VOV4.K’ho- Lơh bal tàm broă lơh gơlik mờ kă bro là gùng dà ờ gơtùi pleh klàs tàm tu\ tơngai mu\t gơrờm bal mờ dunia. Tàm xã Quảng Tín, kơnhoàl Dak R’Lấp, càr Dak Nông dê, mpồl lơh sa kă bro tàm xã do neh lơh pràn lơh bal mờ cau lơh broă sa nàng lơh kơphê kloh, kơ\ kơl jăp jo\ jòng. Bulah pa lơh ờ hềt di 3 nam do, mơya broă lơh bal do neh gơcèng wơl ală tềl tơngo\ niam ngan.

            Do là nam dơ\ 3, hìu bơnhă bi Phan Văn Vũ ơm tàm xã Quảng Tín ki\ sră pơrgon lơh kơphê kloh mờ Công ty TNHH Bốn Hiệp. Lơh bal mờ công ty, bi geh pơlam bơta chài bè ală broă lơh sơngka sền gàr dùl ròt bal ai tờm kơphê in bơh broă tam, sơngka sền gàr tus broă tuh dà, ơn phơng, ngui sơnơm tu kơryan kòp…

Lài do, tu\ tus kàl prang, hìu bơnhă bi sùm tuh dà bơh 800 - 900 lít dà dùl dơ\ tàm dùl tờm kơphê mơya tu\ do mìng kờ` bơh 400 tus 500 li\t dà lơm tàm dùl dơ\ tàm dùl tờm kơphê, mơya tờm kơphê kung gam kis dờng niam sơl. Ờ mìng bè hơ\ lơm, tu\ phan bơna lơh geh tơl khà kơphê kloh, mpồl lơh sa kă bro geh blơi mờ khà priă jơnhoa ngan. Bi Phan Văn Vũ, pà gi\t:

“Bàr pe nam lài, a` lơh kơphê gar den a` tăc gơtìp gơmù khà priă ngan, mơya tu\ do geh công ty kơphê kloh bơcri priă blơi jơh phan bơna den tăc geh khà priă mờ priă cồng kung geh uă rlau. Lài do, pik den dum tàm chi bơh 80-90% là neh pik jơh tơn, ai tu\ do kơphê dum tàm tơm bơh 90-100% den a` hơ\ sồng pik. Nam do, trồ tiah niam, den tàng kơphê gơ niam rlau”.

Ndrờm bè hơ\ sơl, ồng Nguyễn Trọng Việt, ơm tàm xã Quảng Tín, kung neh lơh bal mờ mpồl lơh sa kă bro nàng lơh kơphê kloh, geh dờp uă bơta kuơ bè dong kờl sơntìl niam, geh tus bal ală ơdu\ bơto pơlam bơta chài, bè: sơngka sền gàr, rơcang sơndră tu kòp lơh aniai, pik tơnhàu mờ lơh gơlik ơn prăp kơphê.

Kuơmàng, ală hìu làng bol lơh broă sa geh kuang bàng bơto pơlam bơta chài să tờm tơn bơto pơlam broă chài ngui sơnơm sền gàr phan tam tàm rơcang sơndră tu kòp lơh aniai, tuh dà tềm pềr, ơn phơng dipal, tơrmù [à [ơ\ [ơl tiah ơm kis.

Ồng Nguyễn Trọng Việt đơs là, broă lơh kơphê kloh ờ mìng sươn chi lơh geh cồng nha uă, lơh geh sùm mờ gam sền gàr geh bơta pràn kơldang să jan ai cau lơh broă sa in. Ồng Nguyễn Trọng Việt đơs bè do:

“ Đơs bal là sươn chi bơh a` dê bàr pe nam lài lơh kơphê bè tàm drà kă bro den ờ go\ lơh geh jat di jơnau kờ` tài bơh tăc khà priă gơ tam gơl sùm, tu\ do lơh jat broă lơh kơphê kloh den kung tăc yòm sùm sơl, đơs bal là a` kung pal sơlơ ơn tai phơng mờ sơnơm mơya ờ go\ ngui sơnơm sền gàr phan tam tai mờ a` ngui sơnơm sinh học lơm. Bơto pơlam bè broă sơngka sền gàr kơphê den lơh di jơnau kờ` bơh làng bol dê là niam ngan, he bơto pơlam uă jơnau gi\t wa\ nàng làng bol in đòm jat”.

Tàm kơnhoàl Dak R’Lấp, ală nam rềp ndo lơh kơphê kloh jat ală khà dunia dê ngai sơlơ geh uă làng bol lơh broă sa đòm jat. Tu\ do, jơh gùt kơnhoàl neh geh pơgăp 3 rbô hìu lơh sa jat gùng dà do, khà do gơguh pơgăp bàr dơ\ pơndrờm mờ nam 2014. Cồng nha kơphê lơh geh sùm, geh bơh 4 tus 4 tấn mờ nggùl tàm dùl lồ.

Ồng Trương Công Hiệp- Giám đốc Công ty TNHH Bốn Hiệp, xã Quảng Tín, kơnhoàl Dak R’Lấp đơs là, kơnờm bơta lơh bal bơh ală mpồl lơh sa kă bro mờ cau lơh broă sa bơh gơnoar atbồ tiah do halà mpồl, tổ lơh sa, mờ bă ù lơh kơphê kơ\ kơl jăp jo\ jòng jat tơl khà dunia dê ngai sơlơ geh rề ơnàng lơh uă.

Bơta ndai neh lơh geh tơl bơta dong làng bol in tăc phan tàm drà, tăc kơphê mờ khà priă jơnhoa rlau, tơnguh priă lơh geh ai cau tam kơphê in. Ồng Trương Công Hiệp, đơs bè do:

“ Dùl broă kal ke ngan là bơh sơnrờp he ờ hềt jòi geh drà kă bro, tu\ do cau neh gi\t jơh, tu\ hơ\ là cau geh lòt jòi tus kơphê kloh den tàng nam do lơh geh sa uă. Sơlơ ngai den kòn bơnus geh lơh jat dùl rài kis ờ gơtìp aniai tài bơh sơnơm khih, phan [ơ\ khih tàm klài bơrlu\ bal aniai tus pràn kơldang să jan den bơh hơ\ he hơ\ sồng geh jơnau sơnơng là phan niam kung niam rlau”.

Cau mblàng- Lơ Mu K’Yến