Nghệ nhân Y Hướt mờ bơta gơboh ồi yau
Chủ nhật, 01:00, 11/04/2021

VOV4.K’ho- Bulah sơnam neh dờng mờ tê ờ gam sơrbăc mhar bè tŭ gam kơnòm să tai, mơya nghệ nhân Y Hướt, deh nam 1948, ơm tàm ƀòn Kon Trang Long Loi, thị trấn Đăk Hà, kơnhoàl Đăk Hà, kung gam tàñ sùm ồi yau bè dùl bơta kờñ ngan mờ jơnau kơ̆p kờñ pơgồp bơnah sền gàr mờ prap gàr bơta niam chài ờs mờng bơh kòn cau Bahnar dê.

Mò Y Hướt pà gĭt: “Gơwèt mờ kòn cau Bahnar, broă tàñ ồi yau neh geh  bơh jŏ ngan. Phan bơna ồi yau bơh kòn cau Bahnar dê geh ală rùp bơka mờ uă ngan dà sơng mờ pơrya rùp bơka is rơ mis ngan pơn ndrờm mờ ală jơi bơtiàn kòn cau ndai. Mờ ală dà sơng tờm bè pơrhê, rơmĭt, jù tàm bơrlŭ bal mờ uă ngan dà sơng krơi is, tơl phan bơna ồi yau bơh yau bơh kòn cau Bahnar dê tơngŏ bơta kơ̆p kờñ bơh kòn bơnus dê geh tàm klăc bal mờ yàng, ù tiah, trồ tiah nàng geh bơta jơm glòm mờ sền gàr.

                                      Mò Y Hướt bơto bơtê broă tàñ ồi yau ai oh kòn kòn sau in

Geh bơsram mờ lơh kuèng mờ bơrnơ̆ tàñ ồi yau tŭ mìng pa 12 sơnam, mò Y Hướt tàñ uă ngan mờ ờ kah loh là he neh tàñ mờ tàñ geh gĭt nđờ blah ồi, àu sơl, phan ngui dờng dềt bơh ồi yau. Mò pà gĭt, bơrnơ̆ tàñ, brài tàñ là phan sa nùs nhơm, ngai lơi ờ gŏ tàñ là gơ lơh tàm să jan ờ suk ơm mờ gơ lơh bè siơ̆u phan lơi hơ̆.

Bơh dềt, ngai lơi mò kung sền gŏ mè mờ mò tàñ ồi yau. Kơnờm bơh ală bơta hơ̆, lơh geh bơta gơ kờñ mờ bơta kờñ ngan bơh mò dê gơwèt mờ ồi yau. Hời rơ hời tus tàm tŭ dờng, geh mè mờ ală cau kra tàm ƀòn bơto bơtê, bal mờ bơta hàm kờñ, mò mhar ngan bơsram gĭt bơta chài bơh broă tàñ mờ ai broă tàñ ồi yau lơh geh bơta chờ hờp tàm rài kis. Bơh sơn rờp bơh ală gùng che brài, rùp bơka bơh sơnrờp, hời rơ hời añ gĭt tàñ ală rùp bơka kal ke rlau, ală pang ồi dờng rlau tai. Broă  lơh bơto broă lơh, mhar ngan añ gĭt tàñ tơl bơta chài.

Mờ bơta chài jak ngan bơh he dê, nghệ nhân Y Hướt ờ mìng tàñ ồi yau drơng jơnau kờñ ngui tàm hìu bơnhă lơm mờ gam tàñ nàng tăc sơl. Ală blah ồi àu lơh mờ tê bơh mò dê tàñ geh tăc mờ giá tăc kas rlau bơh 2 tus 3 dơ̆ pơndrờm mờ ồi yau tàñ mờ măy mok, mơya uă ngan cau kung gam jòi tus nàng blơi.

Jat mò Y Hướt, lài do, nàng geh dùl pang ồi yau niam pal roh uă ngan tŭ tơngai tàñ mờ tê mờ pal geh bơta jak chài uă ngan. Den tàng bè hơ̆, ồi yau tàñ geh bơta niam, lơbơn, soh dên kờñ ngan. Tŭ do, kòn cau Bahnar kung gam tàñ jat broă lơh bơh rài yau, mơya uă ngan phan tàñ ai bơh brài lơh mờ măy mok blơi tàm drà, gam bơka rùp, dà sơng kung gam jat bơh yau sơl.

Tàm hìu ơm dềt, mò Y Hướt kung gam lời is dùl gah tàm cơl dŭ wă năc nàng lơh tiah ơn bơrnơ̆ tàñ, che brài nàng tàñ. Tŭ geh sồr tàñ gời, yô tê nghệ nhân Y Hướt mhar ngan ală broă lơh dŭi, chồl mờng kuèng ngan bơh broă tơngờr sền, jat sền bơh oh kòn, kòn sau ơm gùt dar.

Mò Y Hướt pà gĭt: pah tŭ tàm ƀòn pờ ơdŭ bơto bơtê broă tàñ ồi yau tàm hìu rông mò geh jà tus bơto bơtê tàm ơdŭ bal mờ ală nghệ nhân ndai. Pah dơ̆ bè hơ̆, bulah priă ờ uă, mơya mò chờ hờp ngan mờ sùm jơh nùs bơto bơtê wơl jơh nùs ngan tài bơh mò sền gŏ broă lơh ờs mờng bơh jơi bơtiàn he dê geh sền gròi, sền dờng màng, geh prap gàr mờ ờ rơngòt tơnơ̆ do gơbàn roh tĕ.

Mò Y Hướt đơs: Lài do, tàm rài kis pah ngai bơh kòn cau Bahnar dê, ào, ồi, chèu, ồi tơ̆ ndrờm geh cau ùr tàm hìu bơnhă tàñ is lơm. Den tàng tàm tŭ hơ̆, hìu lơi kung geh bơrnơ̆ tàñ. Tŭ cau kra rơhời ờ gam tai, broă tàñ ồi yau kung rơhời roh tĕ tài bơh bơta ƀuơn ngan bơh phan tàñ lài do dê mờ rơnàng kơnòm să ờ gam kờñ mờ broă tàñ ồi yau tai. Phan soh bơh yau mìng gam ngui ết ngan tàm ală dơ̆ lơh chờ halà geh soh bơh bàr pe nă cau kra tàm ƀòn dê lơm. Nàng rơnàng kơnòm să tŭ do kờñ mờ jat broă tàñ ồi yau, kờñ bơsram broă tàñ ồi yau ngan ngồn là kal ke ngan.

Bơta kờñ mờ gơboh ngan broă tàñ ồi yau bơh nghệ nhân Y Hướt dê, ơm tàm ƀòn Kon Trang Long Loi, thị trấn Đăk Hà, càr Kon Tum geh pơgồp bơnah nàng broă tàñ ồi kòn cau ờs mờng bơh kòn cau Bahnar dê sùm geh prap gàr mờ bơto bơtê wơl.

Quốc Học jat Băo Kon Tum- Cau mblàng K’ Hạnh

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC