VOV4.K’ho- Tơngai pa do, kơnhoàl Krông Nô, càr Dak Nông neh lơh tơr lòng lài  sơn tìl kòi ST24- sơn tìl kòi ơm dơ\ 3 dunia bè bơta niam mờ phe bơkah. Tơnơ\ tu\ lơh tơr lòng lài geh cồng nha, bơh kàl prang nam 2019-2020 uă làng bol lơh broă sa tàm xã Buôn Choah, kơnhoàl Krông Nô neh lơh uă ngan sơn tìl kòi do bal mờ tơn hào mờ cồng nha niam ngan.

Lơh sa kàl prang nam 2019-2020, hìu bơnhă mò Ngô Thị Bắc ơm tàm [òn Bình Giang, xã Buôn Chóah chờ hờp ngan tài bơh kòi geh tơn hào uă, khà priă tăc kung kas sơl. Mò pà g^t, do là kàl sơn rờp hìu bơnhă lơh sơn tìl kòi ST24 tàm broă sih tam. Tàm bă sre 2 lồ, hìu bơnhă lơh geh rlau 20 tấn kòi. Mờ khà priă tăc 7 rơbô 500 đong dùl ki\ kòi tàm sre, hìu bơnhă lơh geh rlau 80 tơlak đong tơl lồ.

Ală nam lài là làng bol sih kòi sơn tìl RVT, mơya tơngai pa do xã Buôn Choáh tam gơl lơh sơn tìl kòi ST24 nàng sih tam geh tơn hào uă, geh khà priă tăc mờ sơn dră kòp niam. Làng bol chờ hờp ngan den tàng yal bal là lơh geh bơh 1 tấn tus 1 tấn 1 tạ tàm dùl sào.

Tơnơ\ ală bơta chờ hờp kàl lơh kòi geh tơn hào, geh khà priă tăc mờ sơn tìl kòi ST24, kàl hàm do hìu bơnhă bi Đỗ Văn Dương ơm tàm [òn Thanh Sơn pơn jat tai sih tam sơl tìl kòi ST24. Mờ bă sre rlau 2 lồ 4 sào, lơh sa kàl prang hìu bơnhă lơh geh 24 tấn kòi. Sơn tìl kòi pa do ờ hoan gơbàn kòp, priă jền bơcri kung ờ uă mờ ai tơn hào uă rlau, ngan là khà priă tăc tu\ do kas ngan.

 Bè lơh sa kàl prang pa do kung tam sơn tìl kòi ST24 sơl den cồng nha lơh geh 1 tấn 1 tạ tàm 1 sào, sơn tìl kòi ST24 den sền go\ 2 nam do làng bol lơh uă ngan den go\ là cồng nha uă rlau mờ sơn tìl kòi RVT den làng bol hơ\ sồng lơh kòi do uă ngan. Să tờm a` sền go\ sơn tìl kòi ST24 geh tơn hào uă ngan.

Ală nam do, tàm ù tiah xã Buôn Choah sơn tìl kòi RVT geh tus 70% bă sre. Mơya pa do sơn tìl kòi do geh tơngo\ ờ niam, gơbàn tu kòp, tơn hào gơmù. Den tàng, lơh sa kàl prang nam 2018-2019, xã neh pơgồp bal mờ Anih tờm drơng broă Kỹ thuật Lơh sa suơn sre kơnhoàl Krông Nô lam lơh tơr lòng lài sơn tìl kòi ST24 mờ tàm bă sre 25 lồ. Cồng nha là sơn tìl kòi pa do gơ dờp mờ trồ tiah tàm tiah do dê, ai tơnhào uă mờ  cồng nha niam ngan. Ngan là, sơn tìl kòi ST24 tu\ sih tam tàm kơnhoàl Krông Nô gam geh ală bơta niam uă ngan bè gar phe jòng, kò niam, piang [ô thồm, lơ [ơn, lơ ngồt, gơ dờp mờ trồ tiah tam gơl.

Ồng Nguyễn Văn Thinh, Phó Chủ tịch UBND xã Buôn Chóah, kơnhoàl Krông Nô pà g^t: lơh sa kàl prang pa do xã neh sih tam 550 lồ kòi sre, tàm hơ\ 80% bă sre ngui sơn tìl kòi ST24. Tơngai do làng bol neh tơn hào jơh. Cồng nha kờp bal lơh geh 10 tạ tàm 1 lồ. Cồng nhai uă, kòi tăc buơn ngan lơh làng bol in chờ hờp pơn jat tai lơ òr sre sih tam tàm kàl hàm tai.

Bơh geh tơn hào den gơnoar atbồ kung bè làng bol chờ hờp ngan tài bơh kàl geh tơn hào uă, geh khà priă tăc, di tu\ ai sơn tìl kòi pa ST 24 nàng làng bol in sih tam. Nam do den sơn tìl kòi pa geh gơnoar atbồ tiah do mờ làng bol đơs niam ngan. Gơnoar atbồ geh pơn jat tai đơng lam làng bol pơn jat tai hòi jà làng bol sih tam sơn tìl kòi ST24 nàng lơh geh cồng nha lơh sa uă ai làng bol in.

    Kơnhoàl Krông Nô là tiah lơh kòi phe uă ngan càr Dak Nông dê. Kờ` tơnguh uă cồng nha, khà uă mờ khà priă kòi phe lơh geh, ală nam do kơnhoàl neh rơcang sền kờ` g^t ală sơntìl kòi pa tàm broă lơh, ala mờ ală sơntìl yau neh ờ pràn tai.

Bơh bàr nam sền kờ` g^t, sơntìl kòi ST24 geh bơta ring niam uă tàm broă lơh sa, broă gơdờp ơnàng tàm uă tiah; pràn sơndră mờ bơta ờ niam, den tàng sơrlèt rơlao mờ ală sơntìl kòi ndai.

Cau ai tơng^t jơnau đơs do neh geh dơ\ lùp ồng Doãn Gia Lộc, kuang atbồ phòng Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn kơnhoàl Krông Nô bè gùng dà broă lơh kòi geh cồng nha kơl jăp tàm kơnhoàl do.

-Ơ ồng, geh bơh bơta lơi mờ gah lơh sa suơn sre kơnhoàl dê neh lơh ngan ai sơntìl kòi ST24 tàm broă sền kờ` g^t, wèt tus broă lơh uă sơntìl kòi do kờ` ala mờ sơntìl kòi yau?

Ồng Doãn Gia Lộc: Kơnhoàl Krông Nô kung neh ai là tiah lơh kòi tòm càr dê, den tàng jòi ală bơta sơntìl kòi pa kờ` ala mờ ală bơta sơntìl kòi yau neh ờ pràn den geh UBND kơnhoàl mờ ală anih lơh broă tòm sền gròi ngan.

Nam 2016-2017 bol a` neh tơlòng sền ală bơta sơntìl kòi tàm tiah đah jum măt tơngai mu\t dà lơgar mờ tàm hơ\ geh sơntìl kòi ST.

Tàm nam 2018-2019 bol a` neh tơrlòng lơh kòi sơntìl ST 24 rơlao 1 lồ tàm xã Buôn Choah mờ tơnơ\ mờ hơ\ cồng nha geh go\ là gơdờp ngan mờ bơta ù tiah, trồ tiah tàm tiah do dê, tàm hơ\ uă ngan là sơntìl kòi do geh tơl pràn tàm broă sơndră mờ tu kòp lơh aniai.

Kàl lơh sa 2019-2020 neh ai ngui tàm broă lơh uă, tus tu\ do den xã neh lơh geh rơlao 80% khà sih tam, jơh ală sơntìl ST24 tàm kơnhoàl geh rơlao 30%. Bè cồng nha sơntìl kòi do kung di pal mờ broă kờ` geh ai mờ uă rơlao mờ sơntìl kòi lài do RVT mờ ală bơta kòi ndai.

Bơta pràn sơndră mờ tu, kòp niam, gơdờp mờ ù sre tàm kơnhoàl do, bơta niam phe bơkah, di lah pơn drờm mờ dùl bơta sơntìl kòi ndai mờ broă lơh sa tàm xã Buôn Choah den sơntìl kòi ST 24 geh cồng nha broă lơh sa uă rơlao bơh 10 tus 15 tơlăk đong tàm 1 lồ.

-Kờ` tam gơl sơntìl kòi tàm bơta kơnhoàl gam tìp trồ prang, gah lơh sa suơn sre kơlôi tus broă do bè lơi?

Ồng Doãn Gia Lộc: Tàm bơta broă lơh sa kơnhoàl Krông Nô den gơtìp kal ke, tus tu\ do den bơta trồ prang uă ngan tàm ală bơta phan tam jo\ tơngai kờ` geh dà mờ rơlao 10 rơbô lồ gam gơtìp prang, mơya ờ di tài bè hơ\ mờ broă rơcang lơh sa tàm kàl hàm gơtìp gơrềng bal.

Bol a` bơ\t bơtàu tơngai lơh broă sa geh bơto sồr, bè hơ\, kờp jơh jă ù sih tam mờ sền tàm kàl hàm là rơlao 50 rơbô lồ. Gah do kung neh pơlam UBND kơnhoàl ală jơnau bơto sồr bè kàl lơh sa gơwèt mờ phan tam pah nam mờ ală bơta phan tam jo\ tơngai.

Lơh jăt ală broă pơgồp bal bơh ală anih lơh broă gơrềng bal lơh sa kàl hàm kờ` di pal mờ broă kờ` bơto sồr làng bol lơh sa di kàl bè tềm pềr dà, di pal mờ ală broă bè kỹ thuật, gàr niam di pal mờ broă lơh công nghệ cao kờ` di pal mờ jơi phan geh lơh ai tus tàm drà kă bro in.

-Kơnhoàl neh lơh jăt broă ngui măi mo\k tàm broă tam kòi bè lơi kờ` geh phan geh lơh ndrờm bal mờ tơmù bơta pràn să jan, priă bơcri ai làng bol lơh broă sa in ơ ồng?

Ồng Doãn Gia Lộc: Lơh jăt broă ngui măi mo\k tàm broă lơh sa suơn sre, tơngu me do geh UBND kơnhoàl lơh jăt pơgăp mờ do 2 nam, mờ mìng is tàm xã Buôn Choah neh di pal mờ broă ngui măi mo\k rơlao 80% bơh broă lơ-òr ù tus mờ broă tơnhào.

Bơdìh hơ\ tai, broă sih tam, [ồm sơnơm là ngui broă lơh ờ să, gam ală broă lơh ndai bol a` neh ngui măi mo\k jơh. Broă lơh do neh pơgồp bal tàm broă tơmù priă tă làng bol lơh sa in, tơnguh bơta kuơ làng bol in.

Mơya, tàm bơta tu\ do, bol a` ngui măi mo\k ndrờm bal den di pal mờ phan geh lơh kờ` geh tơnhào ndrờm bal, dong kờl broă lơh sa tơrgùm bal jăt broă lơh sa suơn sre ngui công nghệ cao dê.

-Ơi, dan ưn ngài ồng!

Cau mblàng K’ Hạnh