-Ơ ồng, dan ồng pà g^t, broă sền gàr tòm tiêu tơngai geh gar geh kuơ màng bè lơi?
Thạc sĩ Mai Minh Tuấn: Tòm tiêu bơh tơngai lì bơkào tus tu\ plai dum geh di pơgăp tàm bơh 7 tus 10 nhai, jăt mờ sơntìl dê. Tơngai tơnơ\ mờ tu\ bu\t bơkào, plai dờng ngan jơh tàm pơgăp bơh 3 tus 4 nhai nggùl. Bè hơ\, là bơh tu\ do tus lồi nam gam là tơngai mờ tòm tiêu dờng plai ngan. Den tàng, tàm tơngai do he pal sền gàr bè lơi kờ` tòm tiêu geh tơnguh dờng plai uă ngan, tơl niam geh cồng nha uă.
-Ơ ồng, tàm tơngai să gar do, tòm tiêu geh kờ` bơta phơng bè lơi?
Thạc sĩ Mai Minh Tuấn: Do là tơngai ròng plai, den tàng tòm tiêu pal geh khà phơng kali uă di mơ. Den tàng he gơtùi ngui ală bơta phơng sih geh khà đạm-lân-kali là 3-1-3 jăt mờ tơl bơta phơng, jăt mờ bơta pràn tòm tiêu dê tai. Di lah tòm tiêu gam hòn gơs niam, den he gơtìp tơmù khà phơng đạm, mơya kung gam tàm khà 3-1-3 ha là 2,5-1-3. Mờ khà he sih tềng tòm geh di pơgăp bơh 2 tus 3 gram jăt mờ sơnam tòm tiêu dê. Di lah tòm neh geh plai niam, tàm di pơgăp 7 k^ tàm 1 tòm den he sih 3 gram phơng. Mờ di lah tòm pa plai den he sih di pơgăp 2 gram phơng là di pal.
-Di bè hơ\, tàm tơngai do, kờ` tòm geh tơl phơng ròng plai, broă sih phơng pal geh lơh bè lơi?
Thạc sĩ Mai Minh Tuấn: Tàm bơta trồ tiah bè nam do gơl^k geh ờ niam ni sơna. Mùl màl, tàm tơngai do, tòm tiêu gam kờ` uă dà kờ` dờng plai, mơya tài trồ tiah prang, mìu ờ uă, ờ ndrờm bal. he pal kah là tàm ală tiah geh khà mìu gam ờ tơl den he pal sùm tu dà tòm tiêu in. Rơlao mờ hơ\ tai, kung là tơngai tam gơl kàl, bơh kàl mìu tus kàl prang den broă tam gơl trồ tiah kung lơh gơrềng tus mờ bơta hòn gơs tòm tiêu dê sơl, den, kờ` tơmù bơta do, he ngui phơng sih geh phan tam pà tơnguh dờng ndrờm bal kờ` niam tòm tiêu in hòn gơs niam. Gơtùi đơs, he [ồm bơh 1 tus 2 dơ\ phơng sinh học geh ală asid amin, geh ală xitophimin kờ` ndrờm bal tàm bơta hòn gơs tòm tiêu dê niam rơlao.
-Dan ồng pà g^t, tàm tơngai tòm tiêu să gar, geh ală bơta tu, kòp lơi lơh aniai tus mờ gar bal mờ bơta hòn gơs dờng tòm tiêu dê?
Thạc sĩ Mai Minh Tuấn: Tơngai do, tòm tiêu gam tàm tơngai gơtìp 2 bơta lơh kòp aniai tòm. Hơ\ là kòp chơ\t mhar mờ kòp aniai tài tu luh. Bè he neh g^t, bơsềt kòp phitoptora là bơsềt geh bơh dà, den tàng tơngai lài kàl mìu tus mờ nggùl kàl mìu hơ\ sồng bơsềt do bu\t bơh tàm ù. Den tàng tàm tơngai do, tàm ù gam uă bơta bơsềt phitoptora. Den tàng he go\, bu\ lah neh [ồm sơndră bơh bồ kàl mìu, mơya tus lồi kàl mìu, tòm tiêu kung gam gơbàn chơ\t mhar tài tơngai do bơsềt kòp kung gam geh. Tơngai do he kung pal [ồm sơndră 1 dơ\ tai. He kơlôi là [òn 1, 2 dơ\ sơndră bồ kàl mìu là tơl ờ [ồm tai là ờ di. Dơ\ 2 tai, là ală tu luh tàm ù kung là phan kis mờ dà, den tàng kàl mìu tu luh ơm hờ đang ù, tu\ he [ồm sơnơm kờ` sơndră den di pal. Tàm tơngai kàl prang, tu luh gam tàm tơngai deh tăp mờ mu\t tàm tiah ù den tàng he kal ke ngan kờ` gơsơ\t. tàm tơngai do, he kung pal [ồm 1 dơ\ tai sơnơm sơndră mờ tu luh lơh aniai tòm tiêu in.
-Ồng gơtùi pà g^t ờ uă bơta sơnơm sơndră mờ ală kòp mờ ồng pa yal?
Thạc sĩ Mai Minh Tuấn: Ờ uă mpồl sơnơm mờ he gơtùi ngui kờ` [ồm kòp chơ\t mhar in. Bè sơnơm agriphot, pridomingau, ha là kaliphot ha là ală bơta norasid mờ he mờng sơnđan là đồng đỏ ha là sơnơm esdi ha là alies… Mơya mờ tu luh, he gơtùi ngui ală bơta sơnơm bè becbigo, ha là moca.
-Dan ưn ngài ồng uă ngan!
Viết bình luận