Ra diu t’ngay 8/3/2021, bh’rợ Tiêm chủng ta bhưah prang k’tiếc k’ruung pa zưm lâng Hệ thống tiêm chủng VNVC ơy xay bhrợ g’luh tiêm vắc xin cha groong Covid-19 tr’nợơp đhị Việt Nam. Coh t;ngay tr’nợơp ơy tiêm đoọng ha 377 cha nắc nắc apêê cán bộ, nhân viên y tế xoọc trực tiếp pa dưah apêê bọo Covid-19, apêê nhân viên y tế bhrợ têng apêê bh’rợ cơnh pay pr’đhang cr’ay, xét nghiệm, chếêc lêy tơợ vaih pr’luh, apêê tổ Covid-19 coh đhanuôr. Apêê vắc xin xoọc bơơn ta đươi dua xoọc đâu vêy n’leh cơnh lơơng căh? Đhr’năng ca ay a cọ tợơ ơy tiêm doó vaih cơnh lơơng căh ha dang vaih nắc bhrợ têng cơnh ooy.

N’đhơ dzợ bâc râu zr’năh k’đhap, n’đhơ cơnh đêêc cơnh lâng bh’rợ năc “ bha lăh têy p’têêt dal” âng ngành y tế lâng đha nuôr coh zr’lụ da ding ca coong, zr’lụ đha nuôr acoon coh, c’bhuh y tế vel bhươl coh Sơn La ta luôn t’bhlâng bhrợ liêm bh’rợ xay truih, p’too moon đha nuôr zư lêy c’rơ, zooi đha nuôr bơơn đươi dua apêê bh’rợ zư x’mir lêy c’rơ liêm ta ni, tơợ đêêc ha dưr dal chất lượng pr’ăt tr’mông.

Ting cơnh bh’rợ pa chăp ch’mêệt lêy t’mêê, đươi bhrợ puyh c’lâng pr’hơơm, pa noor boóp vêy pr’đươi liêm choom pa bhlâng coh bh’rợ pa xiêr đợ bâc âng virus SARS-CoV-2 bhrợ t’vaih pr’luh cr’ăy Covid-19 lâng pa dưr c’rơ đoọng ha a chăc a zân zâl cha groong pr’luh cr’ăy.

Plêệng k’tiếc cha cêết ra ngoóh, 2, 3 đhị nhiệt độ xiêr bấc bhrợ cắh liêm crêê tước c’rơ tr’mung acoon manứih, lấh mơ nắc đợ apêê vêy c’rơ cắh lấh cơnh apêê t’coóh t’ha, p’niên k’tứi, pân đil xoọc k’đhạp... Hân noo nâu, ahêê nắc buôn váih zâp cr’ay ooy c’lâng pr’hơơm cơnh k’hir, k’oóh, viêm mr’loọng, đh’mâl... Tu cơnh đêếc, zư lêy c’rơ liêm crêê bêl plêệng cha cêết nắc zúp đoọng c’rơ, zêl cha groong pr’lúh cr’ay, cha groong râu cắh liêm crêê âng plêệng k’tiếc.

Muy pa chăp lêy pa căh đoọng, bele pleng cha kệêt mơ 5 độ C, đhr’năng đột quỵ ting bấc pa xoọng 7%. Cơnh đếêc, đhr’năng crêê đột quỵ moọt hân noo ha ọt bấc lâh t’ping lâng hân noo lơơng. Cơnh đếêc bhrợ têng cơnh ooy đoọng cha groong đột quỵ bêl pleng cha kệêt?

Bộ Y tế, Học viện Quân y , Bộ Quốc phòng lâng Công ty Cổ phần Công nghệ Sinh học Dược Nanogen nắc ơy tơợp đươi dua lêy g’lúh 1 vacccine Covid-19 Nano Covax ooy manứih tơợ t’ngay đêếc. Đhị cr’liêng xa nay nâu, đhanuôr xoọc k’rang tước đợ tình nguyện viên zước nhăn thử nghiệm vaccine Covid-19 ha cơnh, đợ t’niêm vaccine tr’nơợp nắc bơơn tiêm ha cơnh? Bhiệc năl ghít têêm ngăn ooy cr’chăl nâu ha cơnh lâng bhrợ ha cơnh đoọng Việt Nam choom têêm ngăn zâp 10.000 manứih vêy đhr’năng đoọng thử nghiệm lêy vaccine?

Tơợ c’xêê 10 tước đâu, tỉnh Quảng Ngãi nắc ơy lêy vêy 29 cha nặc crêê cr’ay bạch hầu. Ngành y tế lâng chính quyền zâp vel đông đấh hân xay bhrợ zâp bh’rợ zêl cha groong, oó đoọng pr’lúh cr’ay dưr clan bhứah zâp ooy.

Bêl pleng k’tiếc tr’xăl căh cợ mọot pazêng cr’chăl p’lăh hân noo,, ma nuyh t’cooh t’ha buôn vaih cr’ay, pa bhlầng nắc apêê cr’ay đăh c’lâng pr’hơơm. Coh đếêc eh xooh nắc rau ca ay buôn lưm bhlầng.

Hân noo boo, pleng k’tiếc p’lăh pâm bhroọt bhrợ a hêê buôn vaih cr’ay cơnh k’ooh đha mâl lâng bấc cr’ay rau lơơng.. lâh mơ pa gớt a chắc a zân ta luôn nắc hân noo boo đhí lêy cha n’hau đoọng tệêm ngăn c’rơ tr’mông? Nâu kêi nắc bơr pêê rau ch’na đh’năh đoọng a hêê cha coh hân noo boo đhí đoọng pa chô c’rơ liêm choom, a hêê pa ghit xợơng.