La 1 nă cau lơh broă sa jak, ồng K’ Sớ atbồ bòn B’Dâng, ntum Quảng Khê, kơnhòal Dak Glong càr Dak Nông ờ mìng sền gròi tus bơta chài sơngka sền gàr kơphe ai cồng nha tơnhàu uă, mờ broă tơnhàu kơphe kung geh ồng sền dờng màng ngan.
Nam do, 3 lồ kơphe hìu nhă ồng dê kờp du\ lài tơnhàu geh rlau 13 tấn gar. Ồng pà git, hìu nhă kơp kơphê du\m mờr jơh den hơ\ sồng pic tơn 1 dơ\ le\: “ Nđờ nam lài, a` kung bè làng bol tàm do, kơphe pa rơp dum geh gùl den pic mơ, den tàng cồng nha tơnhàu ờ uă, kung ờ huan niam tai. Tu\ do den pic kơphe tu\ neh du\m jơh, den kơphe kơn jơ\ rlau, cồng nha geh uă rlau, mờ gar kơphê kung niam ngan.”
Tơ nơ\ mờ tu\ tơnhàu, ồng K’ Sớ kung pal jat trồ tiah mờ geh broă ìs kơphê gơ in niam. Ồng đơs:“ Tu\ he pic kơphe den pal jơm 2, 3 ngai. Dilah trồ tơngai den he mai\ lir tơn, ìs bơh 3 tus 4 ngai là gơtùi prap tàm bàu. Dilah trồ mìu den lời tus jơt nđờ ngai, hơ\ sồng ìs plai kung ờ geh `chi lơi. Hơ\ là mờng chài a` ai geh bơh nđờ nam lài, ờ git lơh bè hơ\ den gar kơphe jù, ờ ring, ờ niam”
Jat ồng K’ Sớ, kờ` kơp kơphê dum jơh hơ\ sồng pic, den hìu nhă mờ bòn lơgar pal sền gàr suơn kơphe, ờ lời bol blơ\ kơ`au. Kơnờm geh mpồl sền gàr is mờ bơh bồ kàl tơnhàu nam do, bòn B’Dâng neh git go\, kup di tu\ 2 dơ\ kơ`au kơphê. Là cau atbồ mpồl sền gàr is, ồng K’ Sớ tam pà broă lơh bơh bòn ồng dê bè do: “ Mpồl sền gàr is bòn bol a` dê tam cah gơs 3 mpồl, pơ gồp bal lòt sền, sền gàr `hai pic kơphe. Tàm bòn tu\ do kung geh uă cau bơh tiah ndai tus pic kơphê, den bol a` kung sùm pal rơcang ngac, ai oh mi lòt sền. den 1 hìu nhă tàm 1 nam tă pơ gồp 50 rbô nàng dong oh mi in priă blơi xăng, blơi đèng sòl, kho\ zep tu\ lơh kơ nòl sền gàr suơn chi làng bol in.”
………………………………
Khà niam kơphê sơnđìng ngan tàm broa\ tơnhàu mờ bơceh lơh bơh sơnrờp, do la jơnau đơs tờm ngan bơh ồng Triệu Văn Tiến kuang jat jơng atbồ Anih tờm bơto pơlam broa\ lơh sa, chi brê, phan tàm dà càr Dak Nông. Ồng Tiến đơs lài mờ làng bol, la làng bol pal pic kơphê ê\t ngan kung 2 dơ\, dơ\ sơnrờp la pic rwha plai dum, dơ\ 2 la pic jơh plai kơphê. Mìng pic jơh tu\ plai kơphê dum geh tus rlau 90%. Ồng Triệu Văn Tiến mblàng pơlam bơh tài kơphê dum ai tơnhàu geh rlau mờ gar kơphê niam rlau mờ kơphê gam lir.
Ồng Triệu Văn Tiến: Ala\ bơta tàm gar kơphê dum den gơ geh gơ mòn tơl jơh rlau mờ kơphê lir, den tàng khà kơphê geh niam rlau. Dilah pic kơphê neh dum bơh 90% tus dum jơh den ngan ngồn kơphê gơ geh rlau, hơ\ la khà plai ris tu\ ra` geh jơnhua rlau, ai dilah khà kơphê gam lir ua\ rlau den ngan ngồn khà dà tàm kơphê geh ua\ rlau, tơnơ\ ìs ra` gơ geh gơ hu\c ua\ rlau.
-Ơ ồng, bè tơnơ\ tơnơ\ pic kơphê rê, làng bol pal ìs kơphê bè lơi nàng gàr niam khà kơphê?
Ồng Triệu Văn Tiến:Niam rlau jơh la tơnơ\ jơh pic kơphê den ba` glòm jơm jo\ ir mờ pal is mo. Dilah kơphê gam lir gơtùi jơm glòm tai dùl tu\ tơngai. Mờ he slơ ìs kơphê mờ tơngai ua\ tàm tơngai ờ jo\ den slơ niam. Tàm bơta is den ba` ìs lơ ut ir, ba` ìs kơphê tàm blàng ù, gơ geh gơ bơrlu\ bal mờ sìô sia\ mờ kơphê jo\ ra` rlau, geh gơbàn lơh aniai tus sa\ gar kơphê.
-Ơ ồng, ala\ anih ka\ bro kơphê slơ ngai slơ sền ngan bè khà niam kơphê tu\ rwah blơi kơphê. Den ồng geh jơnau lơi kờ` bơto pơlam làng bol tàm broa\ ìs, pơr kơphê nàng geh sa\ niam mờ tac jơnhua pria\?
Ồng Triệu Văn Tiến: Bơh jo\ do den làng bol mờng ngan ìs kơphê bal mờ kơmhò, tơngai ìs den jo\, ờ ua\ plai ờ ra` drờm geh lơh gơbàn jù. Mờ cèng sur ris hơ\ sồng ìs, den broa\ lơh do mhar mơya gơ kung geh bơta ờ niam la sa\ kơphê gơbàn bơcah. Tu\ do geh bơnha\ pơr, tơngai pơr lơyah, kơphê ra` drờm bal, ờ sơnđìng mờ trồ tiah. Ala\ broa\ lơh bơto pơlam broa\ lơh sa kung geh đơs mờ làng bol dilah geh den he ngui bơnha\ pơr, hờ hìu nha\ den ngui bơnga\ pơr dềt di 8 thơt vuông, geh lơh lài is tàm broa\ pic, bơceh lơh kơphê, ờ mìng kơphê mờ gam gơtùi pơr ua\ phan lơh geh ndai bè kòi, tơngời, khoah… Cau sùm ngui bơnha\ chu chah rsòn lơ we mờ khồm nhơm duh tus.
-Ưn ngài ồng ua\ ngan!
Cau mblàng K’ Duẩn mờ K’ Brọp
Viết bình luận