VOV4.K’ho – Kòn cau Rơđê geh ală jơnau tamya pơn rơ ngan bè Ktung Khăk, Ghat khil (hơ\ là tamya khel), Kdo jông (hơ\ là tamya sùng), pah hgơr (hơ\ là tàp sơng gơr)… Tàm hơ\, tamya sềm Grứ (là klàng) là 1 tàm ală jơnau tamya geh tamya uă ngan tàm ală dơ\  lơh chờ dờng halà tàm ală dơ\ lơh yàng, rac yàng bơh kòn cau Rơđê dê.

Tàm jơnau sơnơng kòn cau Rơđê dê, klàng (dà Rơđê hòi là sềm Grứ) là sềm gơn rơh, geh uă bơta chài, là jơnau pơrya ai go\ bơta pràn bềng lìu ngan. Kòn cau Rơđê đơs là, ală cau neh roh mìng là chơt bè să jan lơm, ai huềng soàn den gam ơm tàm [òn lơgar bơh rùp să ală phan kis dê bè klàng halà bung… mờ tơnơ\ 7 dơ\ tam gơl să jan geh gơtùi tam gơl rê wơl gơs kòn bơnus. Kòn cau Rơđê pin dờn là, klàng là phan kis ndu gơn rơh ngan rlau jơh. Mè Tuir, ơm tàm [òn Phơng, xã Ea Tul, kơnhoàl Cư Mgar, càr Dak Lak pà git, tàm dơ\ lơh yàng bơthi, tamya là jơnau tơngac bơh cau gam kis dê wèt tus mờ cau neh roh rê mờ mò pàng: “Rài yau jơnau tamya sềm Grứ geh tamya tàm dơ\ ies [ồc. Sap cing knah mpong ntas mờ ală cau chài tamya sềm Grứ. Kòn cau Rơđê bơsram tamya bè klàng gam par hơ đang kơl wàng trồ. Do là jơnau tamya niam ngan”.

Jơnau tamya sềm Grứ ai lơh pơn yơu jat rùp nđar sềm klàng gam par hơ đang kơl wàng trồ. Tu\ tamya den geh bơta pơgồp bal bơh 2 đah tê mờ 2 đah jơng nàng sùm lơh gơlik bơta rơle\ rơlùn, lơbơn niam. 3 nau tê tàm gùl kman, 2 nau tê èt mờ nau tê me den lì bè ờs, kồ tê tam gơl jat gùng ntrờ` bơh mpàng jơng mờ să jan dê.

Tamya sềm Grứ geh 2 bơta tamya bal hiă ngan: Dùl là mìng ai tê nàng tamya, ai bơta rơle\ rơlùn bơh kồ tê dê nàng tamya. Tàm dơ\ lơh yàng drap yang, dilah geh 5 drap yang den ală cau tamya lơh jơnau tamya lì tê tơnguh tơmù 5 dơ\. 2 là tê he yơr jơnhua rlau mờ bồ, jơng den he `chừn, cơn đoà lòt rơle\ rơ lùn lòt gan cơ ge\ Kpan (hơ\ là dơ\ lơh yàng rò Kpan). Tu\ cơ ge\ Kpan geh tơmut đang hìu rơng, bơrlu\ bal mờ sap ntas nggồr nggàc bơh sơng gơr, bơh cing mồng dê, den ală nghệ nhân tamya sềm Grứ sơn đờm tamya ndang, lơyài jat sap dròng cing.

Tamya sềm Grứ gùt dar tờm gơ nơng

Mò Hlăk, ơm tàm [òn Sah A, xã Ea Tul, kơnhoàl Cư Mgar, càr Dak Lak pà git tai, tamya sềm Grứ nàng jà hòi ală yàng mờ huềng soàn mò pàng rê mờ [òn lơgar tàm ngai kuơ màng: “Tamya sềm Grứ sùm geh tamya tàm ală dơ\ ies [ồc. Bal mờ hơ\, gam geh tamya tàm dơ\ lơh yàng rò cơ ge\ Kpan, tamya gùt dar tờm gơ nơng. Jơnau tamya ai lơh pơn yơu bè nđar sềm par, jun huềng soàn cau neh roh rê mờ dunia Atâo, là dunia bơh mò pàng dê. Bơsram tamya sềm Grứ kung kal ke ngan, bơsram bơta chài lơh tê bè sềm gam par hơ đang kơl wàng trồ, sơlơ geh uă cau tamya den sơlơ niam rlau. Tu\ tamya tàm dơ\ lơh yàng rò cơ ge\ Kpan, tamya sềm Grứ gam niam uă rlau tai”.

Tu\ tamya sềm Grứ, sùm geh sap ntas nggồr nggàc bơh cing knah dê, lơh dơ\ lơh yàng sơlơ kuơ màng, yu\ rơyùm rlau. Jơnau cing geh dròng tu\ tamya sềm Grứ sùm jat jat jơnau dròng cing lơh yàng ngui tàm dơ\ bơthi halà ies [ồc. Phan soh tu\ tamya sềm Grứ kung krơi ngan: ồi àu geh tà` bơh phan niam ngan rlau jơh, geh bơka uă rlau mờ ồi àu bè ờs. Nghệ nhân ồng Thu, ơm tàm [òn Yao, xã Ea Tul, kơnhoàl Cư Mgar, càr Dak Lak pà git: “Soh phan kòn cau tu\ tamya sềm Grứ. Ală cau pas gơtùi jà ală oh mi cau ùr tus tamya tàm ală tu\ geh broă. Sùm geh pơgap bơh 4 tus 5 nă cau rlau hơđang tamya sềm Grứ. Rài yau, ală cau geh gơ noar tamya sềm Grứ là ală cau ùr dờng sơnam, geh cau ki ngàm”.

Bơrlu\ bal mờ sap ntas dròng cing chờ hờp ngan, ală nghệ nhân bal mờ 2 đah tê, 2 đah jơng ntrơ` rơle\ rơlùn tàm ồi kòn cau dê, tamya sềm Grứ lơh mpờl go\ bơta niam chài is, bal hiă mờ kung lơh cau pal ki ngàm. Tu\ do, bal mờ bơta bơtàu tơnguh lơh sa, gơ bơrlu\ bal niam chài bơh tiah ndai gam gơguh uă, den kờ` ngan bơta 1 nùs bal bơh làng bol tàm [òn lơgar dênàng sền gàr  bơta niam chài rơ gơi kòn cau dê đơs bal mờ jơnau tamya sềm Grứ kòn cau Rơđê dê đơs is. Prap gàr, bơtàu tơnguh ală bơta kuơ niam chài kòn cau dê ờ mìng lơh niam rài kis in, mờ gam pờ gùng bơtàu tơnguh nhơl chờ [òn lơgar gơ wèt mờ ală tiah gam cèng bơta niam chài bơh jo\.

Cau mblàng K’Duẩn