VOV4.K’ho – Lâm Đồng là tiah tơrgùm 43 jơi bơtìan kòn cau oh mi. Tàm tu\ ơm kis, niam chài bơh ală jơi bơtìan kòn cau tơl tiah dê neh tàm bơrlu\ bal mờ niam chài ală kòn cau ơm kis bơh jo\ tàm tiah do, lơh gơlik bơta niam chài cèng bơta krơi li la ngan. Nùs nhơm bơh Tỉnh ủy Lâm Đồng dê bơh ală tơngai lơh broă pơrjum là tơrgùm prap gàr mờ bơtàu tơnguh niam chài, sền gròi tus bơtàu tơnguh bơta kuơ niam chài bơh jo\ niam bơne\ bơh làng bol ală jơi bơtìan kòn cau dê.

Ring bal mờ nùs nhơm bơh Tỉnh ủy Lâm Đồng dê bơh ală tơngai lơh broă pơrjum dờng Đảng bộ càr là “Tơrgùm prap gàr mờ bơtàu tơnguh niam chài, phan lời wơl niam chài ală jơi bơtìan kòn cau tàm càr; tàm hơ\, sền gròi tus bơtàu tơnguh bơta kuơ niam chài bơh jo\ niam bơne\ bơh làng bol ală jơi bơtìan kòn cau dê; mơkung pơgồp bal đah bơtàu tơnguh niam chài mờ bơtàu tơnguh nhơl chờ, Sở Văn hóa Thể thao mờ Du lịch Lâm Đồng sùm rơcang lài pơgồp bal mờ gơnoar atbồ ală tiah prap gàr mờ tơnguh ală bơta kuơ niam chài bơh jo\. 

                               Cau kơ nòm să geh bơ to bơtê bè rài kis chài rơ gơi cing mồng

Mùl màl, càr sền gròi tus broă sền gàr phan lời wơl “rài kis niam chài ring mồng Tây Nguyên”, lơh wơl ală broă lơh chờ, lơh yàng geh pơn rơ bơh làng bol ală jơi bơtìan kòn cau dê gơtìp roh hui\; lơh wơl 2, 3 [òn lơh broă mờ broă lơh bơh jo\ gơtìp roh hui\; ai bơtàu tơnguh niam chài lơh bơnàng jă, bơta pràn tàm dơlam is nàng chồl pràn bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtìan, sền gàr dà lơgar, sền gàr lơngap lơngai…

Mò Nguyễn Thị Bích Ngọc, Kuang atbồ Sở Văn hóa Thể thao mờ Du lịch Lâm Đồng pà git: Gùt càr tu\ do geh 36 tiah tềl kah yau geh tơmut tàm sră cih mat neh geh dờn dờp. 20 tiah tềl kah yau kấp dà lơgar, geh: 2 tiah tềl kah yau dà lơgar kuơmàng là brê dà lơgar Cát Tiên mờ Khảo cổ Cát Tiên; 2 tiah tềl kah yau niam chài hìu đam; 14 tiah tềl kah yau ù tiah niam tiơng pơn rơ mờ 2 tiah tềl kah yau kac màng. Sở Văn hóa Thể thao mờ Du lịch neh sền gròi prap gàr, sền gàr, lơh niam wơl ală tiah tềl kah yau, niam chài, ală bă tiah niam tiơng pơn rơ, ală broă lơh niam chài hìu đam nàng ală tiah tềl kah yau ngai sơlơ tơnguh bơta kuơ.

Càr Lâm Đồng neh lam lơh rơndap broă “Prap gàr mờ bơtàu tơnguh rài kis niam chài cing mồng Tây Nguyên ală jơi bơtìan kòn cau càr Lâm Đồng tus ban 2020”; rơndap broă “Prap gàr, bơtàu tơnguh niam chài ală jơi bơtìan kòn cau ơm kis bơh jo\ tàm càr, lơh wơl mờ bơtàu tơnguh ală [òn lơh broă bơh jo\ pơgồp bal mờ broă lơh nhơl chờ tàm càr Lâm Đồng, tơngai bơh nam 2018 tus nam 2020 mờ broă rơndap lơh tus nam 2030” geh lam lơh geh cồng nha.

Pah nam, Sở Văn hóa Thể thao mờ Du lịch bơyai lơh Ngai chờ niam chài, tàp pràn să jan ală xã tiah làng bol kòn cau, pờ ua\ ơdu\ bơto dròng cing, ja` mồng lơh gơlik anih nàng ală rơnàng nghệ nhân lòt lài in mblàng wơl niam chài ai cau tàm pơ dờn in. Tu\ do, jơh ală [òn neh geh mpồl dròng cing, ja` mồng. Càr neh bơyai lơh 2 dơ\ sac rơ wah, sền sơ wì pà khà jờng nghệ nhân ưu tú ai 19 nă nghệ nhân, 9 nghệ nhân neh geh pà khà jờng Nghệ nhân ưu tú, 8 nghệ nhân gam geh sồr nàng pà khà jờng do.

\

                                             Ua\ bơta niam chài bơh jo\ geh lơh wơl tàm dơ\ lơh yàng

Broă lơh “[òn cau Chru” tàm xã Proh, kơnhòal Đơn Duơng; tiah tềl kah yau kac màng hìu jàm kơ nòm dềt Dà Làc geh lơh wơl, nàng kờ` prap gàr ală bơta kuơ niam chài, kah yau. Neh tă pria\ lơh wơl rlau 10 broă lơh yàng geh pơn rơ bơh ală jơi bơtìan kòn cau ơm kis bơh jo\ tàm càr dê bè: lơh yàng Pơthi (bơh cau Chru mờ cau K’Ho tàm thôn K’Long, kơnhòal Đức Trọng); lơh yàng `ô wèr (bơh cau K’Ho Srê tàm kơnhòal Di Linh); lơh yàng Bok Chu-bur (bơh cau Chru tàm kơnhòal Đức Trọng dê), ală bơhìan lơh yàng kòi mìr (bơh cau Mạ tàm kơnhòal Bảo Lâm dê), lơh yàng jun kòi prap tàm đăm, tàm drong (bơh cau K’Ho tàm kơnhòal Lâm Hà dê)… Sở neh sền gròi bơcri pria\ lơh wơl,  bơtàu tơnguh ală [òn lơh broă mờ ală broă lơh bơh jo\ bơh làng bol ală kòn cau dê bè: broă mòn sơmbiat trà bơh cau Chru tàm Tu Tra, kơnhòal Đơn Duơng; broă mòn phan ù buh Krăng Gọ, kơnhòal Đơn Duơng; tà` phan mờ gle đơr, [e\ tơrnờm, mòn phan mờ lòs, tà` ồi kòn cau… 33 [òn lơh broă neh geh Ủy ban Nhân dân càr dờp là [òn lơh broă bơh jo\, gơ hòi gơ jà gal ngac nac nhơl chờ tus sền, jòi git ngan ngồn, jòi git bơta niam chài rơ gơi.

Ală phan bơna niam chài ngai sơlơ geh bơcri pria\ lơh niam; tus tu\ do, jơh 142 xã, sơnah [òn, thị trấn geh hìu chài rơ gơi; rlau 900 thôn geh hìu pơrjum thôn drơng rài kis nùs nhơm bơh làng bol dê. Pah nam, Bảo tàng Lâm Đồng drơng rlau 50 rbô dơ\ nac lòt sền; Hìu sền sră càr drơng rlau 900 rbô dơ\ cau sền sră; bơyai lơh rlau 40 broă lơh yàng, broă lơh chờ di ală ngai chờ dờng; bơyai lơh 80 dơ\ ràng tơlik đơs crih tamya drơng rlau 200 rbô dơ\ cau sền in; lơh 553 dơ\ pờ lơma làm bă tiah drơng 100 rbô nă làng bol ală kòn cau in. Mblàng yal bơt bơtàu rài is hờm ram, ring bal, gơguh jak, gơbohg ơbài mờ ua\ broă lơh bè pơrlòng “piang sàu hìu bơnhă ram mhu\ kờ` gơboh”, mblàng yal bè ring bal cau klau cau ùr, rơcang sơndră tam lơh tam pờng tàm hìu bơnhă, lam lơh tơrlòng lài “ală broă lơh niam chài boh bơr tàm hìu bơnhă”.

Đal git niam chài pal lòt lài nàng pơn jờng làng bol ală kòn cau tàm càr lam lơh geh cồng nha tơl kơ nòl broă chính trị, Sở Văn hóa Thể thao mờ Du lịch  neh tơnguh srơh “Jơh gùt làng bol bơt bơtàu rài kis niam chài” jơh bal bè cồng nha mờ bơta niam mờ ală tơl khà ngan ngồn pơgồp bal mờ bơt bơtàu [òn lơgar pa, tiah drà gơguh jak.

Tàm ua\ nam do, Sở Văn hóa Thể thao mờ Du lịch càr neh tơrgùm mblàng yal, hòi jà làng bol lơh jat niam ală dơ\ lam sồr; ală kơrnuat tàm [òn lơgar bè bơt bơtàu rài kis niam chài tàm kấp hơđơm, lơh jat niam chài rài kis pa tàm `ô bau, ies [ồc, lơh chờ, lơh yàng; bơtàu tơnguh niam chài [òn lơgar pa. Gùt càr geh 266 rbô hìu bơnhă geh dờp khà jờng hìu bơnhă niam chài; rlau 1 rbô 400 thôn, [òn, tổ dân phố niam chài, 117 xã, sơnah [òn, thị trấn tơl khà niam chài, gơguh jak. Srơh tàp pràn să jan làng bol bơtàu tơnguh pràn kơldang. Bơh hơ\, niam chài neh gơ mut tàm ală gah rài kis mpồl bơtìan, ngan ngồn là bơnàng jă nùs nhơm nàng chồl pràn bơta bơtàu tơnguh kơ\ kơljap.

Jat [ăo Lâm Đồng – Cau mblàng K’Duẩn