Tàm bòn Plei Trang, ntum Ia Siêr, kơnhoàl Sa Thầy, càr Kon Tum, ùr bơklau Y Nhưp geh làng bol git tus la dùl hìu nha\ bồ guh lơh pas, tam gơl rài kis.
Deh mờ dờng tàm hìu bơnha\ geh bơhìan ka] màng, dùl sơnam lo\ Y Nhưp chơt mè. Bèp thoát ly lòt ka] màng. 3 na\ oh mi cau ùr geh dờng tàm bơta ròng siam sền gàr bơh làng bol bòn lơgar. Tơnơ\ ngai dà lơgar geh tơng klàs, lo\ Y Nhưp geh bau mờ dùl na\ cau klau tơryang ngan tàm broa\ lơh tàm bòn, bi sơnđan la A Hlấp.
Tu\ hơ\, tàm bòn Plei Trang ù ơnàng, cau den êt. Ùr bơklau Y Nhưp neh mut bơt bơtàu rài kis pa mờ broa\ lơh mus rồ ù tiah lơh broa\ sa mờ broa\ tam tàu. Ngai mang ùr bơklau lo\ sùm ơm bic tơn tàm mìr, lơh ngan lơh broa\ sa kơp kờ` tơnơ\ do rnàng kòn sau he geh ngai geh li klàs mờ rài kis jơ gloh rbah. Mus rồ ù tus tềng lơi, ùr bơklau lo\ tam tàu tus tềng hơ\. Sơnrờp mìng tam geh 2 lồ tàu, tơnơ\ hơ\ geh tam tus 6 lồ tàu. Tam di 2, 3 nam, bơh tac tàu gơbàn gơmù, ùr bơklau lo\ bơyai bal kơl sang tàu nàng tàm bùm blàng. Bơdĩh mờ geh ngui dơ\ pria\ jền, ròng 8 na\ cau sa tàm hìu nha\, la ùr bơklau mờ 6 na\ kòn, tơl nam tơnhàu bùm blàng, lo\ Y Nhưp tềm pềr, lời pơrjum blơi geh 1-2 nơm kơnrồ nàng ròng mờ kơp kờ` geh gùng nàng lơh broa\ sa hìu nha\ tài ù tam bùm blàng den bươn ngan gơbàn klàr, pria\ geh gơmù. Ờ jo\ mờ hơ\, kơnrồ ròng bơh hìu nha\ neh deh oh den kòn tus 15 nơm, lơh geh rơndeh kơnrồ hoài ndang mờ geh è tuh phơng chi tam in tai ndang.
Nam 2005, Plei Trang ờ hềt geh cau lơi tam cao su, tàm dùl dơ\ lòt tus bòn drà Kon Tum (bòn dờng Kon Tum tu\ do), lo\ klo cau yal tàm cao su gơ cèng geh cồng nha lơh broa\ sa jơnhua ngan, ua\ tiah làng bol neh bơcri tam gơl ù tam bùm blàng gơs tam cao su. Gam lir wil ngan jòi gùng nàng bơtàu tơngguh lơh sa hìu nha\, lo\ Y Nhưp bè gơ lơh geh gùng chờ ngan tàm nus nhơm, rê bơyai mo mờ bơklau geh broa\ lơh tam cao su. Ờ git do da\ ngan bơh chi tam pa, ờ git bè broa\ tam mờ sơng ka sền gàr, tơnhàu cao su mbè lơi, mơya lo\ Y Nhưp đơs mờ bơklau geh lơh ngan la he geh jơh. Bè hơ\ la ur bơklau lo\ geh pơndiang bal tus hờ ala\ ntum kềng gah bòn dờng Kon Tum kờ` kơnờm ala\ hìu nha\ cau pơlam, dong kờl bè bơta chài.
Tơngai tam gơl chi tam sơnrờp, ùr bơklau lo\ Y Nhưp tam lòng 3 lồ cao su. Bè bơnah pria\ nàng bơcri nàng blơi sơntìl cao su, phơng tuh, lo\ Y Nhưp neh kơnờm cau kuang lơh broa\ mpồl cau ùr tàm bòn, mpồl cau ùr ntum geh pơlam càn geh 2 tơlak pria\ bơh anih pria\ jền dong kờl cau rbah kờ` geh pria\ blơi sơntìl, tơmut sra\ ù càn pria\ mờ anih pria\ jền lơh broa\ sa mờ bơtàu tơngguh bòn lơgar geh 12 tơlak kờ` blơi phơng tuh sơng ka sền gàr cao su. Geh dùl nam, go\ sươn cao su hòn gơs niam, ùr bơklau lo\ tac jơh kơnrồ 15 nơm, nàng pơnjat tai bơcri tam tai 3 lồ cao su. Mờ dơ\ do neh geh bơta mờng den tàng ùr bơklau lo\ ờ blơi chi sơntìl mờ ờng is geh kờ` tơmù bà dùl khà pria\ bơcri bơh sơnrờp. Nam 2011, ùr bơklau lo\ Y Nhưp blơi tai 1 lồ 6 sào ù kờ` pơnjat tai bơcri tam cao su.
Ala\ nam sơnrờp, kờ` gàr niam rài kis hìu nha\, ùr bơklau lo\ neh tam bơrlu\ bal bùm blàng tàm sươn cao su. Nam 2012, 3 lồ cao su bơh hìu nha\ lo\ ngan ngồn geh ai tơnhàu bơsơt cao su sơnrờp. Ờ hềt git còr cao su, lo\ neh bal mờ bau lo\ mờ ala\ kòn lòt bơsram bơta mờng bơh làng bol, tus bal mờ ala\ ơdu\ bơto pơlam bè còr bơsơt cao su bơh bòn lơgar bơyai lơh. Den tàng, nam 2013, tu\ hìu nha\ lo\ geh tai 2 lồ cao su tai geh tơnhàu bơsơt mờ broa\ tơnhàu bơsơt cao su neh chài rlau den tàng pria\ geh kung jơnhua rlau, kờp jơh pria\ ngui tuh lơh, den kung gam jơng kah 150 tơlak pria\. Nam 2014, hìu nha\ lo\ Y Nhưp geh tai dùl lồ cao su geh tơnhàu. Pah nam tus tơngai tơnhàu bơsơt cao su, bal mờ ala\ cau tàm hìu nha\, lo\ gam ơpah tai bơh 4-5 na\ cau lơh broa\ tàm bòn mờ pria\ ơpah cau mờr 5 tơlak pria\ dùl nhai.
Bơh tềng ờ git wa\, ờ mòng ngan tàm broa\ tam chi jo\ nam geh kuơ ngan tàm lơh sa, tu\ do, ala\ cau tàm hìu nha\ lo\ Y Nhưp cau lơi kung neh mờng ngan broa\ lơh. Lo\ Y Nhưp ai git, dilah 8 lồ cao su hìu nha\ lo\ geh tơnhàu jơh, mờ pria\ bè tu\ do, pah nam hìu nha\ lo\ kung geh 2, 3 rhiang tơlak pria\ tơnơ\ neh kờp jơh ala\ pria\ tuh lơh.
Tu\ do, ala\ kòn lo\ Y Nhưp neh jơh bau, lik ơm is, tơl na\ kung geh ùr bơklau blơi bơh 1 tus 2 lồ ù tam cao su. Bulah neh rlau ala\ tu\ tơngai bòl glar kal ke mơya mờ lo\ Y Nhưp tu\ lơi kung bơto bơtê oh kòn he pal lơh ngan, lơh ngan tàm broa\ lơh sa, tềm pềr ngui dơ\ tài di lah ờ geh rơndap broa\ lơh ngui dơ\ di pal, lơh ngan lơh broa\ kung ngui jơh bè hơ\, rbah gam rbah ờs. Ngui geh tơnau dà Ya Ly, mờr tus lo\ Y Nhưp gam geh broa\ lơh ròng ơda nàng geh tai pria\ jền tus hìu nha\ in.
Cau mblàng K’ Brọp
Viết bình luận