VOV4.K’ho - Bơta kòp jơng tê bơr gam gơbàn uă tàm Tây Nguyên. Tàm hơ\, càr Lâm Đồng mờ càr Dak Lak là 2 càr geh khà cau gơtìp kòp jơng tê bơr gơguh mhar ngan. Tềng đăp mờ bơta do, gah lơh sơnơm gam lơh jăt mhar ală broă nàng kơrian mờ kòp gơtòp tàm mpồl bơtiàn.

Lồi nhai 9 pa do, gah lơh sơnơm càr Lâm Đồng dờp tàm kơnhoàl Dà Teh geh tai bàr hìu bơsram mờ go\ geh uă kơnòm bơsram gơtìp jơng tê bơr. Hơ\ là hìu bơsram Mầm non Hoạ Mi (xã An Nhơn) mờ hìu bơsram mầm non Hương Lâm (xã Dà Lây) gơwèt kơnhoàl Dà Teh.

                              Gah lơh sơnơm càr Lâm Đồng kham rơwah kòp jơng tê bơr

Bơh broă kham rơwah tàm hìu bơsram Mầm non Hoạ Mi neh dờp geh 8 nă kơnòm dềt gơtìp kòp, gam tàm hìu bơsram Mầm non Hương Lâm neh go\ 4 nă kơnòm dềt gơtìp kòp. Bơdìh hơ\ tai, geh 3 nă kơnòm dềt geh go\ mờ kòp jơng tê bơr bơdìh mpồl bơtiàn.

Lài mờ hơ\, tàm hìu bơsram Mầm non Phù Mỹ (thị trấn Cát Tiên) neh dờp geh 12 nă kơnòm bơsram mờ 14 nă kơnòm bơsram tàm hìu bơsram Mầm non Anh Đào [òn dờng Dà Làc gơtìp kòp jơng tê bơr.

Tu\ do, anih tòm sền gròi kòp tê jê să càr Lâm Đồng pơgồp bal mờ anih lơh broă gah lơh sơnơm tàm do bơyai lơh kham rơwah cau gơtìp kòp jơng tê bơr ai mờr 1 rơbô nă kơnòm bơsram in, mờ bơyai lơh [ồm sơnơm nàng lơh kloh tiah kis tàm hìu bơsram bal mờ hìu geh cau gơtìp kòp.

Gah lơh sơnơm càr Lâm Đồng yal lài kòp jơng tê bơr gam gơguh mhar, bơh bồ nam tus tu\ do neh dờp geh 130 nă cau gơtìp tàm ală kơnhoàl, [òn dờng tàm càr. Ồng Trịnh Văn Quyết, Phó kuang atbồ Sở Y tế càr Lâm Đồng pà g^t:

-Sở Y tế neh đơng lam tơn anih tòm sền gròi kòp tê jê să nàng lơh jăt broă pơgồp bal mờ hìu sơnơm ală kơnhoàl, ală phòng giáo dục nàng lam sồr mờ lơh jăt ală broă lơh kloh vi khuẩn, rơcang sơndră mờ kòp jơng tê bơr tàm jơh ală hìu bơsram, mầm non.

Mờ bơsram tàp ai kuang bàng lơh sơnơm in ală broă sền gròi, lam sồr mờ rơcang sơndră mờ kòp di jăt mờ kơrnoăt geh ai. Gah lơh sơnơm bơto sồr ală hìu bơsram mầm non pal lơh jăt nền nòn ală broă rơcang sơndră mờ kòp, jăt jơnau bơto sồr bơh kuang bàng lơh sơnơm dê, bơto sồr cau mè bèp ală kơnòm bơsram gơtìp pin ba` blơi is sơnơm sơm kòp hờ bơdìh, pal cèng kòn tus hờ hìu sơnơm nàng geh sơm kòp di tu\ pleh mờ gơtòp uă.

Gam tàm càr Dak Lak, kờp tus tu\ do, gùt càr neh dờp geh mờr 700 nă cau gơtìp mờ kòp jơng tê bơr, mờ 5 tiah gơtìp kòp, gơguh uă rơlao nggùl dơ\ pơn drờm mờ tu\ do nam lài.

{òn dờng Buôn Ma Thuột là tiah geh khà cau gơtìp kòp jơng tê bơr uă ngan mờ rơlao 200 nă, ală cau kòp gam tai tơrgùm tàm 4 kơnhoàl là Cư\ Mgar, Buôn Đôn, Krông Búk mờ Krông Păc.

                                Bác sĩ gam kham kơnòm dềt gơtìp kòp jơng tê bơr tàm càr Dak Lak

Mò Trần Thị Quyên, kis tàm sơnah [òn Tự An, [òn dờng Buôn Ma Thuột, càr Dak Lak gam sền gàr kòn gơtìp kòp jơng tê bơr tàm hìu sơnơm tiah Tây Nguyên pà g^t:

-Ngai sơnrờp den duh să uă ngan, tus ngai dơ\ 2 den ờ hoan duh să tai, mờ ờ go\ toh tai mờ neh gơmu\t mờ ra`, tu\ do gam gơklò.

A` lùp tơn tàm hìu bơsram tu\ hơ\, den ờ geh kòn dềt lơi gơtìp, kòn a` là kòn sơnrờp ngan, tàm tơngai hơ\ den kung geh dùl nă kòn dềt gơtìp dơ\ le\ bal mờ kòn a`, gam tơnơ\ do den ờ hềt go\ geh kòn dềt lơi gơtìp.

Bơh bồ nam tus tu\ do, hìu sơnơm tiah Tây Nguyên neh dờp geh mờ sơm kòp ai 130 nă kơnòm dềt gơtìp kòp jơng tê bơr.

Bác sĩ Trần Thị Thuý Minh, kuang atbồ Khoa nhi Tổng hợp pà g^t: geh uă ală kơnòm dềt mu\t piam tàm hìu sơnơm tàm bơta duh să uă, rơtơs jơng tê, rơm jơng tê.

Bu\ lah ờ hềt geh cau kòp tơngo\ gơtìp jroă, mơya ală cau mè cau bèp ba` sền ờ sơ\p, mờ pal sền gròi nền nòn, sền gròi ală bơta tơngo\ bơh să jan kòn dềt dê, tu\ go\ bơta tơngo\ kòp nàng geh broă bơsong di tu\:

-Kòp jơng tê bơr geh tam pà lơh gơs 4 độ,  độ 1, độ 2, độ 3, độ 4 jăt mờ tơl bơta jroă. Den geh uă ală cau kòp gơtìp tàm dộ 1 mờ ală bơta tơngo\ bè là cau kòp duh să di mơ, gơl^k toh dà tàm mpàng tê, tềng ku tê, tàm tơr-è ha là tềng kơl tăng.

Tu\ geh tơn go\ tam gơl tus độ 2A den geh ală bơta tơngo\ tai, hơ\ là ală bơta tơngo\ nrơ\t, duh să uă rơlao 6 jơ kal ke ngan kờ` tơmù duh să, gơdan hă.

Gơwèt mờ ală cau kòp jơng tê bơr bơh độ 2A rơlao hờ đang den pal mu\t tàm hìu sơnơm nàng sền gròi mờ sơm kòp, kung jăt mờ bơta tơngo\ là tàm tơngoh, plai nùs gùng mhàm, tàm gùng tă nhơm den broă sơm kòp geh lơh krơi is sơl.

Kờ` kơrian mờ khà cau gơtìp kòp gơguh, gah lơh sơnơm càr Dak Lak neh sồr ală hìu sơnơm kơnhoàl, [òn dờng rơcang tơl sơnơm, phan lơh broă; tơnguh broă lam sồr bè rơcang sơndră mờ kòp tus mờ làng bol; go\ gờ`, di tu\ nàng bơsong jơh cau gơtìp kòp, tiah gơtìp kòp.

Mờ pơgồp bal mờ gah bơto bơtê mờ bơsram bal mờ ală gah lơh broă gơrềng bal tơnguh broă sền gròi rơcang sơndră mờ kòp tàm ală hìu bơsram, Bác sĩ Lê Phúc, Phó kuang atbồ anih tòm sền gròi kòp tê jê să càr Dak Lak pà g^t:

-Tu\ do, anih sền gròi kòp tê jê să càr gam bơyai lơh sền gròi nàng g^t broă lơh jăt, lơh broă bal tàm broă rơcang sơndră mờ kòp jơng tê bơr tàm ờ uă hìu bơsram bal mờ ờ uă hìu sơnơm xã, sơnah [òn, thị trấn tàm càr.

Tu\ do, bol a` sền gròi geh 7 kơnhoàl. Bơh broă sền gròi den go\ geh ală xã, hìu bơsram kung lơh jăt niam, tàm tiah lơi hơ\ mìng gam geh ờ uă hìu bơsram broă lơh jăt ờ hềt ndrờm bal, ờ hềt niam, bol a` neh lam sồr.

Kờ` rơcang sơndră mờ kòp jơng tê bơr ai kơnòm dềt in, jăt ală bác sĩ broă lơh niam ngan gam là lơh jăk broă kloh niam tàm broă sào sa; rào tê mờ sơ[ong, sùm jùt kloh ală phan, phan ngui mờ kơnòm dềt mờng tìp pah ngai. Tu\ kơnòm dềt geh tơngo\ gơtìp kòp, pal cèng mơ kòn dềt tus kham tàm ală hìu sơnơm rềp ngan.

Cau mblàng Ndong Brawl