Bơh lài do, geh ua\ cau kung kơ lôi la, bơta chài rgơi ờs mờng Tây Nguyên gơtìp roh rui ua\ tàm ala\ nam do, la tài gơ rềng tus broa\ lơh sa ka\ bro dê. Mơya tàm [òn Leng, ntum Tơ Tung, kơnhoàl Kbang, càr Gia Lai, broa\ lơh do gam geh lơh jat dùl broa\ lơh ndai: Lơh sa ka\ bro, lơh gơs phan ka\ bro tơngguh bơtàu bơtàu neh ai tơlik bơta pràn kờ` làng bol tơngguh wơl ai geh nùs nhơm chờ hờp ngan kờ` làng bol lơh sa geh cồng nha rlau. Do kung la broa\ lơh geh cồng nha tàm broa\ bơt bơtàu pa [òn lơgar tàm Tây Nguyên.
Ai bơh bơta tu\ ru broa\ lơh, ngai do, oh mi cau ùr tàm mpồl cau dròng cing [òn Leng neh ơm lir wir tềng blàng hìu chài rgơi [òn, bơsram dròng cing jơnau “Bác Hồ” nàng geh dròng tàm dơ\ bơyai lơh `ô lir bông kòi pa tus do. Lo\ Đinh Thị Khớp at bồ mpồl dròng cing ai git, bơh yô yau, [òn Leng neh geh mpồl dròng cing la cau ùr, mơya tài bơh gơbàn tam lơh, gơ tua\ kơlìn mờ lơh sa kal ke den tàng cing cau ùr neh gơbàn hui\ roh. Rềp do, tu\ lơh sa bơh làng bol neh bơtàu tơngguh rlau, ala\ cau chài tàm [òn geh cri bơyai nàng geh lơh wơl mpồl dròng cing cau ùr. Rlau 60 na\ cau ùr neh tus bal is mờ lơh ngan bơsram tàp. Lo\ Đinh Thị Khớp đơs:“Mpồl cing cau ùr bol a` dê, pơndrờm mờ mpồl cing cau klau den kung drờm bal sơl. Mơya cau ùr bơsram dròng cing mồng den gơbàn ua\ rlau kal kr pơndrờm mờ cau klau. Tài cau ur pal drơng broa\ hìu nha\, oh kòn tai. Tu\ rê lơh broa\, bol a` den bòl glar, mơya geh lơh ngan dròng den gơlơh ờ hoan bòl glar mờ chờ hờp rlau. Bol a` kờ` bơto bơsram tai tus mpồl cau kơnòm dềt nàng tơnơ\ do geh git bơhìan yau, git dròng cing mồng, sền gàr tus rnàng tơnơ\ do”.
Tơnơ\ 3 nam, mpồl neh mờng chài di 10 jơnau dròng cing bơhìan, mờ 30 na\ cau ùr tus dròng, 30 na\ cau ndai den tam ya. Sơr lèt bơhìan bơh cau Bahnar yau, mpồl dròng cing bơh oh mi cau ùr [òn Leng tu\ do neh geh tus dròng tàm ala\ ngai chờ lơh yàng `ô lir bông, lơh yang til mpồng đam, dơ\ bơthi bồt, dơ\ sa rơpu…Bal mờ hơ\, mpồl dròng cing cau ùr [òn Leng gam geh jà tus lòt dròng tàm Festival cing mồng dunia tàm Gia Lai nam 2009, mut ngui bòn chài rgơi ala\ kòn cau Việt Nam tàm Hà Nội nam 2010, dơ\ mut ngui broa\ lơh rùp Bác Hồ mờ ala\ kòn cau Tây Nguyên nam 2012…Mò Nguyễn Thị Thanh Hương atbồ mpồl cau ùr ntum Tơ Tung, kơnhoàl Kbang ai git:“Cau ùr [òn Leng nhap nhar ngan mờ broa\ sền gàr mờ prap gàr bơhìan yau chài rgơi [òn lơgar dê. Mpồl dròng cing cau ùr [òn Leng dùl nhai tàp bơh 2 tus 3 ngai, tàm tu\ rcang geh bơyai lơh chờ, khi geh tàp ngai bè mang”.
Ala\ tu\ ờ bơsram dròng cing, ờ lòt lơh mìr, oh mi cau ùr [òn Leng den geh chài ngan tà` ồi, nàng ala\ phan bơka, dà trum, brài bơhìan bơh mò ồng yau ờ gơbàn roh hiu\. Chài ngan tà` lơh gơs ala\ ntrò` bơklau in ntrò` tàm tu\ geh broa\ dờng kuơ màng [òn dê, lo\ Đinh Thị Dom kis tàm [òn Leng đơs:“Cau ùr cau Bahnar pal git tà` ồi bè ồi tơ\, tà` ào, ồi mbơn, ntrò`. Lài mờ tu\ bau pal git tà` phan, di lah ờ git den bơh geh phan ai bơklau ngui. Tu\ do ào mpha tàm drà blơi ờ kas di poh jơt, phàm jơt rbô, dùl rhiang rbô la blơi geh, mơya tà` phan kòn cau la bơhìan bơh cau Bahnar he dê den tà` ờ sang. Bulah kal ke, roh ua\ tơngai mang tà` mơya he lơh ngan nàng sền gàr bơhìan niam chài he dê bơh mò ồng yau lời wơl”.
Cau ùr [òn Leng ờ mìng bơsram dròng cing, tà` ồi la bơta kờ` chờ, bơta kờ` ngan mờ gam bơto bơtê wơl ai oh kòn in he dê tai. Bơh mpàng tê bơto bơtê bơh ala\ oh mi cau ùr, bơh cau mè, mpồl dròng cing kơnòm dềt [òn Leng tus 40 na\ sau kung neh chài dròng ua\ ngan gùng tur cing bơhìan. Gam bơto tà ồi tai kơnòm dềt in den geh lơh tơl hìu. Ala\ broa\ lơh bal hia\ hơ\ bơh cau ùr [òn Leng neh pơ gồp sền gàr, prap gàr bơhìan chài rgơi cau Bahnar niam bơne\, lơh li la tai rài kis nùs nhơm bơh làng bol tàm tiah do.
Viết bình luận