VOV4.K’ho - Jăt jơnau bơh Mpồl hữu cơ Việt Nam yal, lơgar Việt Nam geh rơoao 76 rơbô lồ ù lơh sa suơn sre hữu cơ, ơm dơ\ 7 tàm châu Á mờ dơ\ 3 ală lơgar tàm mpồl ASEAN. Mơya sền tàm bă ù lơh sa suơn sre là 26 tơlăk 800 rơbô lồ, den bă ù lơh sa suơn sre hữu cơ gùt lơgar gam ờ uă ngan, mìng geh di pơgăp 0,7%.

Bè hơ\, kal ke tòm broă lơh sa suơn sre hữu cơ tàm lơgar Việt Nam đơs bal mờ Tây Nguyên đơs is tu\ do là bè ơi? Gah lơh sa suơn sre neh geh gùng dà, broă lơh bè lơi kơ` dong kờl lơh sa suơn sre hữu cơ tơnguh bơtàu geh cồng nha tàm tơngai tus.

Cau ai tơng^t jơnau đơs do neh geh dơ\ lùp ồng Phạm Văn Duy, Phó kuang atbồ đah lơh mờ tơnguh bơtàu drà kă bro phan geh lơh bơh broă lơh sa suơn sre gơwèt Bộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn đơs bè tơngu me do.

-Ơ ồng, tàm nùs nhơm tơnguh bơtàu broă lơh sa suơn sre hữu cơ geh đơs loh ngan là “pal geh lơh ală bơta geh pơn drờm bè bơta geh is mờ mpồl bơtiàn, pơgồp broă nhơl chờ sinh thái” Mờ nùs nhơm do gơlơh bè Tây Nguyên đơs bal mờ càr Dak Lak đơs is geh uă bơta pràn bè lơi?

Ồng Phạm Văn Duy: Bol a` sền ală càr Tây Nguyên mhar pràn ngan, g^t tu\ geh bơta niam tơnguh bơtàu broă lơh sa suơn sre hữu cơ, bè tiêu mờ ờ uă bơta biăp, kơnuh, plai chi… bơta niam ù tiah, trồ tiah mờ dà jăt jơnau yal bơh ală càr là bơta niam ngan.

Mờ nùs nhơm càr neh rơcang lài, anih lơh sa kă bro neh rơcang lài, chính phủ neh geh ală broă lơh den bol a` kung kờ` bơyai lơh pơrjum yal mờ ai gùng dà tơnguh bơtàu broă lơh sa suơn sre hữu cơ ai ală càr jăt gah dà lềng tiah tàm gùl lơgar mờ Tây Nguyên in, kờ` ală càr do g^t mờ kung jòi geh broă tơnguh bơtàu kơl jăp.

-Bơta kuơ là bè hơ\, mơya tàm càr Dak Lak uă cau neh lơh (tàm hơ\ uă ngan là tiêu hữu cơ), mơya geh cau gơtìp kal ke, cồng nha lơh geh ờ ndrờm bal, tàm hơ\ uă ngan là drà kă bro tàm lơgar. Kal ke geh ai go\ tàm do là bơta lơi ơ ồng?

Ồng Phạm Văn Duy: Bơta kờ` mờ tơl den ù tiah, dà, trồ tiah là bơta kờ` mơya kờ` tơl den cau lơh sa pal g^t lơh jăt nền nòn broă lơh sa jăt ală khà broă bơh ală phan hữu cơ. Mùl màl, bơhiàn lơh sa den ờ hềt jă broă lơh nền nòn, den bol he pal gơdờp bal. Dùl broă tai, ală phan hữu cơ ờ hềt di pal là uă, he gam pal tơnguh bơtàu uă.

-Ơ ồng! Gơtùi go\ 1 tàm ală kal ke tàm broă tơnguh bơtàu lơh sa suơn sre hữu cơ tu\ do là “ờ uă anih lơh sa kă bro bơcri priă tàm broă pơgồp bal lơh sa hữu cơ”. Tài mìng làng bol lơh broă sa den ờ jai tơl bơta pràn mờ bơta ngăc ngar.

Nam 2018, neh geh dùl pơrjum gùt lơgar chồl pràn anih lơh sa kă bro bơcri priă lơh sa suơn sre, mơya tus tu\ do anih lơh sa kă bro bơcri priă tàm broă lơh sa suơn sre hữu cơ gam ờ uă. Jăt ồng, bơta lơi lơh anih lơh sa kă bro ờ gơboh mờ broă lơh do?

Ồng Phạm Văn Duy: He rơ\p tơl^k nghị định bè broă lơh sa suơn sre hữu cơ, mờ tu\ do gam lơh gơs adăt boh lam, sră nggal bơto sồr kờ` lơh jăt. Broă lơh den tu\ lơi kung geh bơta jơla. Den tàng a` kơlôi, tu\ geh broă lơh, ală tiah, anih lơh sa kă bro, làng bol ngui di den geh cồng nha.

Mơya lơh bè lơi chồl pràn broă lam sồr, yal làng bol in g^t, ai ală anih lơh sa kă bro in g^t bơta geh, bơta niam bơh broă lơh sa suơn sre hữu cơ mờ anih lơh sa kă bro g^t broă bơcri priă ai broă lơh sa suơn sre hữu cơ là di gùng dà broă lơh den geh chồl pràn broă lơh sa suơn sre hữu cơ tơnguh bơtàu. Mờ a` kơlôi là pal lơh rơhời, ờ gơtùi lơh mhar ir.

-Rơndăp broă tơnguh bơtàu lơh sa suơn sre hữu cơ mờ Bộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn gam lơh, geh ai khà bơh 3% tus 5% bă ù tam phan tam gơl lơh sa suơn sre hữu cơ tàm nam 2025.

Kờ` geh khà broă neh ai do, Bộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn neh geh ală broă sền gròi bè lơi tus mờ broă tơnguh bơtàu lơh sa suơn sre hữu cơ?

Ồng Phạm Văn Duy: Bộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn neh yal mờ Chính phủ tơl^k Nghị định sồ 109 bè lơh sa suơn sre hữu cơ, mờ kung gam lơh jăt ală rơndăp broă bè lơh sa suơn sre hữu cơ jăt gùng dà tus nam 2030.

Mờ kuơ màng lơh jăt nghị định sồ 109 den Bộ neh lơh mờ rơcang tơl^k thông tư bơto sồr nghị định sồ 109. Do là ală bơta kờ` tàm tơngai tus he tơnguh bơtàu lơh sa suơn sre hữu cơ niam rơlao mờ do là gùng dà pal geh lơh kờ` tơnguh bơtàu broă lơh sa suơn sre kơl jăp.

-Kờ` geh khà broă bè tơnguh bơtàu lơh sa suơn sre hữu cơ tàm rơndăp broă geh đơs tus 10 mpồl broă lơh. Bè hơ\ ơ ồng anih lơh broă lơi geh lơh ală broă do, kờ` geh nùs nhơm di pal, ờ gơtìp bơta ờ niam lơi?

Ồng Phạm Văn Duy: Mùl màl tàm broă atbồ den geh tam cah bơh Dà lơgar tus mờ ală tiah, den tàng ală anih lơh broă pal tus lơh broă bal. dơ\ bàr tai là tàm broă lơh sa suơn sre đơs bal mờ lơh sa suơn sre hữu cơ đơs is den gơnoar bơh anih lơh sa kă bro ai geh broă pơgồp bal lơh sa mờ kă bro den hơ\ là broă lơh tòm. Tu\ geh tăc niam den geh bal broă lơh sa geh cồng nha.

-Ơi, dan ưn ngài ồng!

Cau mblàng Ndong Brawl