VOV4.K’ho – Gơ wèt mờ cau ùr kòn cau Rơđê, bơh yô yau, sơ\ là phan ngui ờ gơtùi ờ geh, dong khi pơndiang ua\ bơta phan lơh gơs bơh suơn sre, lòng, piang, dà geh à` tơ nơ\ ngkời. Tu\ do, bulah rài kis tam gơl pa geh bơta dong kờl bơh ua\ phan bơna krơi is, mơya tàm Dak Lak, ua\ cau ùr Rơđê kung gam ngui sơ\ nàng pơndiang phan bơna, phan lơh gơs bơh suơn sre, tu\ lòt tàm mìr halà cèng phan lòt tàm drà nàng tac.

2, 3 ngai tàm poh, bi H’Bhieo Êban (mat mờng hòi là mè H’Nêch) ơm tàm [òn Alê B, sơnah [òn Ea Tam, [òn dờng Buôn Ma Thuột guh bơh gờ` ngan nàng rơndap biap, plai đo hìu bơnhă dê tam nàng cèng lòt tàm drà tac. Bulah hìu geh rơndeh ma\i, rơndeh coh, mơya bi kung gam rơndap ală bơta phan bơna tàm sơ\ tà` mờ tờm rơyah à` tềng ngkời mờ dùl êt gam wơl den ơn tàm nir kơt hờ tơnơ\ rơndeh.

Bi H’Bhieo pà git, bơh dềt tus dờng, sơ\ là phan ngui kuơmàng dong bi pơndiang ală bơta phan bơna, phan lơh gơs bơh suơn sre. Sơ\ là phan ngui geh kuơ ngan, [uơn ngan dong lơh rài 2 đah tê mờ tam pà ring bơta kơn jơ\ hơ đang pơnì: “Bơh rài yau tus tu\ do, sơ\ do neh geh ngui bloh. Rài yau den sơ\ geh ngui tàm ua\ broă rlau, bè à` lòng, à` dà. Tu\ do den ờ gam pal lòt à` dà tềng mbòr dà ua\ bè lài do tai, lòng kung ờ huan ngui tai sơl. Tu\ do ua\ ngan là ngui sơ\ nàng à` biap, à` ală bơta phan lòt tàm drà nàng kă bro. Ngui sơ\ den [uơn rlau tài he à` tềng ngkời den tàng 2 đah tê he dê ờ glar, ai dilah ìa kơldung den pal ìa tềng tê den tàng gơ kòl rlau, kơn jơ\ rlau, [uơn gơtìp lơgah tê”.

Ndrờm bè bi H’Bhieo sơl, ua\ cau ùr kòn cau Rơđê tàm [òn dờng Buôn Ma Thuột kung ngui sơ\ nàng pơndiang phan bơna mờ nàng cau blơi in [uơn đal git là phan bơna geh lơh gơlik bơh ală [òn. Tàm ua\ ngan ală drà tàm Dak Lak, [uơn ngan sền go\ ală sơ\ geh sap sèng ring ngan, tàm hơ\ ràng tac tơl ală bơta biap, plai đo hìu tam, kàl lơi den geh phan hơ\ bè cồng rơpual, rơpung, pơ ồs, pơ ò…

Ồng Y Ký Niê (mat mờng hòi là ồng Vô), ơm tàm [òn Trưng, xã Krông Jing, kơnhòal M’Drak, càr Dak Lak pà git, bơh rài yau, gơ wèt mờ kòn cau Rơđê, broă tà` sơ\ là bơh cau klau dê, ai cau ngui sơ\ den jơh ală ndrờm là cau ùr lơm. Bơh dềt, ală oh ùr neh geh ồng halà bèp he dê tà` sơ\ dềt nàng à` lòt tàm mìr halà à` dà bơh bồ tô rê nàng ngui. Sơ\ là phan ngui kuơmàng ngan mờ oh mi cau ùr lơi kung pal geh lơm: “Gơ wèt mờ kòn cau Rơđê mìng geh cau ùr ngui sơ\, ai cau klau den mìng tui sơ gạk lòt gời. Cau ùr Rơđê lòt tàm mìr den pal à` ua\ ngan phan bè piang sa dà hùc nàng cèng tàm mìr, à` kòi, à` dà hùc, à` lòng, hơ\ sồng ală bơta biap brê mờ ală phan bơna tơnhàu bơh tàm mìr, ai bơh tàm brê”.

