Tuh phơng kơphe in tàm tơngai bồ nhai mìu.
Thứ năm, 00:00, 04/05/2017
VOV4.K’ho - Tây Nguyên gam rcang mut tàm nhai mìu. Bulah bè hơ\, trồ tiah nam do ờ hoan niam, ngan la tus mờ kơphe. Kờ` dong làng bol geh tai bơta git wa\ broa\ sơng ka kơphe tàm tơngai do, thạc sĩ Đào Hữu Hiền cau kuang lơh broa\ tàm Viện khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên geh yal ala\ bơta kuơ màng tàm broa\ tuh bơsir phơng tam tờm kơphe tơngai bồ nhai mìu.

            -Ơ thạc sĩ Đào Hữu Hiền tàm tơngai bồ nhai mìu broa\ sơng kah suơn kơphe geh pơrya kuơ lơi?

            Thạc sĩ Đào Hữu Hiền: Mùl màl làng bol neh git tàm tơngai bồ nhai mìu,  plai kơphe gam tàm tơngai dờng mờ kung bè gơ prap gàr nàng mòn  gơs sa\. Den tàng tàm tpngai do,  bơdĩh ala\ broa\ lơh geh ngui bơta jak chài pa tàm suơn kơphe bè koh kleh bà ala\ ntê ờ kuơ, ròng ntê, lơh geh chi kìng mbur, bồm sơnơm sơndra\ ala\ bơta lơh aniai bè nhui tơlir,  sras nsồp, den làng bol he kung pal tuh tai phơng nàng gơ ròng tai chi kơphe tàm bồ nhai mìu, Bơta do geh dong suơn kơphe tơl  pràn  sa\ nàng ròng  plai  kung geh gơ geh kơphe  ua\ rlau tơnơ\ kàl  lơh sa tơnơ\ in tai.

            -Bè hơ\,  broa\ tuh bơsir phơng tàm tơngai tu\ do bol he pal lơh mbè lơi, ơ thạc sĩ?

            Thạc sĩ Đào Hữu Hiền: Tàm bồ nhai mìu bol a` geh đơs lài mờ làng bol: Dilah geh ngui phơng  dùl bơta lơm den he  tuh phơng lân. Gơtùi tuh dùl dơ\ tàm bồ nhai  mìu hala geh tam pà lơh gơs 2 dơ\. Dilah làng bol tuh 1 dơ\ phơng den bol a` sồr làng bol geh tuh bơh 500 tus 700 kg tàm dùl lồ, geh ngui jat cồng nha kờp bal pơgap di 3 tấn. Mờ ala\ khà phơng hóa học bè urê, mờ kali den làng bol he gơtùi klài bal tuh chi tam in. Nền nòn bol he gơtùi ngui jat mờ cồng nha geh tú smờ suơn kơphe. Bè bol a` đơs tàm khà kơphe 3 tấn plai tàm dùl lồ den làng bol gơtùi tuh 400 kg urê dùl nam  tuh bal  mờ bơh 450 tus 500 kg phơng kali. Do la kờp jơh khà phơng tàm 1 nam, ai dơ\ 1 do bol he tuh di 40% la di pal. Bơdĩh mờ hơ\ tai,  dilah làng bol ờ duh phơng mìng dùl bơta lơm den làng bol gơtùi ngui ala\ bơta phơng neh bơrlu\ lài bè phơng NPK mờng ngui kơphe in bơh ala\ hìu ma\y, kong ti lơh. Drà ka\ bro tu\ do geh ua\ bơta phơng ngan nàng làng bol rwah. Làng bol geh tuh jat pơlam bơh ala\ cau lơh gơs phơng.

            -Bè bơta pơlam tuh phơng den thạc sĩ pal tơng kah làng bol bơta lơi  nàng gơ cèng geh cồng nha jơnhua ngan?

            Thạc sĩ Đào Hữu Hiền: Bol a` geh đơs mờ làng bol la tuh phơng tu\ lơi trồ neh mìu ring ờ go\ di tuh phơng trồ rơp mìu di 2, 3 ngai lài la tuh gơ jal. Dilah làng bol geh ngui phơng dùl lơm, bè phơng lân den pal tuh di 5 lạng tàm dùl tờm, làng bol  rơsìh ring. Tơnơ\ hơ\,  bơh 20 ngai tus dùl nhai tơnơ\ den làng bol tuh phơng hóa học bè phơng urê mờ kali klài bal. Khà phơng hóa học urê mờ kali tuh dơ\ do di 40% kờp jơh phơng tàm nam, bè hơ\ mờr tus di 2 lạng phơng urê mờ dùl lạng mơ gùl phơng kali tàm dùl tờm kơphe. Bơta pal jat bơh  broa\ tuh phơng urê mờ kali la kali la klài gơs la tuh jơh mo tơn. Mờ lài mờ tu\ tuh phơng pal kwài bồng, nha kơphe tàm bồm. Kờ` tơngguh cồng nha bơh broa\ tuh phơng làng bol  pal tờ bơtô jrô di 10 phơng,  tuh jat gơ lì bơh nhai ntê dê, jơh tuh den bồm wơl mờ ù den geh  tơngguh cồng nha ngui phơng, dong kơphe dờng mờ gơs pràn. Dilah làng bol geh ngui phơng NPK den broa\ lơh tuh phơng  kung drờm mờ tuh phơng mìng dùl lơm.

            Geh dùl bơta la dilah tuh ua\ phơng hóa học mờ bol he hiu\ lơh niam wơl ù den  geh lơh ù gơ bàn  kra\ mờ  ờ diơng ù. Den tàng, bal  mờ broa\ tuh phơng den làng bol pal kah tus phơng hữu cơ nàng geh lơh niam bơta tàm dơlam ù kung bè bơsir geh khà nđiơm gơs tàm ù. Tu\ hơ\,  hơ\ sng dong  rơyas cat pràn mờ gơ jồp sa phơng, kơryan geh bơta pràn bơh gơ cò ù mờ kung  kơryan  gơ cò  jơh.

            -Ưn ngài thạc sĩ ua\ ngan!

                                                Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC