Mơya, tài kòp do gơbàn lơy ài, jo\ den tàng cau mè cau bèp ờ sền gròi mờ bơta ờ niam là kòn dềt gơtìp aniai bè bơta pràn kơl dang să jan.

Jăt khà kờp, tàm lơgar Việt Nam broă gơbàn koe ntìng gòr ngkời geh bơh 15 tus 25% ală kòp tàm broă bơsram sră mờng gơbàn tàm kơnòm dềt. Koe ntìng gòr ngkời là bơta ntìng gòr ngkời gơtìp sơling, sơleh hờ dùl đah ha là gơtìp koe hờ lài ha là hờ tơnơ\ lơh kòn dềt geh să bồ ờ ndrờm bal, lơh ờ niam tus mờ kòn dềt mờ lơh tơmù ală broă lơh mpồl bơtiàn.

Tu\ gơtìp tam gơl, ntìng gòr ngkời di gơlan gơtìp sơleh hờ đah ma ha là đah kiao (gam sơnđan là koe ntìng gòr ngkời) ha là koe uă ir hờ đah đăp gam sơnđan là đư, hờ đah tơnơ\ sơnđan là kồl ha là lơh gơmù koe bơh ală gơl koe is. Bơdìh hơ\ tai, koe ntìng gòr ngkời gam geh tài kòn dềt gơtìp ală bơta kòp gơrềng bal tus mờ ntìng gòr ngkời, bơta pràn să jan kơnòm bơsram ờ pràn tài ờ hoan ơwa` să tàp pràn să jan, rơgai jòr ha là tài nggui, lòt gờ` ir.

Koe ntìng gòr ngời tàm sơnam gam bơsram sră di gơlan gơbàn tài ờ di nggui bè: nggui bơsram sră ờ song, b^c, cùn kơl tang, sơling tu\ bơsram sră; nggui bơsram sră tàm kơ [àng, kơ ge\ ờ di pal mờ sơnam, cèng kong tàp `jơ\ ir hờ dùl đah tê, pơnì; bơta àng ờ pràn lơh kơnòm bơsram pal kun bồ tu\ sền sră, cih sră…

Nggui ờ song ờ mìng lơh gơbàn koe ntìng gòr ngkời mờ di gơlan lơh gơbàn ờ niam tus mờ ală bơta ơră ntìng ndai mờ broă di gơlan gơtìp ờ loh măt uă ngan. Tu\ kòn dềt geh tơngo\ bè bàr đah pơnì ờ ndrờm bal, dùl đah `hoa, dùl đah gơmù; ntìng pơnì gơl^k, bơta ngài bơh bàr gơl ntìng pơnì tus mờ gòr ngkời ờ ndrờm bal;… den ală cau mè bèp pal cèng kòn tus kham mờ bác sĩ đah sơm kòp ntìng kồ ntìng, tài ală bơta gơbàn koe di mơ bè do kung lơh gơbàn koe ntìng gòr ngkời uă ngan ha là jroă ngan.

Di lah kòn dềt gơtìp jroă, ntơh gơtìp gơrồt tài ntìng rơpàs gơmù, lơh rồn nùs, klờm soh. Klờm soh gơtìp dềt, gơmù bơta dờng, ờ pràn tă nhơm lơh gơbàn gơtìp ờ niam tàm gùng tă nhơm, di gơlan lơh gơbàn ờ pràn nùs, as, glar tă nhơm. Tàm tơngai jơla, ală bơta phan tàm dơlam să kung gơtìp gơklơn mờ di gơlan geh bal ală bơta tơngo\ gơrồn gùng che tơngoh.

Koe ntìng gòr ngkời lơh ờ ndrờm bơta tòm să jan, lơh kơnòm bơsram nggui bơsram ờ song; lơh kal ke tàm broă sền sră, cih sră; kal ke tus mờ măt mờ lơh tơngoh ờ tơrgùm bal, den tàng lơh ờ niam tus mờ cồng nha bơsram sră.

Lơh kal ke tus mờ broă ơwa` bơh ală ơră ntìng, kòn dềt ờ gơtùi tus bal mờ ală broă tàp pràn să jan bè ală bơyô nrơh nrang dê. Mờ lơh ờ niam tus mờ nùs nhơm kơlôi sơnơng kòn dềt dê tài să jan ờ rign niam.

Bơdìh hơ\ tai, koe ntìng gòr ngkời gam lơh ờ niam tus mờ broă lơh plai nùs, klờm soh, lơh ờ niam tus mờ broă tơnguh bơtàu ntìng bu\t. Den tàng lơh ờ niam tus mờ broă deh kòn bơh kơnòm ùr dê tu\ tus sơnam deh kòn.

Kờ` rơcang sơndră mờ kơrian koe ntìng gòr ngkời tàm kơnòm dềt, pal geh broă pơgồp ndrờm bal bơh cau tàm hìu nhă mờ hìu bơsram:

Koe ntìng gòr ngkời lơh sơling să, lơh kơnòm bơsram nggui bơsram ờ song.

-Gàr niam tơl phan sa bơkah (broă sào sa pal geh tơl protein, vitamin, chất khoáng…), pal kah tus ală phan sa geh uă canxi.

-Tơnguh uă bơta pràn să jan kơnòm bơsram in mờ broă ai ală kơnòm bơsram tus bal tàp pràn să jan ndrờm bal.

-Cau pơgru bal mờ cau mè bèp pal bơto sồr oh kòn tòm nggui song bu\t, di mờ broă ai nggui. Ba` nggui bơsram sră jo\ ir mờ pal geh tơngai ơm rơlô tàm gùl jơ bơsram.

-Ơdu\ bơsram pal geh tơl àng, bal mờ bơta àng geh is mờ bơta àng bơh ồs đèng. Anih bơsram tàm hìu pal geh ơm tàm tiah niam, geh tơl àng.

-Kơ [àng, kơ ge\ di pal mờ sơnam, cấp bơsram.

-Ba` lời kơnòm bơsram cèng kong tàp `jơ\ ir. Tu\ wan kong tàp pal geh wan jơh bàr đah pơnì ha là pal tam gơl đah wan ndrờm bal di lah kong tàp mìng geh dùl dang che wan.

-Pal geh rơndăp broă kham bơta pràn kơl dang să jan jăt tơngai kòn dềt in.

Kòp koe ntìng gòr ngkời di lah geh go\ gờ` geh [uơn tàm broă sơm kòp, di lah lời jo\ mờ gơbàn jroă den pal reh.

      Cau mblàng Ndong Brawl