Gơnoar mờ kơnòl bơh cau ròng phan tàm broa\ sơndra\ mờ kòp pluh phan ròng dờng, iar, ơda.
Thứ năm, 00:00, 11/09/2014

Ròng phan la dùl broă lơh dong làng bol bơtàu tơnguh lơh sa, tơn jơh jơ gloh tơmù rơbah, tàm ală nam do, bơh ală broă lơh, rơndap broă bơtàu tơnguh ròng phan neh dong uă hìu nhă lơh broă sa lơh pas mờ jơh jơ gloh rơbah kơ\ kơljap. Mơya tàm tơngai ròng phan, 1 bơta mờ làng bol sùm ờ suk hơ\ là bơta gơlik geh bơh ală bơta kòp bè kòp sồt mbùng gơtă nđias, kòp pluh iar ơda. mờ mùl màl den neh geh uă hìu nhă ròng phan pal tơp pơrguc phan ròng nàng kơryan kòp. Den tàng geh 1 jơnau lùp geh tơlik tus mờ cau ròng phan là, tu\ phan ròng neh gơbàn kòp pal tơp pơrguc den làng bol geh kơnòl mờ gơnuar lơi. Nàng làng bol geh tai jơnau yal tơngit bè bơta do, cau ai tơngit jơnau đơs do neh geh dơ\ cribơyai mờ kỹ sư ròng phan Nguyễn Ngọc Tuyên lơh broă tàm gah lơh broă sa mờ bơtàu tơnguh bòn lơgar càr Kon Tum.

-Ơ kỹ sư, làng bol geh kơ nòl lơi tu\ sền go\ phan ròng he dê bơ tờp kòp?

Kỹ sư Nguyễn Ngọc Tuyên: Kơnòl cau ròng phan dê tu\ sền go\ mpồl phan ròng he dê gơbàn kòp den pal mut lơh ală broă lơh tơ nơ\ do: lài ngan là cau ròng phan pal tam cah is phan ròng gơtìp kòp mờ phan ròng ờ kòp. Dơ\ 2 là pal yal mờ gơnoar atbồ tàm bòn lơgar, mờ anih lơh sơ nơm phan ròng mờ cau atbồ bòn. Dơ\ 3 là pal mut lơh ală broă lơh rơcang sơndră kòp pluh jat jơnau cih mờ jơnau pơlam bơh anih lơh sơ nơm phan ròng dê.

-Tu\ mpồl phan ròng hìu nhă dê bơ tờp kòp, mờ anih lơh broă geh gơnoar sồr pal tơp pơrguc, cau ròng phan geh gơnoar lơi mờ pal tus bal bè lơi tàm broă tơp pơrguc?

Kỹ sư Nguyễn Ngọc Tuyên: Tu\ phan ròng pal tơp pơrguc, gơnoar cau ròng phan dê tàm hơ\ geh hìu nhă, cau 1 nă să, anih sưon dờng, mpồl lơh sa bal, mờ ală mpồl ling klàng geh dà lơgar dong kờl priă jền tu\ geh phan ròng gơtìp tơp pơrguc. Khà dong kờl priă jền tơp pơrguc jat jơnau cih geh mut ngui tu\ do bơh anih lơh broă geh gơnoar sồr bè gơnoar atbồ lơgar, anih duh broă làng bol càr, kờ` bơtàu tơnguh wơl broă lơh sa mờ kờ` bơtàu tơnguh wơl broă ròng phan tơ nơ\ kòp lơh aniai. Cau ròng phan geh phan ròng pal tơp pơrguc geh kơ nòl pơ gồp bal mờ ală mpồl lơh broă, gơnoar atbồ tàm bòn lơgar, ntum, tus bal broă sền gròi tơp pơrguc. Bè khà phan ròng, bè khà kơnjơ\, tơngai tơp pơrguc, broă lơh tơp pơrguc mờ mpồl lơh broă tơp pơrguc. Dơ\ 2 là ki\ tàm sră cih tơp pơrguc phan ròng nàng geh dong kờl priă jền.

 Ròng phan  kis bơh brê neh la dùl broa\ lơh geh làng bol sền gròi ngan. Tu\ do, ờ ua\ bơta phan kis geh bơtờp sơntìl geh cồng nha mờ gơ gơs phan ròng ua\ ngan bè jơrke, bơya, sơma, klan, iar sar, il…gơ ai geh cồng nha jơnhua. Pơnjat tai geh jơnau lùp tus mờ kỹ sư ròng phan Nguyễn Ngọc Tuyên cau ai tơnggit jơnau đơs geh đơs loh ala\ bơta kờ` ngan nàng làng bol geh mut lơh broa\ ròng phan kis bơh brê di adat boh lam.

-Kỹ sư gơtùi ai git, tu\ do phan kis tàm brê lơi neh ai geh ròng  gơs la phan bơna?

Kỹ sư Nguyễn Ngọc Tuyên:Tu\ do dà lơgar geh pơn jờng mờ dong tơl bơta nàng bơtàu tơngguh ròng phan kis bơh brê bè ờs. Bulah bè hơ\, cau ròng phan kis tàm brê bè ờs pal git loh ala\ geh cih tơnơ\ do: Dùl la ala\ phan  kis tàm brê pal gơ ơm tàm sra\ cih mat phan kis tam brê bè ờs jat geh cih. Dơ\ 2 la anih ròng phan pal di pal mờ bơta dờng bơh phan ròng. Dơ\ 3 la pal gàr niam ờ do ờ da\ tus mờ kòn bơnus mờ phan ròng, geh lơh di pal tus mờ ala\ geh cih bè lơh kloh tiah kis, rcang sơndra\ kòp. Bè bơh geh phan kis di la bơh bơkràu bơh brê tàm lơgar den pal geh anih lơh broa\ sền gàr brê dờp. Dilah phan kis geh tơmut bơh lơgar cau pal geh dờp la tơmut bơh lơgar cau. Dilah blơi tac ala\ mpồl bal, cau dùl na\ sa\ den pal geh lơh sra\ blơi tac.

-Kỹ sư gơtùi yal tơnggit nền nòn ala\ phan kis bơh brê lơi làng bol gơtùi geh ròng?

Kỹ sư Nguyễn Ngọc Tuyên: Jat geh cih bơh gah lơh broa\ sa mờ bơtàu tơngguh bòn lơgar dà lơgar, den tàm kơrnuat sồ 47 nam 2012. Ala\ phan kis bơh brê bè ờs jat geh cih bè tơnơ\ do: Dùl la jơrke, sơma, il, jùn, pì, iar sar la ala\ phan kis ờs mờng geh  gơtùi ròng. Bal mờ hơ\ gam geh ờ ua\ bơta   phan kis ndai geh cih tàm kơrnuat do.

-Ơ kỹ sư, mpồl bal, cau dùl na\ sa\ ròng phan kis bơh brê bè ờs geh kơnò\l  mbè lơi tềng đap adat boh lam mờ pal lơh gơs sra\ nggal lơi?

Kỹ sư Nguyễn Ngọc Tuyên: Mpồl bal, cau dùl na\ sa\ ròng phan kis tàm brê bè ờs pal kong kơnòl  tềng đap adat boh lam bè bơh gah phan ròng di pal. Sra\ nggal dan geh dờp anih ròng phan geh: Sra\ tờm dan  lơh sra\ dờp anih ròng phan pal lơh geh ala\ tơnggu me la mat sơnđan, anih tờm, sra\ ka\ bro hala kơruat crơng gơs bơh mpồl, mat sơnđan phan ròng, khà phan ròng, bơh geh phan ròng, anih geh yal  tiah ròng phan jat geh pơlam lài, geh ky\ dờp bơh anih duh broa\ làng bol ntum. Sra\ foto geh ky\ dờp jơnau yal tơnggit gơ dờp tus tiah kis,  hala sra\ pơrgon geh tơl ala\ bơta bè kloh tiah kis, tiah kis jat geh cih bơh adat boh lam. Anih lơh broa\ sền gàr brê kơnhoàl la mpồl geh dà lơgar jàu sra\ dờp anih ròng phan kis bơh brê bè ờs, sra\ geh dờp geh tơngai jo\ ngan la 3 nam.

-Ưn ngài kỹ sư.

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC