VOV4.K’ho - Ờ mìng jak lơh suơn, lơh mìr, ua\ cau ùr kòn cau Rơđê tàm ală thôn, [òn tàm Dak Lak gam tryang tryồng ngan, ờ ngòt bòl glar kal ke mờ chài rơ gơi tai, pơ gồp bơnah sền gàr niam chài kòn cau Rơđê dê đơs is mờ mpồl bơtìan ală kòn cau Tây Nguyên dê đơs bal. Mè bơto wơl, kòn tàm pơn jat là 1 tàm ală gùng nàng sền gàr broă tà` ồi kòn cau bơh hìu bơnhă mò H’Dleh Byă ([òn K62) tàm xã Băng Adrênh, kơnhòal Krông Ana, càr Dak Lak.

Gơwèt mờ ua\ jơi bơtìan kòn cau, tàm hơ\ geh kòn cau Rơđê, tà` ồi kòn cau ờ mìng là lơh gơlik ală blah ồi niam nàng drơng rài kis pah ngai, tơnguh pria\ lơh geh hìu bơnhă in, mờ do gam là bơta nàng gơtùi sền sơ wì dùl nă cau ùr tryang tryồng. Den tàng hìu bơnhă mò H’Dleh Byă neh sền gàr broă tà` ồi mờ broă bơto wơl ală kòn in, bơh kòn ùr tus kòn [an. Mò H’Dleh yal, mò git tà` ồi bơh tu\ gam kơ nòm ngan bơh mè mò dê bơto, tu\ do, mò H’Dleh bơto wơl kòn sau mò dê in nàng kờ` sền gàr broă lơh ờs mờng bơh jo\ kòn cau he dê.

Bulah neh dờng sơnam ờ gơtùi lơh ua\ broă kơn jơ\, mơya mò H’Dleh kung gam tryang tryồng tà` ồi, kơ nờm bè hơ\ den tàng broă tà` ồi kung gam chài rơ gơi ngan, gơtùi tà` gơs ua\ bơta bơka niam chài halà tà` gơs akhar tàm blah ồi mìng tàm tơngai dùl poh gời.

Lài do, ồi tà` gơs ua\ ngan là drơng jơnau kờ` ngui tàm hìu bơnhă, tàm ală broă lơh niam chài, rài kis bè lơh phan soh, ồi tơ\, ồi mă kòn halà kơldung ìa, mơya tu\ do, ală blah ồi geh tà` niam ngan neh geh ua\ cau kờ` mờ dan blơi, neh dong mò geh tai pria\ jền kơ lôi rơcang rài kis hìu bơnhă in, mơkung lơh gơlik bơta pơn jờng, tơnguh bơta kờ` gơboh ală kòn in tàm pơn jat broă lơh bơh jo\ hìu bơnhă dê.

Den tàng, tàm hìu mờ ua\ rơnàng hìu bơnhă mò H’Dleh gam ơm kis, kòn ùr, kòn [an ndrờm geh mò bơto wơl broă tà` ồi. Tu\ pa sơn đờm, ală kòn mìng sền mờ dong mè ai che brài, tus tu\ neh sền go\ mờ git bơta chài  kuơmàng broă tà` ồi dê, hơ\ sồng khi nggui tềng bơrnơ\ tà` mờ sơn đờm tà` bơh ală bơta [uơn ngan rlau jơh.

Mè bơto wơl kòn tàm pơn jat, mò H’Dleh kơp kờ` broă tà` ồi kòn cau geh sền gàr bè dùl jơtài kuơmàng kòn cau Rơđê dê đơs bal mờ hìu bơnhă mò dê đơs is. Tàm ală ngai chờ, broă lơh bơh xã, kơnhòal lơh, mò H’Dleh ndrờm tus bal tà` ồi mờ geh khà jờng, hơ\ là dùl bơta mờ mò bơto wơl ală rơnàng cau kơ nòm să in git bơta kờ` gơboh mờ bơsram tà` ồi.

Bơta lơh gơlik bơta kuơ krơi is ồi kòn cau Rơđê dê là tàm bơta chài lơh gơlik rùp bơka tềng blah ồi, cau tà` kờp che brài mờ nền nòn tà` bơrlu\ che brài lơh gơlik ală rùp niam chài krơi is, gơ jat tàm bơta kờ` halà bơta bơceh pa bơh cau tà` dê nàng lơh gơlik ală blah ồi kòn cau hàng niam ngan. Ală rùp niam chài bơka tàm blah ồi sùm geh tà` jat rùp bơkàu, nha, chi che, phan kis. Ală bơta chài tà` do kal ke ngan, ờ di 1, 2 ngai là gơtùi tà` gơs, den tàng mò H’Dleh bơto ală kòn in jat broă lơh hời rơ hòi, dùl ngai bơto dùl êt.

Bi H’Dam Niê (kòn [an mò H’Dleh dê) pà git, lài mờ tu\ rê lơh [an, bi ờ hềt git tà` ồi, tu\ do, kơ nờm po me bơto mờ bi neh git tà` ồi. Bơh jơnau pơ me dê yal, bi git lài do, ua\ ngan ală hìu bơnhă ndrờm tam is tờm đềs, ruồi brài, tà` ồi, pơlai ngan là tu\ do, rơnàng kơnòm să ờ gam geh sền go\ ală broă lơh mờ jơng tê bè do tai, tài broă tam đềs, ruồi brài ndrờm bè ờ gam tai, ală che brài đềs neh geh ala mờ che brài công nghiệp tài [uơn tà` rlau, khà pria\ kung ờ huan kas tai, ờ roh ua\ tu\ tơngai, cau tà` kung ờ huan bòl glar tai.

Ai H’Lai Byă (kòn ùr mò H’Dleh dê) yal, rùp să mè nggui kềng bơrnơ\ tà` ồi neh mờng quèng ngan, gơ lơh đềt mềr ngan, bè dùl phan sa nùs nhơm ờ gơtùi ờ geh. Bơh mpàng tê mờ bơta tryang tryồng cau ùr dê neh lơh gơlik ală blah ồi tà` niam bal mờ niam chài bơka li la, niam mờ krơi is ngan, cèng bềng bơta kuơ niam chài, ai go\ dùl bơnah lơi kah yau bơtàu tơnguh bơh kòn cau Rơđê dê, lơh bi sơlơ kờ` broă lơh do rlau. Tu\ do, bi sùm tà` ồi tàm lồi ngai halà tàm ală tu\ ru broă lơh sa suơn sre, ờ mìng nàng kờ` sền gàr broă lơh bơh jo\ mờ gam geh tai pria\ jền.

Jơnau bơh hìu bơnhă mò H’Dleh Byă dê sơlơ ai go\, broă tơnguh bơta kuơ broă tà` ồi bơh ua\ rơnàng là kuơmàng mờ pal lơh ngan. Broă do geh pơ gồp bơnah sền gàr broă tà` ồi kòn cau đơs is mờ niam chài bơh jo\ kòn cau Rơđê dê đơs bal tềng đap jơnau digơlan ngai sơlơ gơtìp roh hui\.

Cau mblàng K’Duẩn