VOV4.K’ho – Jat jơnau kơ lôi sơ nơng bơh cau K’ho dê, broă dròng cing mồng là bơh ală cau klau dê lơh. Bulah bè hơ\, tàm Tổ dân phố Bồ Liêng, thị trấn Đinh Văn, kơnhòal Lâm Hà, càr Lâm Đồng den geh crơng gơs dùl mpồl dròng cing cau ùr. Ua\ nam do, mpồl dròng cing do neh pơ gồp bơnah lơh geh cồng nha ai ală dơ\ lơh chờ, lơh yàng ờs mờng halà ală broă lơh dờng bơh kơnhòal dê.
Deh mờ dờng tàm ù tiah niam chài cing mồng bơh cau K’ho dê tàm thị trấn Đinh Văn, kơnhòal Lâm Hà, càr Lâm Đồng, bi Ka Phen neh chài ngan mờ jơnau tamya xoang, đơs niam ngan ală gùng đơs pơnđik bơh mò mờ mè bi dê mblàng wơl. Ờ mìng bè hơ\ lơm ờ, bi gam kơp kờ` geh tus bal dròng cing bè ală bi klau he dê sơl.
Bơh ua\ nam tus bal mờ mpồl dròng cing mồng tàm [òn lơgar, bi jơh nùs bơsram tơl bơta chài dròng cing, ală jơnau dròng cing bơh jo\ bơh ală nghệ nhân dờng sơnam. Kuơmàng, bi Ka Phen bơtuah ngan geh bi klau là nghệ nhân ưu tú K’Bes – kuang bàng drơng broă niam chài – đơs crih tamya kòn cau bơh Tiah tờm Thông tin, Văn hóa mờ Thể thao kơnhòal Lâm Hà bơto dròng cing mồng mờng chài ngan. Tus tu\ do, bi neh tus bal dròng chài ngan ală jơnau dròng cing 6 ờs mờng bơh jo\ mờ pơn jat tai bơsram cing 2. Hơ\ là ală jơnau cau mìng geh 2 nă cau dròng, bal mờ ală phan nhơl gùng đơs crih ndai bè kơm boat, rơ kèl cèng bơta tam gơl, uh ni sơna, cèng bơta niam chài ua\ rlau.
Bi Ka Phen yal, lài do, cau K’ho đơs là, dròng cing mồng là broă bơh cau klau dê. Tài jơnau kơ lôi sơ nơng do mờ ua\ ngan cau ùr bàs sìl, ờ khin bơsram dròng cing. Bulah bè hơ\, bi neh sơr lèt gan jơh ală bơta tam cah ờ rờm nàng lơh jat bơta kơp kờ` he dê. Tus tu\ do, ờ mìng git dròng cing chài ngan ală jơnau dròng cing mờ bi gam là cau dròng cing me, là cing tề lam 5 pang cing gam wơl tàm mòr cing 6 pang. Gơtùi lơh geh bơta do, bi Ka Phen ưn ngài ngan bi klau he dê là nghệ nhân K’Bes (mờng geh hòi là bèp Diệp) neh bơto dròng cing bi in: “A` ưn ngài ngan bi klau a` là bèp Diệp mờ bèp a` dê neh bơto a` in git dròng cing bơhìan yau nàng bơto wơl ai rơnàng kòn sau tơ nơ\ do in. A` kơp kờ` rơnàng kòn sau, kung rài a` dê pal sùm sền gàr niam chài bơh jo\ mò pàng dê là cing mồng. Bol he là rơnàng kơ nòm să pal sùm kah ưn ngài broă prap gàr mờ tơnguh niam chài bơh jo\ cing mồng, nàng niam chài bơh jo\ do sùm gam mờ rài kòn sau tơ nơ\ do”.
Bi Ka Phen kềng bòr cing kuơmàng bơh hìu bơnhă dê
Geh crơng gơs tàm [òn Bồ Liêng tàm nam 2011, tu\ do là Tổ dân phố Bồ Liêng, thị trấn Đinh Văn, kơnhòal Lâm Hà, càr Lâm Đồng, Mpồl dròng cing cau ùr thị trấn Đinh Văn tu\ do geh 12 nă cau, mờ sơnam bơh 30 tus 50. Tus tu\ do, ală cau tàm mpồl dròng cing cau ùr thị trấn Đinh Văn neh dròng chài ngan ală jơnau dròng cing kuơmàng, geh: Gùng mè (hơ\ là wă nac), cing ting (hơ\ là gờm chờ pha lin) mờ Rơhrach (là bơtrơh sềm) mờ 2, 3 jơnau dròng cing ndai…
Jat nghệ nhân ưu tú K’Bes, kuang bàng drơng broă niam chài – đơs crih kòn cau tàm Tiah tờm Thông tin, Văn hóa mờ Thể thao kơnhòal Lâm Hà đơs, nàng gơtùi dròng dùl jơnau dròng cing chài rơgơi là bơta ờ [uơn dùl êt lơi, mờ pal sơr lèt gan dùl tu\ tơngai pơlam tàp glar bòl. Bơta kuơmàng ngan rlau jơh tàm broă dròng cing là bơta chài pơgồp bal sap ntas, đah do đơs, đah ne pal hơ wơl bè lơi gơ in di. Gơ wèt mờ oh mi cau ùr bơsram dròng cing den sơlơ kal ke rlau. Mơya mờ bơta kờ` gơboh niam chài, kờ` prap gàr mờ tơnguh bơhìan niam chài kòn cau K’ho he dê, ală oh mi cau ùr tàm mpồl dròng cing mpồng Tổ dân phố Bồ Liêng neh bơsram gơtùi mờ lơh gơtùi bơta do: “Pơn drờm mờ cau klau den ală oh mi cau ùr bơh tu\ deh tus tu\ bau, deh kòn den khi mìng ơm kis tàm dùl bă tiah, ờ ntrờ` lòt tiah ndai, geh broă lơi pal tơr gùm mat den hòi là khi tus mơ. Den tàng tơr gùm gơs mpồl dròng cing [uơn ngan. Mpồl dròng cing cau ùr, ai tơnggo\ bơta chài dròng cing kung ndrờm bè mpồl dròng cing cau klau sơl, tài khi tàp niam ngan ndrờm bè mpồl dròng cing cau klau sơl, geh tu\ geh tàp dròng cing gam mhar git rlau mờ mpồl dròng cing cau klau tai”.
Nghệ nhân K’Bes bal mờ ală cau tàm mpồl dròng cing tàp jơnau dròng cing wă nac-Gùng me
Jat ồng K’Thế, Phó Kuang atbồ Tiah tờm Thông tin, Văn hóa mờ Thể thao kơnhòal Lâm Hà, càr Lâm Đồng yal, bơh yô yau, cau ùr K’ho kung git dròng cing mồng, mơya ờ ua\. Tàm ală dơ\ lơh chờ, lơh yàng bơh [òn lơgar dê, oh mi cau ùr lơi git lơi git dròng cing den ndrờm geh pơn jờng tus bal dròng cing mờ cau klau. Bơta niam bơh mpồl dròng cing cau ùr dê là khi lơ bơn, rơ le\ rơlùn rlau. Ală cau pa tàp dròng cing là cau ùr den khi lơ bơn rlau, sền gròi rlau mờ khi chài dròng mhar rlau. Mpồl dròng cing cau ùr den khi jơh nùs ngan tàp, dròng ring ală jơnau dròng cing, mpồl khi dê sền kung niam rlau mờ mpồl dròng cing cau klau, soh phan kòn cau kung niam rlau sơl: “Tàm ală dơ\ lơh chờ dròng cing mồng bơh càr, bơh kơnhòal dê tàm ală nam pa do, bol hi ndrờm sồr mpồl dròng cing cau ùr tus bal pơr lòng, tu\ khi dròng sền niam ngan, tàm ală dơ\ bơyai lơh hơ\ bol hi bơyai lơh gơs tơngume dipal mờ dơ\ lơh chờ, lơh yàng, bè lơh tờm gơ nơng, geh drap tơr nờm mờ phan sa kòn cau, ală oh mi cau ùr dròng chài mờ niam ngan. Den tàng pơn jat tai bơto bơtê nghệ nhân dròng cing mồng là cau ùr, jơh rơnàng do tus rơnàng ndai tàm ală [òn bè mpồl dròng cing Tổ dân phố Bồ Liêng, halà mpồl dròng cing mồng [òn Sre Nhắc là broă pal lơh nàng sền gàr niam chài cing mồng”.
Bơh ngai geh Tiah tờm Thông tin, Văn hóa mờ Thể thao kơnhòal Lâm Hà pin dờn, sồr mpồl dròng cing mồng Tổ dân phố Bồ Liêng tus bal ală dơ\ pơr lòng cing mồng tàm càr Lâm Đồng mờ ală tiah tàm càr, khà jờng bơh mpồl dê ai geh ua\ ngan, bơh bằng khen, sră jờng, bùng bi kir sơnrai bơh càr mờ ală tiah dê ndrờm geh lơm. Gơtùi geh cồng nha niam do là tài mpồl dròng cing cau ùr lơh ngan tàp dròng cing, bơta chài bơyai lơh kung jơh nùs mờ cèng bơta niam chài mơya kung gam dipal mờ niam chài bơh jo\.
Mờ bơta kờ` gơboh mờ geh kơ nòl, mpồl dròng cing cau ùr tàm Tổ dân phố Bồ Liêng, thị trấn Đinh Văn, kơnhòal Lâm Hà, càr Lâm Đồng neh ai tơnggo\ bơta niam chài krơi is ngan bơh cau K’ho dê, mơkung pơ gồp bơnah lơh li la tai broă lơh niam chài tàm [òn lơgar.
Cau mblàng K’Duẩn
Viết bình luận