Kờ` pơgồp bơnah chồl pràn bơta bơtàu tơngguh lơh sa mpồl bơtìan, chồl pràn tơnjơh jơ gloh tơmù rbah, tơngguh pria\ geh cau lơh broa\ sa in, tàm 2 nam do,  kơnhoàl Kông Chro, càr Gia Lai neh chồl pràn srơh cau lơh broa\ sa pơr lòng lơh sa ka\ bro jak, mờ geh cồng nha lơh geh niam  ngan, pơ gồp bơnah tàm broa\ lơh bơt bơtàu bòn lơgar pa kơnhoàl dê.

            Kông Chro, càr Gia Lai tu\ do geh 7.800 na\ cau tàm mpồl lơh broa\ sa, tàm hơ\ khà cau tàm mpồl la kòn cau geh tus 60%. Khà cau tàm mpồl tơl khà la lơh sa, ka\ bro jak ala\ kơna\ jat khà pa tus tu\ do la 2 rbô na\, tàm hơ\ khà càr la 60 na\ cau, kơnhoàl la 400 na\ cau, ntum la 1.540 na\ cau tàm mpồl. Geh cồng nha bè do, dùl bơnah la kơnờm bơh srơh cau lơh broa\ sa pơr lòng lơh sa ka\ bro jak.

            Bơh 2 nam lam lơh (2012-2013), khà niam mờ cồng nha bơh srơh lơh broa\ do slơ ngai slơ geh bơtàu tơnguh, neh geh ua\ ngan hìu nha\ geh bơta lơh sa dờng, gơhòi geh git nđờ  jơt na\ cau lơh broa\, pria\ geh pah nam bơh  bàr, pe jơt tơlak tus git nđờ rhiang tơlak pria\. Ngan ngồn, geh ua\ ngan cau lơh broa\ sa la làng bol kòn cau ờ kong mờ bơta jơ gloh rbah, lơh ngan brồ guh sơr lèt kal ke, bơta lòng, chồl guh bơta kuơ geh bơh bòn lơgar, ngui niam bơh ù tiah geh, cau lơh broa\, pria\ nàng bơtàu tơngguh lơh  broa\ sa geh cồng nha bè tam tơngời, tam tàu, ròng ka, ròng kơnrồ, be… Bè bi Đinh Rânh kis tàm bòn Tpôn II, ntum Chơ Long, bơh dùl hìu nha\ ờ tơl sa, kơnờm bơta dong kờl bơh mpồl mờ git ngui ala\ bơta jak chài pa bơta chài lơh broa\ tàm ròng kơnrồ, tam tàu,  tơngời sơntìl pa…den tàng rài kis hìu nha\ bi slơ ngai slơ kơljap, geh kờp bal pah nam bơh 300 tơlak pria\ tus 350 tơlak pria\. Bi Rânh chờ hờp đơs: “Lơh sa hìu nha\ a` tu\ do neh niam bloh, ờ gam bơta ờ tơl sa bè lài do tai, tu\ do a` neh blơi geh rơndeh, lơh hìu sơmang dờng, oh kòn kung geh lòt bơsram git sra\”.

            Mò Đinh Thị Biêu kuang at bồ mpồl cau lơh sa kơnhoàl Kông Chro ai git: “Pah nam, tơnơ\ geh sền wơl cau tàm mpồl rbah mờ bơta kờ` dong kờl bơh ala\ cau tàm mpồl bal, bơh hơ\ mpồl neh lơh geh broa\ nền nòn ai tus ala\ mpồl mut lơh”. Pơnjat hơ\,  nàng dong ala\ cau tàm mpồl tàm bòn lơgar bơtàu tơngguh lơh sa, 2 nam do, mpồl neh lơh bal mờ ala\ gah, sơnah lơh broa\, mpồl bơtìan tàm kơnhoàl ai 2.590 nơm kơnrồ  me nàng ròng mờ 28 nơm kơnrồ dam, dong kờl git nđờ rhiang kg sơntìl tơngời pa, kòi, phơng ai cau tàm mpồl in, cau lơh sa la làng bol kòn cau…Ngan ngồn, mpồl cau lơh broa\ sa neh ky\ kơrnuat bal mờ anih pria\ jền, dong cau tàm mpồl càn pria\ nàng bơtàu tơngguh lơh sa. Tus tu\ do,  kơnhoàl neh lơh geh 43 mpồl càn pria\ bơh anih pria\\ jền lơh broa\ sa mờ bơtàu tơngguh bòn lơgar mờ rlau 1.600 na\ cau tàm mpồl, kờp pria\ jơng kah dồs mờr 63 tơmàn 500 tơlak pria\, lơh geh 93 mpồl tềm pềr mờ càn pria\ mờ 3 rbô na\ cau tàm mpồl tus bal broa\ lơh ai càn pria\ hìu nha\ rbah in mờ cau geh khà sra\ dong kờl bơh dà lơgar ndai bơh anih pria\ jền dong kờl cau rbah ai càn, kờp jơng kah dồs rlau 55 tơmàn pria\. Bal mờ hơ\, ala\ kơna\ mpồl gam  nhap nhar lam sồr lơh geh kes pria\ dong kờl cau lơh broa\ sa, tus tu\ do,  kờp jơh kes pria\ lam sồr geh mờr 222 tơlak pria\. Tàm hơ\, khà pria\ bơh mpồl cau lơh sa ala\ ntum bòn  drà lam sồr geh rlau 199 tơlak pria\. Mpồl neh ai càn tàm pơdar ai tus ala\ cau tàm mpồl rbah kờ` càn pria\ nàng bơtàu  tơngguh lơh  broa\ sa. Tu\ do neh ai càn tus 91  na\ cau tàm mpồl càn pria\ nàng lơh sa.

            2 nam do, mpồl lơh broa\ sa neh lơh bal mờ cơldu\ lơh broa\ sa mờ bơtàu tơngguh bòn lơgar, anih bơto pơlam broa\ lơh sa  kơnhoàl bơyai lơh pờ 112 ơdu\ bơto pơlam broa\ lơh sa, ròng phan ai tus 2 rbô na\ cau tus bơsram. Geh lơh bal mờ hìu bơsram bơto broa\ lơh  bòn drà An Khê pờ ala\ ơdu\ bơto broa\ lơh thợ, lơh hìu, ròng phan, lơh sa ai tus 684 na\ cau tàm mpồl, cau lơh broa\ sa. Kơnờm bơh hơ\, tus tu\ do, neh geh di 70%  cau tàm mpồl lơh broa\ sa git ngui bơta jak chài pa tàm lơh sam di 70% ba\ ù geh tam gơl chi tam geh cồng nha mờ pria\ geh ua\ rlau tàm dùl ba\ ù. Tàm 2 nam 2012-2013, mpồl neh sa\ tờm lơh jơh rbah ai tus 666 na\ cau tàm mpồl la cau kòn cau.

            Srơh  broa\ lơh neh mờ gam geh chồl guh cồng nha, pơ gồp bal chồl guh bơtàu tơngguh lơh sa mpồl bơtìan bơh bòn lơgar, ngui geh cồng nha mpồl cau lơh broa\, ala\ bơta pràn, pràn geh is bơh bòn lơgar, bơtàu tơngguh li la ala\ gah lơh broa\, lơh sa jat gùng phan bơna. Rơndap chi tam, phan ròng geh rơndap di pal, geh cồng nga ngui ù slơ ngai slơ ua\, broa\ bơcri pria\, sơng ka sền gàr chi tam slơ ngai slơ geh cau tàm mpồl, cau lơh sa sền kuơ…Bơh ala\ cồng nha do ai go\, bơnga\ kuơ màng bơh mpồl cau lơh sa kơnhoàl Kông Chro tam broa\ lơh sang sơbì jơgloh tơmù rbah, chul chồl bơtàu tơngguh lơh sa-mpồl bơtìan, ngan la pơgồp lơh gơs tàm broa\ lơh dà lơgar bè bơt bơtàu bòn lơgar pa tàm kơnhoàl.

                                                                        Cau mblàng K’ Brọp.