VOV4.K’ho - Kơphe neh dum tus tu\ gơ bàn ro đang tờm mờ kung gam ờ hềt geh cau pic. Do la bơta bal bơh ua\ ngan cau tam kơphe tàm kơnhoàl Đak Hà, tiah tam ua\ ngan kơphe bơh càr Kon Tum. Kờ` bơsong bơta kal ke do, gơnoar atbồ mờ làng bol tàm [òn lơgar gam jòi broa\ lơh tus bơta ờ geh tơl cau pic kơphe.
Bulah gam là tu\ tơnhau ua\ ngan plai kơphe, mơya krơi is mờ ala\ nam lài, tàm thị trấn mờ ala\ tiah tam ua\ kơphe bơh kơnhoàl Đak Hà, bè Đak Mar, Hà Mòn...khà cau lơh broa\ bơh ala\ taih geh rê tus pic plai kơphe la êt ngan. Broa\ ờ geh cau lòt pic plai kơphe gơlam pria\ ơpah cau pic plai kơphe tàm kơnhoàl do gơguh jơnhua. Nam lài broa\ pic plai kơphe dùl tạ mìng 70 rbô, mơya nam do cau tam kơphe neh pal jàu pria\ bơh 90 tus 95 rbô đông mờ gam pal drơng anih ơm, anih bic tus cau ơpah in.
Bơtuah đau mờ ua\ hìu nha\ ndai, gam geh 14 na\ cau pic plai kơphe tàm 1 lồ mơ gùl kơphe ai hìu nha\ in, lo\ Phạm Thị Nội kis tàm [òn 1, sàh Đak Mar, ai git:“Do la ala\ cau pic kơphe bơh nam lài. Neh mờng mờ khi den tàng tus tơnhàu den khi tus hìu nha\ pic plai kơphe. Ai bè nam do den lòt jòi cau kung ờ geh ngan cau. Tu\ do ua\ hìu nha\, kơphe dum kung ờ geh cau pic”.
Kơphe dum ro đang tờm gam ờ hềt geh cau nàng pic.
Kàl tơnhàu nam do, sàh Đak Mar geh rlau 1.500 lồ kơphe. Nàng pic jơh kơphe 1 lồ mơgùl mờ cồng nha tơnhàu di 12 tấn plai, kờ` geh 10 na\ cau pic tàm dùl poh. Bơta do geh mblàng bơh tài bulah neh geh rlau 530 na\ cau lơh broa\ tàm càr mờ bơh càr ndai tus tiah do pic kơphe, mơya sàh Đak Mar gam ờ tơl cau pic plai kơphe ua\ ngan. Tus tu\ do, làng bol tàm sàh mìng rơp pic geh di pơgap 50% ba\ tiah tam kơphe mờ ua\ hìu nha\ neh lời kơphe dum ua\ ir ngan tus gơbàn ro tơn tềng tờm kơp cau lòt pic.
Ồng Phạm Văn Trụ kuang atbồ sàh Đak Mar ai git bè bơh tài ờ tơl cau pic kơphe tàm sàh do:“Lài jơh la nam do ala\ càr tiah tàm gùl lơgar gam lơh ngan tàm broa\ lơh sa khi dê, broa\ bơtàu tơngguh lơh sa gơ tìp buơn boài den tàng êt lòt lơh ơpah ngài. Dơ\ 2, la ờ ua\ ba\ ù tàm ala\ sàh rềp bal, bè Đak Rin, Đak Pxi, Đak Long khi kung neh tam kơphe tus tu\ do khi kung neh pal lơh ngan pic plai kơphe khi dê mờ ua\ ngan bơta den tàng cau pic kơphe gơmù ua\ ngan pơndrờm mờ pah nam”.
Cau pic ơpah kơphe tu\ do gam ờ hoan ngan geh cau.
Kờ` bơsong bơta ờ tơl cau pic kơphe tus 8.300 lồ kơphe tàm kơnhoàl Đak Hà, làng bol [òn lơgar neh pal lơh la kơnờm mờ oh mi, jơi nòi bal bơh ala\ tiah rê pic plai kơphe dong. Bal mờ hơ\, gơnoar atbồ ala\ kơna\ kung gam nhap nhar geh lơh bal mờ ala\ sàh rềp bal, kơnhoàl rềp bal ai cau lơh broa\ gam tu\ ru geh ai tus ala\ hìu nha\ tam kơphe kờ` pic plai. Bal mờ hơ\ tai, ờ ua\ hìu nha\ kung gam lơh ngan dong kờl cau lơh broa\ pic plai kơphe geh cồng nha ngan, la mpồl cau ling lơh broa\ broa\ lơh lam sồr tàm [òn lơgar. Bơtuah đau geh 10 na\ cau ling geh tus dong pic plai kơphe, ồng Hoàng Ngọc Lự kis tàm [òn 1, thị trấn Đak Hà ai git:“Wa geh 3.800 tờm hơ\ la geh rlau 3 lồ. Dilah geh mpồl cau ling kung geh ai nàng khi geh rê lơh broa\ lam sồr mờ dong làng bol den hìu nha\ wa tu\ do kung ờ geh cau”.
Ky\ kơphe nàng ai pria\ ơpah pic.
Bal mờ ala\ broa\ lơh geh bơsong broa\ ờ tơl cau lơh broa\ pic kơphe pa yal, tàm sàh Hà Mòn, kơnhoàl Đak Hà, Đảng uỷ mờ gơnoar atbồ sàh gam geh broa\ lơh ndai geh cồng nha ngan, hơ\ la bơh tàm bồ kàl geh mblàng pơlam làng bol pic plai kơphe lơh ua\ dơ\, hơ\ la kơphe dum tus bè lơi pic tus bè hơ\, ờ go\ di pic jơh dùl dơ\. Jat ồng Nguyễn Huy Quốc, Bí thư Đảng uỷ sàh Hà Mòn, mùl màl geh ai go\ broa\ lơh do cèng wơl cồng nha ngan ngồn tus mờ cau tam kơphe:
“Bè hơ\ la khà niam sa\ gàr bơh kơphe geh gàr niam, nàng geh mut lơh broa\ lơh mat sơnđan kơphe lơh geh. Suơn kơphe pic lơ ỳai den geh gàr niam ờ geh pa\, ờ lơh aniai tus nam tơnơ\ tài gơ geh pràn. Kuơ màng ngan rlau jơh la khà pria\ ơpah cau pic kơphe kờp bal tơl lồ la bơh 12 tus 15 tơlak pria\ dilah kờ` jơh tàm ba\ tiah bơh gùt sàh den pah nam la 15 tơmàn pria\. Dilah làng bol cau tam kơphe mut lơh broa\ pic lơyài mờ geh lài cau tus pic plai pic lơyaì den geh gàr niam khà pria\ do”.
Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp
Viết bình luận