Ngak suan gah padang ngak lac bruk pandiak di bal raya HCM tukvak tapa. Oh lac padang ngak oh hu adat, suan adat, padang ngak angaok taneh ngak nong, bo daok hu bruk padang ngak lih tabiak takai kraong oh caik hatai hagait tal bruk quy hoạch. Bruk ngak ini caik veik rilo kan kandah ka đô thị.

Đông Nam bộ lac bhum taneh hu pren khang piah ngak tabiak dom janih pandap panda kaya nong pablei tabiak negar langiu hu yaom glong, jhul pakhang bruk patagok kinh tế - xã hội jang yau pambuak pagam song dom bhum prong ka bruk ngak nong. Min, bruk ginup pren meriak gauk di angaok drak pasa pagam tame biak rilo bruk pandar công nghệ, padang angan je di kaya nong, pamong tal bruk patagok khang kajap.

Lakhah tuk umo daok sit saong lakhah dalam gauk gar sa rilo darah lac adat klak daok hu mboh oh lac takik di dom palei dalam tỉnh Lâm Đồng. Piah takik bruk nan gam saong dom pakat dom gah, Sang bac bangsa Gam bac gam daok THCS huyen Di Linh, tỉnh Lâm Đồng hu patagok pathau khan ka dom bruk oh siam kayua lakhah tuk umo daok sit, lakhah dalam gauk gar sa rilo darah piah daong ka dom adei hu thau cambaic laic jang ka prein yawa tuk ndih tapui, Hukum Lakhah caga saong baoh sang. Tapa bruk ngak nan di sang bac, hu paglaong akaok sahaneng ka anek saih jeng yau rilo baoh sang urang bangsa takik dalam tỉnh.

Oh tadaun alah kan kathaot, sa-ai Quàng Thị Hặc, bangsa Thái, urang dalam kapul urang kumei palei Pát, xã Chiềng Ngần, ban sit Sơn La, tỉnh Sơn La kham merat yam tagok jeng baoh sang urang nong naih joi meng bruk pala phun mbang baoh. Oh lac ngak kaya meda ka rup drei, sa-ai daok hu daong jien, phun pajaih, anek pajaih ka dom urang kumei sang kan kandah piah dom urang nan yam tapa truh kan kathaot. Kadha “Menuac ghieh bruk siam” harei ini, khol dahlak hu kadha vak di Cà Thành, urang vak di Rayo sap ndem Viet Nam ndem ka sa-ai kumei naih gheih ini:

Ndom tal tỉnh Bình Thuận, lac biak kurang meyah oh ndom tal pulao Phú Quý. Phú Quý lac sa huyện pulao daok atah di ban sit Phan Thiết jaik 120km, nyu praong 16km2. Meng lavik mai, pulao Phú Quý hu jeng bhian randap haong rilo menuac urang tapa dom angan yau: Cổ Long, Thuận Tịnh, Cù Lao Khoai Xứ, Cù Lao Thu… Tuk vak mekre di abih piah nao ravang me-in pulao Phú Quý lac meng bilan 12 tal bilan 6, kayua tukvak ini tasik siam saong hajao jangaih lagaih ka bruk tabiak pulao saong me-in sambai di pulao.

Urak ini, ia di kraon Ban Gon daok mbun njom tarak trak, oh lac meng dom bruk ngak patagok kinh tế xã hội bo daok kayua muac sia kurang sahaneng klak hareik trun kraong, abih di nyu lac hareik thải nhựa. Xuân Ngà, urang vak di Rayo sap ndem Viet Nam daok ngak bruk di ban raya HCM, hu kadha vak khan ka bruk ini:

Taneh ia drei hu yasa jiak 45 thun song dom urang lin hadei di tuk ngak salah bruk siam gheih dalam dom gah hu gilac mai puk palei atau salih tapa dom bruk ngak karei karei.Yaom lac di labik halei, pal bruk halei, ngak bruk hagait, dom urang dahlau deih ngak bol lin dok patagok ilamu meng kan urang lin Wa Hồ, halan hatian buh pren yava ka bruk patagok kinh tế taneh ia, kham merat hu mbaok tame dom bruk ngak xã hội, pahla.

Piah padang hu sa angan pablei salih dang kajap di darak pasar lac bruk biak kan kandah ngan saong dom doanh nghiep. Yau nan min, tuk padang hu angan je ye doanh nghiep gaok bruk lih mek bản quyền angan je. Hu tukvak ralo doanh nghiep having akaok, hu doanh nghiep phá sản kayua oh pacang hu pandap ja, pandap ngak mblah tui bak darak pasar. Anak bruk nan, rilo doanh nghiep Việt gam ngak tabiak gam pablei, gam brei ngak dom jalan piah khik angan je di drei tui jalan ngak lac “Njauk daong rup drei eng saong thau gaoh baoh mbang njauk labik”.

Dalam 10 bilan tapa, di Ban raya HCM gah khik ramik darak pasar nao pasang iek dom darak pasar, pasak pablei salih hu mboh 280 mbang ngak suan, khik mek jaik 9 ribau 500 pandap saong phạt jien labaih 1 tỷ 900 trieu đồng. Oh lac di darak pasar bo pandap ja pandap ngak mblah tui daok hu pablei di mạng xã hội ngak kan kandah ka dom jabat chức năng dalam bruk pasang iek, langyah. Dalam tuk nan, urang blei tapa mạng gaok pandap ja ye thei dang tabiak khik caga bruk nan.

Dua adei anek saih Cao Nguyễn Hùng song Nguyễn Đình Nhật , anek saih tal bac 12A song 12G sang bac THPT Hoa Lư A, tỉnh Ninh Bình ngak tabiak hu geiy ndik thông minh, meda dong ka dom urang jaoh jo tangin takai oh daok megei hu meda nao mai, mek pandpa mbang, menyum jru … song khan brei thau bruk kan kandah tal gauk gar tapa internet. Phát minh di 2 adei mek hu giải Nhất mbang pakacah Khoa học kỹ thuật brei ka anek saih trung học pakat tỉnh thun 2018 – 2019 song hu palih ruah tame pakacah Khoa học kỹ thuật pakat negar thunbac 2018 – 2019. Pahhadar harei dunya urang yaoh jo 3/12, hu kadha vak di ala ini: