“Gàr niam” bơta chài rơgơi kòn cau Hrê
Thứ bảy, 00:00, 07/03/2020

VOV4.K’ho - Mờ làng bol kòn cau Hrê kis tàm tiah kơh bơnơm hờ đah măt tơngai mu\t càr Quảng Ngãi, săp ntas cing mồng là săp ntas huềng soàn, là phan gơnrơh tìp bal bơh làng bol mờ yàng. Gam ală jơnau đơs pơn đik ta liêu, ka choi ờs mờng kung geh uă ală nùs nhơm, jơnau kơ\p kờ` bơh kòn cau Hrê dê. Tu\ do, ală cau dờng sơnam kis tàm do gam lơh ngan bơto rơnàng kơnòm să in.

Làng bol kòn cau Hrê kis tàm [òn Làng Teng, xã Ba Thành, kơnhoàl Ba Tơ, càr Quảng Ngãi sùm tơrgùm tàm hìu “Prăp gàr mờ tơnguh bơta kuơ chài rơgơi [òn làng Teng” pah dơ\ geh lơh chờ.

Bè dơ\ satềp lài do, broă lơh kuơ màng ngan kòn cau Hrê dê là duh khoai yàng, duh khoai mò ồng, hòi jà mò ồng rê sa tềp. Kòn cau Hrê sền do là broă lơh kờ` ưn ngài ală yàng, mò ồng lài do neh dong kờl ai oh kòn, làng bol tàm [òn tìp bơtoah; răc dan nam pa lơngăp lơngai, pràn kơl dang.

Tơnơ\ mờ duh khoai yàng, tàm hìu geh lơh hờ đang ờs mờng, làng bol tơrgùm bal tềng gah drăp tơrnờm, boh bơr tơl sề, sơbì ală jơnau ờ chờ ờ niam tàm nam yau, wèt bal nùs nhơm tus mờ bơta niam bơne\.

Bi Phạm Văn Sây, kis tàm [òn Làng Teng, xã Ba Thành, kơnhoàl Ba Tơ đơs là, mờ kòn cau Hrê, rơpu là phan ròng gơnrơh ngan, đềt mềr ngan mờ rài kis làng bol. Lài mờ tu\ satềp tàm [òn, tơl hìu ròng rơpu pal lơh yàng duh khoai wàng rơpu.

-Làng bol kòn cau Hrê kis tàm do duh khoai yàng rơpu tàm 1 nam geh tai sơnam pràn. Răc dan kờ` rơpu lòt jòi `hơ\t sa, lơ-òr sre pràn kơl dang, ba` gơtìp kòp. Lơh yàng duh khoai geh iar kờ` răc dan phan ròng kis đềt mềr mờ làng bol kòn cau Hrê tàm do dê.

Tàm ală ngai satềp, ală ntrò`, ồi mbơn, ào tà` niam ngan geh ală cau mè, cau lo\ tà` tàm nam geh làng bol cèng nàng yal. Tơl bơta niam nền nòn geh ai tơngo\ tàm ală dà trum pơrhê, jù mờ kò.

Mò Phạm Thị Điền, nam do neh rơlao 70 sơnam, mơya pah ngai gam tơriang mờ broă tà` ồi kòn cau Hrê dê. Mò Điền là dùl tàm ờ uă cau chài kis tàm [òn Làng Teng gam gàr broă tà` ồi mờ bơto oh kòn, kòn sau in:

-A` g^t tà` bơh dềt. Lài do mò bơto a` in, mìng g^t lơh, pồt, tà` mơ. Tu\ do a` g^t tà` niam rơlao, bơto tai ală oh kòn in kờ` g^t tà`. A` lơh sùm, ờ sơbì, gam kis gam tà`, chơ\t den jơh.

Geh mè bơto broă tà` ồi, kòn ùr mò Điền là lo\ Phạm Thị Sung neh pờ hìu tăc phan tơn tàm [òn Làng Teng, xã Ba Thành. Ală phan ờs mờng, phan lơh broă, ală bơta phan teh đơs crih… pơgồp bal mờ rài kis làng bol kòn cau Hrê geh lo\ Sung yal mờ tăc uă ngan tus mờ ală bơyô, cau năc tus blơi bơh rềp ngài.

Ală bơta phan do tăc sơlơ ngai sơlơ uă rơlao. Uă oh mi cau ùr kòn cau Hrê kis tàm [òn Làng Teng kơnờm mờ hơ\ geh tai priă tàm rài kis, tơnguh rài kis hìu nhă. Do kung là broă lơh kờ` ală cau gam kơnòm bè lo\ Phạm Thị Sung geh lơh sa mờ pơgồp bal tàm broă prăp gàr, tơnguh ală bơta niam chài rơgơi ờs mờng kòn cau Hrê dê:

-A` pờ hìu tăc phan do, pơgồp bal tàm broă prăp gàr bơta niam chài rơgơi kòn cau Hrê dê. Ờ mìng bơto broă tà` ồi kòn cau Hrê in bơh rơnàng do tus rơnàng tơnơ\ mờ gam tăc geh priă, ai geh rài kis ring niam làng bol kis tàm do in.

Tu\ do, geh di pơgăp 70% khà kờp làng bol tàm kơnhoàl tiah kơh bơnơm Ba Tơ là làng bol kòn cau Hrê dê. Bơta niam chài rơgơi ờs mờng kòn cau Hrê geh uă bơta. Bơdìh mờ ală broă lơh chờ, bơhiàn ờs mờng bal mờ uă bơta phan teh đơs crih kòn cau dê den làng bol kòn cau Hrê gam prăp gàr ală jơnau đơs pơn đik ta lêu, ka choi niam bơne\ ngan.

Ồng Trần Trung Triết, Chủ tịch UBND kơnhoàl Ba Tơ, càr Quảng Ngãi pà g^t, kơnhoàl do pơn jăt tai sền gròi broă prăp gàr mờ tơnguh ală bơta kuơ chài rơgơi pơgồp bal mờ broă tơnguh bơtàu nhơl chờ.

-Broă tà` phan kòn cau Hrê kis tàm [òn Làng Teng geh dờp là phan lời wơl chài rơgơi ờ di phan bơna cấp dà lơgar. Do kung là tơngu me tòm kờ` prăp gàr. Kơnhoàl neh đơng lam broă bơto, bơtơl cau chài, ai geh bơta niam kờ` cau chài tơguh bơtàu broă tà` phan do. Tềng đăp măt là pră gàr broă tà` phan, tơnơ\ mờ hơ\ tơnguh bơtàu jăt broă lơh sa. Kuơ màng là gàr bơta niam chài rơgơi làng bol kòn cau dê pơgồp bal mờ broă tơnguh bơtàu nhơl chờ kơnhoàl dê tai.

Cau mblàng Ndong Brawl

 

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC