VOV4.K’ho- Bơh gi\t nđờ jo\ rài do, làng bol kòn cau tàm Tây Nguyên đơs bal, tàm càr Kon Tum đơs is sùm sền tơrnờm yăng là dà hùc tờm ờ gơtùi ờ geh tàm dơ\ lơh chờ mờ tàm ală tu\ geh cau năc kuơ lòt còp hìu bơnhă. Tơrnờm yăng geh lơh bơh uă ngan phan krơi is, mơya mbar jù là phan lơh gơlik bơta [ô bơkah krơi is ngan.

Bulah tàm ù tiah xã Đăk Ruồng, kơnhoàl Kon Rẫy, càr Kon Tum geh uă làng bol kòn cau [e\ tơrnờm yăng, mơya tu\ đơs tus tơrnờm yăng, cau sùm đơs tus măt kă bro tơrnờm yăng bơh mò Y Gar dê tàm thôn 12 (Kon Sờ Lạc 2). Digơlan tài bè hơ\, tu\ lơh jăt Broă lơh Tơl xã dùl phan bơna, Ủy ban Nhân dân xã Đăk Ruồng kơlôi tơn tus tơrnờm yăng mò Y Gar dê.

Ồng A Phương là bơklau mò Y Gar dê pà gi\t, nàng dong pơ ùr [e\ tơrnờm yăng, ồng sùm lòt mìr koh chi h’nham cèng rê klồ nàng ai kơmhò, [o\ mờ mre\ mờ klài bal mờ [òk phe, klăc tơl nơm kơnâm [a` nàng lơh ka` [e\ tơrnờm, jơm gơ in gơ gơs ka` tơnơ\ cèng [a` nàng lơh ka` ìs ro.

Tu\ [e\ tơrnờm yăng, cèng [a` lơh ka` tơl iă dềt halà [o\ gơ gơs [òk klài mờ piang mbar jù halà phe ngan…lời 10 ngai là gơ gơs tơrnờm mbar jù, halà tơrnờm phe ngan. Kơmhò chi h’nham tàm tiah lơi kung lơh gơtùi lơm [a` lơh ka`. Mơya, gơ jat tàm tơl bă ù mờ kơmhò chi h’nham gơ ai bơta [ô bơkah tơrnờm krơi is. Tàm xã Đăk Ruồng, kơmhò chi h’nham tàm [òn Kon Sờ Lạc 2 [e\ tơrnờm là bơkah rlau. Tàm [òn Kon Sờ Lạc 2, kơmhò chi hòn tàm mìr [e\ tơrnờm bơkah ngan rlau jơh. Kơmhò chi tàm brê kung gơtùi sơl [e\ tơrnờm mơya tơrnờm `ô ờ bơkah ndrờm.

Nàng ai kơmhò chi h’nham lơh ka` [e\ tơrnờm, ồng A Phương kung bè uă cau tàm [òn sơl sùm rwah chi ntê dềt kàr nau tê mê, nau jơng me. Kơmhò chi h’nham tàm tờm, ntê kàr do sùm geh uă ngan bơsơ\t, lơbơn, [ươn ngan bo\ dềt rlau. Tu\ lơh ka`, hìu bơnhă ồng kung bè uă làng bol tàm do sơl sùm ai nha prìt ris dă hơđơm đồng, ơn ka` tềng hơđang tơnơ\ hơ\ ndơl wơl nha prìt.

Ka` tơrnờm tìp bơta sùh ìo dipal den gơ là gơtùi [e\ tơrnờm. Sùm den kàl prang tơngai do, jơm ba` lơh ka` tơrnờm pơgăp 1 ngai, 1 mang là ka` neh gơtùi ngui nàng [e\ tơrnờm. Kàl mrềt, jơm ka` jo\ rlau, pơgăp 2 ngai, 2 mang là ka` gơtùi ngui. Tu\ men gơ glòm bềng tềng măt [a` lơh ka` tơrnờm, ai [a` cèng ìs ra` mờ prăp ơn nàng tu\ kờ` den [e\ tơrnờm.

Tàm ală bơta tơrnờm yăng, tơrnờm yăng [e\ mờ piang mbar jù là bơkah ngan rlau jơh. Kung [e\ tơrnờm sơl, mơya bơta [ô bơkah tơrnờm yăng bơh tơl nă cau dê kung geh bơta krơi is sơl. Kờ` tơrnờm geh bơta [ô bơkah bè lơi là gơ jăt tàm [òk ka` tơrnờm, khà ka` tu\ jơm…Mờng chài [e\ tơrnờm bơh mò Y Gar dê là gơ jăt tàm jơnau kờ` bơh cau `ô dê mờ geh broă [e\ tơrnờm krơi is. Dilah tơrnờm lời is ai cau ùr in `ô den ơn dùl êt ka` tu\ jơm tơrnờm nàng geh drăp tơrnờm `ô lơngồt; dilah lời ai cau klau in `ô den mò geh klài uă ka` rlau tu\ jơm nàng geh drăp tơrnờm `ô lơngồt, bơtăng mờ [ươn bơ`ul rlau.

Ờ go\ di là nisơna mờ mò Y Gar [e\ tơrnờm geh làng bol [òn lơgar mờ làng bol tàm do prơ là bơkah ngan rlau jơh tiah do dê ờ. Là cau [e\ tơrnờm geh bơta pơnrơ ngan, mờ lài do là ùr pơgru tai, mò Y Gar sùm geh tu\ lòt uă tiah, còp `ô tơrnờm yăng krơi is. Mơkung bal mờ ală tu\ [e\ tơrnờm bơh uă nam, mò ai geh bơta mờng chài nàng lơh gơlik măt kă bro tơrnờm yăng bơkah pơnrơ is ngan ai he in, ờ go\ ndrờm mờ cau mờ gơtùi lơh gơlik tơrnờm jăt bơta kờ` bơh năc `ô dê.

Mò Y Gar yal, ală cau tu\ jơm tơrnờm sùm tơmu\t lơ\ tàm yăng tơrnờm. Broă do geh bơta niam mơya kung geh sơl bơta ờ di bè he kơ\p kờ`. Broă tơmu\t lơ\ tàm yăng tơrnờm tu\ jồp bồp `ô tơrnờm den geh bơta ha bơh lơ\ dê [ươn jồp dà tơrnờm, ờ huan gơtìp kòl nsồp piang tơrnờm, mơya tu\ `ô sùm gơtìp kiăt tềng ngko tài bơh [òk kơmhò lơ\ dê. Ai mò [e\ tơrnờm mơya ờ tơmu\t kơmhò lơ\ tàm yăng, den tàng `ô tơrnờm ờ gơtìp bơta ờ niam do.

Nàng ờ gơtìp bơta ờ niam do, ồng A Phương geh bơta chài krơi is tàm broă [e\ tơrnờm yăng. Bồp jồp tơrnờm ồng A Phương dê lơh geh kùar dùl nơm trồm dềt tềng anih rềp gơl lồi du\t tơmu\t tàm yăng. Ngan trồm dềt do gơ jồr nsồp tơrnờm, lơh geh bơta [ươn tu\ jồp tơrnờm gơmu\t tàm dờ.

Lài do, mò kung bè làng bol tàm tiah do sơl sùm tam kòi mbar jù tềng mìr. Mơya, tài bơh ù nàng lơh mìr pa ờ gam, tàm uă nam rềp ndo, mò sùm lời 2 sàu sre nàng tam kòi mbar jù nàng [e\ tơrnờm.

Lơh geh măt kă bro, mơya mò Y Gar ờ go\ di bè hơ\ mờ lơh tơnguh priă tăc uă rlau pơndrờm mờ priă tăc bal bơh drà kă bro dê. {e\ tơrnờm bơkah, mơya sùm geh cau sồr [e\ den mò hơ\ sồng tru\ piang mbar nàng [e\ tơrnờm. Uă ngan năc blơi tơrnờm bơh mò dê là gơ\p bơyô, làng bol tàm tiah do mờ ală cau năc quèng tàm [òn dờng Đà Nẵng, Bình Định, [òn dờng Hồ Chí Minh…

Jăt Báo Kon Tum- Cau mblàng Lơ Mu K’Yến