Jat ala\ cau lơh broa\ dong kờl is nhai rlô bơkang, bol a` geh tus mờ ala\ bòn kal ke bơh 4 kơnhoàl la Mang Yang, Đak Pơ, Phú Thiện mờ Kông Chro. Tàm do, rùp sa\ ào tơlir lơh broa\ dong kờl is sùh dà kơlhề tềng sơne\ poan gùng bòn, sap `o\ mờ ala\ oh dềt tàm ala\ pang sra\, hala duh hồl sap đơs crih tam ya tàm ala\ mang tìp mat…neh lơh bol a` ngoh rnga] ngan. Ngoh rnga] tài ala\ tiah rbah do hời rhời tam gơl, kơnờm geh plai nus lơh broa\ dong kờl is.
Trồ mang, tàm hìu chài rgơi bòn bơh bòn plei Tơ Pôn, ntum Yang Nam, kơnhoàl Kông Chro, càr Gia Lai geh gơ lơh ram mhu\ rlau tài geh tus 33 na\ cau ơruh pơnu lơh broa\ nhai rlô bơkang bơh hìu bơsram dờng Nông Lâm bòn dờng Hồ Chí Minh gam ơm lir wir tơnơ\ dùl ngai lơh broa\ bòl glar. Ala\ sap nho\, bơr đơs gơ lơh chờ hờp ngan lơh jơh bòl glar bơh ala\ cau kơnòm sa\. Bơyô Dương Thị Bích Trâm cau at bồ mpồl lơh broa\ nhai rlô bơkang tàm ntum Yang Nam ai git:“Tơnơ\ dùl ngai lơh broa\, bol a` sùm tus nggui bal nàng sền wơl broa\ neh lơh niam lah ờ. Tơnơ\ hơ\ geh broa\ rơndap lơh mờ jàu cau lơh broa\ ngai tơnơ\ tus tơl na\ cau. Geh bè hơ\, broa\ lơh hơ\ sồng geh cồng nha jơnhua”.
Pah ngai, jat broa\ lơh mờ ai cau lơh broa\, broa\ lơh dong kờl is neh geh jàu lài, ala\ cau lơh broa\ geh mut lơh broa\ tàm bơta chờ hờp ngan. Broa\ lơh geh jàu jat mpồl, mpồl den lơh broa\ lơh niam wơl hìu ơm làng bol in, lơh kloh gùng bòn, geh mpồl den jì nhơt, tam biap, tờ bơtô tuh sìô sia\, geh mpồl den lơh broa\ tru\ sa mờ ua\ broa\ ndai…Cau bơsram dờng Nguyễn Thị Trà Giang yal bol a` in: “Dơ\ sơnrờp a` geh tus mờ ù tiah do. Tiah do neh ai oh in ua\ ngan bơta pa mờ kung bơto a` in git kờ` bal mờ pal geh lơh broa\. Dơ\ sơnrờp tàm rài a` git tru\ sa mờ ồs lòng, nhu\ ồs gơ hòr jơh dà mat, mơya gam gơlơh chờ hờp ngan mờ boh gơbài ngan. Dơ\ sơnrờp a` git po\ ù, tê gơbàn plào, gơya geh dong a` slơ kràn kơldang rlao mờ kờ` rlao tus mờ cau lơh broa\”.
Ala\ ơruh pơnu lơh broa\ dong kờl is mờ bơta lơh broa\ jơh nùs bơh cau gam kơnòm sa\, bồ tơngoh bơh sơnam 20 mờ nùs nhơm bơh ơruh pơnu kờ` lơh broa\ neh at tê bal ta\ dà kơlhề bơt bơtàu al tiah gam ua\ kal ke tàm Gia Lai. Mờ khi, tus tàm do nàng lơh geh ua\ ngan broa\ lơh geh kuơ tus làng bol in, ờ go\ di nàng lòt kờ` git bơta niam…nhơl chờ, pal lơh mbè lơi “Ơm làng bol kờ`, lơh làng bol pin, lòt làng bol kah”. “Bol a` tus bal broa\ lơh dong kờl is nhai rlô bơkang mờ nùs nhơm lơh broa\ sùm àng. Lòt nàng dong làng bol kal ke, dong ala\ oh dềt git sra\...Kis mờ lơh broa\ tàm nùs nhơm bòn lơgar, kờ` làng bol tiah do sền he rềp mềr, kờ` gơboh bè kòn sau tàm hìu”.
Mờ làng bol bòn lơgar geh mpồl lơh broa\ dong kờl is nhai rlô bơkang, den gơ lơh bè bơta tus geh bơh ala\ ơruh pơnu kơnòm sa\ neh gơ mờng ngan tus mờ khi. Bòn lơgar kung chờ hờp rlau, kơnòm dềt kung gơ lòng sồr rlao, gùng bòn den kung kloh rlau tu\ geh tus bơh ala\ cau kơnòm sa\ do. Lo\ Đinh Lơk kis tàm bòn plei Groi, ntum Ya Hội, kơnhoàl Đak Pơ chờ hờp ngan tàm hìu hờ đang dềt pa geh cau bơsram dờng mờ cau ling dong sờr, ntrờn mờ lơh pa wơl tàm ù tiah pa. Lo\ pà git: “A` chờ ua\ ngan tu\ geh ala\ bơyô hơ\ dong kờl. Ala\ oh kòn geh bơsram tai sra\ nggal tàm nhai rlô bơkang. Geh cau bơsram dờng lơh broa\ dong kờl is tàm do, bòn bol a` chờ hờp rlao”.
Tus tu\ do, 250 na\ cau bơsram dờng lơh broa\ dong kờl is tàm nhai rlô bơkang bơh hìu bơsram dờng Nông Lâm bòn dờng Hồ Chí Minh sơne\ tàm Gia Lai, ala\ cau ling bơh Quân đoàn 3 mờ ơruh pơnu bòn lơgar neh tus bal lơh wơl 20 nơm hìu hơđang ai tus ala\ hìu nha\ làng bol tàm bòn plei Groi 1, ntum Ya Hội, kơnhoàl Đak Pơ lơh tus anih pa, lơh rơnda nhồng ai tus 12 hìu nha\, sền gàr sơng ka 4 sươn tam biap kloh mờ ơnàng 30 thơt vuơng, pơlam bơto broa\ chài tam biap ngan, ờ do ờ da\ tus làng bol, lơh gơs 475 gu\ đèng Trung thu, tam gơl 255 bong đèng compac tus 255 hìu làng bol kal ke, rbah, tam 14 tờm chi mbur tàm Hìu bơsram ơdu\ bơh sơnrờp kơnhoàl Phú Thiện, tam 4 tờm chi tàm hìu sơnơm ntum Ayun Hạ, tam 30 chi xà cừ gùt dar hìu chài rgơi bòn Tơ Pôn, kơnhoàl Kông Chro. Lơh pa 3 nơm hìu, dong kờl tờ bơr nàng 2 nơm hìu rbah, tờ 1 bơtô lơh hìu ja\ brê, 2 bơtô tuh sìô sia\ bal bơh 10 hìu mờ hìu bơsram.
Broa\ lơh nhai rlô bơkang neh mờr jơh tơngai, mơya broa\ lơh mờ ala\ ơruh pơnu lơh broa\ dong kờl is lơh, gơ lơh bè ờ go\ gơ lời wơl. Cau lơi kung kờ` tu\ tơnjơh nhai lơh broa\ dong kờl is rlô bơkang, geh tai ua\ ngan broa\ lơh geh pơrya lời wơl bal mờ làng bol bòn lơgar.
Cau mblàng K’ Brọp
Viết bình luận