VOV4.K’ho – Mờ broă trŭ gơm krơi is jat ờs mờng cau Rơđê dê, poac jơrke hồl, buh tàm ding đơr bơh càr Dak Lak dê pa pơn iờ să ngan geh mut tàm khà 100 phan sa bơkah tiơng pơn rơ lơgar Việt Nam nam 2020-2021. Phan sa pa ƀô bơkah, lơ bơn, lơngàm mơya ờ sơ ơl, ai gŏ phan sa Dak Lak pơn jat tai tàm pơdờn ală niam chài phan sa bơh mpồl bơtiàn kòn cau ơm kis bơh jŏ tàm do dê mờ tam gơl dipal mờ rài kis tam gơl pa tŭ do.

Ndang tê bơrlŭ ring poac jơrke bal mờ ală bơta phan tĕ neh geh rơcang lài, mò Trần Thị Kim Liên, Phó atbồ hìu trŭ gơm phan sa tàm tiah nhơl chờ Ko Tam (ƀòn dờng Buôn Ma Thuột, càr Dak Lak) pà git, phan sa do geh bơta tờm là poac jơrke brê bơtờp sơntìl pa mờ ală bơta phan tĕ geh is ndai. Tàm hơ̆, phan tĕ pơn rơ ngan rlau jơh là mrĕ lir, tiêu lir, nha ngò gai mờ nha é kò. Ală bơta phan tĕ kung gơtùi tam gơl jat kàl, tài ală bơta phan tĕ geh tam jat bơta mờng quèng geh is.

                                                                     Poac jơrke bơtờp sơntìl buh tàm ding đơr

Jat mò Liên đơs, phan sa do geh trŭ gơm ờ huan kal ke mơya sồr pal geh bơta nền nòn, kuơmàng là ală bơta phan nàng gơm phan do pal ris, kờp bal mờ ding đơr đah bơdìh: “Poac pal bơkah, gam ris, geh bal tơngi mờ pơrlang ndrờm bal mờ ris den hơ̆ sồng bơkah. Mờ ding đơr kung pal ris sơl, tŭ geh nac cih mat lài den àng drim he lòt koh đơr, tŭ hơ̆ tờm đơr pa koh den geh bơta lơngồt, ƀô thồm mờ tŭ buh poac den bơkah ngan. Hơ̆ sồng phan tĕ he kung lơh is lơm”.

Tơnơ̆ tŭ bơrlŭ ring mờ lời 15 phuk nàng gơ in mut phan tĕ tàm poac, poac jơrke geh tơmut tàm ding đơr, bồ ding đơr geh jơl mờ nha ju mờ buh tàm ồs rơnga halà tàm bơnhă áp suất cao tàm pơgap 1 jơ.

Gơwèt mờ buh tàm bơnhă ồs rơnga, broă buh poac kuơmàng ngan. Nàng pleh gơtìp rơ ồ, cau buh pal sền nàng sơ lơŭ ding đơr, geh bè hơ̆ den hơ̆ sồng poac sin ring. Tŭ hơ̆ kơmhồ ding đơr bơdìh tam gơl gơs dà rơmit, bơta ƀô thồm poac nhồl là neh gơtùi sa. Poac jơrke buh ding đơr tŭ pa sền den gơ lơh ndrờm bè poac sur hồl, tài geh buh bơh dùl tap đơr den tàng poac ờ mìng ƀô thồm mờ gam gàr bơta lơbơn, kơltau rơbă, lơngàm, tơngi lơngàm mơya ờ sơ ơl.

                                              Cau Rơđê sùm buh tàm ồs rơnga, sơ lơ̆ uă dơ̆ nàng poac sin ring

Poac sin mờ bô nhŭ, bùh rơnga, ờ ro ir tài bơh rơsơh dà. Phan sa do geh cik mờ boh mrĕ lir ƀŏ mờ biap thồm sa ris. Bơta hòi bơh mrĕ mờ bơta ƀô thồm poac dê neh lơh gơs dùl bơta phan sa gơ kờñ ngan tus mờ cau nac. Bi Nguyễn Thị Hoài Bão, ơm tàm thị trấn Quảng Phú, kơnhoàl Cư Mgar, càr Dak Lak tŭ sa poac buh do sền gŏ gơ lơh bè do: “Phan sa do geh dùl bơta krơi is bơh Tây Nguyên dê, bơkah ngan. Ală bơta phan tĕ bơrlŭ mờ poac bơh cau Rơđê dê gơmut tàm poac den tàng tŭ sa kung ờ git đơs bè lơi, tàm hơ̆ gŏ ƀô plang kung geh sơl, ƀô ca yŭ, gar tiêu, hơ̆ sồng ƀô thồm 2, 3 bơta nha chi mờ mìng geh làng bol Tây Nguyên hơ̆ sồng geh”.Jat mò Nguyễn Thị Ngọc Anh, Chủ tịch Hội đồng quản trị kong ti nhơl chờ brê bơnơm, niam chài mpồl bơtiàn Ko Tam, poac jơrke hồ, buh tàm ding đơr geh gơm jat niam chài phan sa ờs mờng cau Rơđê dê tàm Dak Lak mờ geh bơrlŭ ală bơta phan tĕ geh is, bè hơ̆ den tàng cèng tus bơta ƀô kah krơi is ngan bơh tiah do dê. Kuơmàng, poac jơrke bơtờp sơntìl là dùl bơta phan lơh gơlik bơta krơi is bơh phan sa dê, tài jơrke bơtờp sơntìl geh bơtờp sơntìl bơh sur kòn cau mờ jơrke. Bal mờ broă gơm phan sa là jơh dùl jơnau yal bè niam chài mờ sền gàr tiah ơm kis. Bè hơ̆ den tàng pa do, poac jơrke bơtờp sơntìl hồl, buh tàm ding đơr tàm tiah nhơl chờ Ko Tam neh geh mpồl Kỷ lục Việt Nam rơ wah mut tàm khà 100 phan sa bơkah Việt Nam nam 2020-2021: “Càr kung yal tơnggit ală phan sa bơkah bơh càr Dak Lak dê mờ Viện Kỷ lục neh sồr cau lòt sền, sền sơ wì uă dơ̆, tơnơ̆ hơ̆ geh jơnau yal mờ lơh nền bè poac jơrke bơtờp sơntìl hồl, buh tàm ding đơr. Mìng is phan sa do añ chờ hờp ngan tài bol hi geh jơnau yal mờ bol hi sơnơng tŭ lơh nhơl chờ là lơh gơlik dùl bơta phan sa bơkah bơh tiah do dê mờ pal prap gàr ală sơntìl mờ trồ tiah neh ai pà tàm dà lơgar he dê”.

Bè hơ̆, bal mờ piang prùh tàm ding đơr, poac iar buh geh mut tàm khà 100 phan sa bơkah Việt Nam (tơngai bơh nam 2011 tus nam 2016), tus tŭ do, Dak Lak neh geh 2 phan sa mut tàm khà 100 Việt Nam. Bal mờ hơ̆, tàm ală nam rềp ndo, ală phan sa geh trŭ gơm bơh ală bơta phan mùl geh bơh làng bol kòn cau ơm kis bơh jŏ tàm do bè biap blơn bơtang, gỏi blơn bơtăng ka rì, ală biap bơh gòl, biap nse... ngai sơlơ geh uă tàm mat phan sa bơh ală hìu tac phan ñô sa dê mờ geh cau sa kờñ ngan. Bơh ală bơta phan mờ broă trŭ gơm ờs mờng, uă cau trŭ sa neh geh bơta tam gơl dipal nàng phan sa di mờ mờng quèng sa bơh cau sa dê, lơh gơlik bơta li la bơh ală biap sa mờ kung gam gơtùi gàr ală bơta krơi is tàm phan sa bơh mpồl bơtiàn kòn cau tàm tiah do dê.

Cau mblàng K’Duẩn