Pơn drờm mờ sơ\ bơh ală kòn cau Tây Nguyên dê, sơ\ kòn cau Rơđê dê geh bơta krơi is, tài jơng sơ\ jơnhua rlau, geh lơh mờ ală bơta dơm chi ngờc, kơ\. Bơnah jơng sơ\ dong sơ\ kơ\ rlau, tu\ ơm tàm ù den ntàu ring, ờ gơtìp gơ pừ. Sơ\ kòn cau Rơđê dê geh ua\ bơta dờng dềt krơi is, jơnhua bơh kàr pơ nì tus hơ đơm but, di tơn mờ ngkời cau à` dê.

Sơ\ là phan mòn gơs bơh ală mpàng tê chài rơ gơi bal mờ bồ tơngoh niam chài crih crài ngan. Ồng Y Tó Bkrông (mat mờng hòi là ồng H’Vên) ơm tàm [òn Tơng Jú, xã Ea Kao, [òn dờng Buôn Ma Thuột pà git, gle nàng tà` sơ\ pal là gle krà`, sò lơ ut. Gle tu\ koh rê den geh koh jat gơl jòng, hơ\ sồng kồs niam mờ hơr tàm càl nàng gơ in ra`. Tu\ tà` den tram tàm dà nàng gơ in lơiang hơ\ sồng [uơn tà`. Ală gơl gle kồs geh tà` rềt kơ\ gơs să sơ\. Bơr sơ\ geh bơr kuat mờ gơl gle lơ ut, kơ\ ngan. Sơ\ tu\ tà` gơs den ờ geh ngui mơ, mờ pal geh yồng hơđang bơnhă ồs ua\ ngai. Bơta duh bơh ồs, nhu\ hur sơlơ lơh sơ\ kơljap rlau, gơ gơs dà jù bơ`à bè nđar kòn tip, ờ mìng kơljap mờ sền gơ lơh niam mat tai. Ală bơta chài do ồng Y Tó neh jòi git is mờ lơh jat ală cau dờng sơnam tàm hìu bơnhă, [òn lơgar: “Bơta do den a` git bơh tu\ gam dềt, bơsram wơl bơh ală cau dờng sơnam lơh lài. Sền go\ khi tà` den he dan tà` jat, hơ\ sồng hời rơ hời mờng tê mờ tà` chài tơn. Sơ\ den geh să, che à`, jơng sơ\. Jơng sơ\ den sùm geh lơh mờ tờm chi phượng, tờm xoan halà tờm chi gạo, gơ jat bè sơ\ dờng halà sơ\ dềt mờ jơng sơ\ deh rơ wah lơh bơh tờm chi dềt halà chi dờng”.

Bơh dùl phan ngui đềt mềr mờ rài kis mờ broă lơh sa tàm rài yau, tus tu\ do, sơ\ kung gam là phan ngui mờng quèng ngan gơ wèt mờ ua\ cau ùr Rơđê. Rài yau, sơ\ geh à` tềng ngkời jat ală mè, ală bi lòt tàm mìr, lòt hờ mbòr dà. Tu\ do, sơ\ jat ua\ cau ùr Rơđê tus tàm tiah drà, gơ gơs là dùl phan nàng à` phan bơna cèng bơta krơi is mơ kung là dùl rùp niam bè bơta krơi is bơh niam chài kòn cau tiah do dê.

Cau mblàng K’Duẩn