VOV4.K’ho-Ngui sơnơm tu sinh học lơh bơh tòih, mre\, ca mờ ơlak; yal tơngi\t phan bơna tàm internet mpồl bơtiàn, bi Trần Minh Tuấn 28 sơnam ơm tàm [òn dờng Dà Làc, càr Lâm Đồng neh lơh geh priă cồng gi\t nđờ rhiang tơlak priă mìng bơh 4 sàu ù tam atiso.

Bơsram rơndăp bơka hìu đam gơlik wơl lơh atiso

Jơh bơsram đại học gah rơndăp bơka hìu đam, tơnơ\ 3 nam lơh broă gah ù tiah hìu đam tàm [òn dờng Hồ Chí Minh, bồ nam 2018, bi Trần Minh Tuấn lơh nền rê wơl hờ Dà Làc bal mờ mè bèp lơh broă sa sươn sre. Mơya bi rwah broă lơh krơi mờ mè bèp neh lơh uă nam do, hơ\ là tam atiso jat gùng dà hữu cơ gơ jat bal mờ lơh nhơl chờ. Bi neh geh mè bèp jàu 4 sàu ù nàng lơh is jat broă lơh krơi is bơh he dê.

                                         Trần Minh Tuấn sền gàr suơn atis

Lam bol a` lòt jat sươn atiso, Tuấn yal: “Bulah geh jàu ù is, mơya a` kung gam tam sơl atiso mờ mè bèp neh tam rlau 10 nam do. Ờ go\ di mìng bè hơ\ lơm, sền go\ bơta kuơ bơh atiso dê uă ngan den tàng a` lơh nền tam tờm chi tơnhàu geh jơh ală bơta do”. Bơta do hơ\ là, bơh tu\ tam tus dì tu\ tơn jơh dùl kàl lơh sa, cau tam gơtùi tơnhàu geh jơh ală bơta bè bơkàu, nha, tờm mờ rơyas gơ dê.

“Phan bơna lơh geh, hìu bơnhă a` geh 2 broă nàng tus tàm tê cau ngui sa in. Dơ\ dùl là a` tăc mờ ală cau kă phan tus blơi tàm sươn halà hìu bơnhă cèng lòt tăc tàm drà tăc mờ năc lòt nhơl. Dơ\ bàr là bơh pang fanpage a` dê, a` yal tơngi\t mờ năc lòt nhơl tus cùp rùp mờ blơi bơkàu atiso tàm sươn tơn”, bi Trần Minh Tuấn yal bè hơ\.

Atiso là chi tam gùt nam, den tàng bè hơ\, Tuấn neh ngui broă tam tàm pơdar tàm sươn he dê. Bal mờ hơ\, broă “ai phan lơyah ngai ròng phan jo\ ngai” neh dong bi geh priă jền sùm pah nam.

Lơh is sơnơm tu sinh học sền gàr atiso

Tê koh ntê bơkàu atiso tàm sươn bơr den yal bè ală broă lơh jòi priă jền bơh he dê bè do: Tơnơ\ mờ tu\ tơn jơh dùl kàl, a` lơh ù tơn. Ù geh crài jơh mờ cò pơnring, tơnơ\ hơ\ a` rơ sìh vôi lơh jơh sràt, bơtơl tai phơng lân nàng lơh phơng jơng hơ\ sồng lơ òr tai ù dùl dơ\ tai. Pơn jat hơ\ là broă lơh àr ơnàng pơgăp 50 phơng. Bè ờs den hìu bơnhă a` sùm tam dùl kàl biăp sú dum phồng bal mờ dùl kàl atiso nàng tơnguh priă lơh geh.

Tơnơ\ tu\ jơh lơh ù, Trần Minh Tuấn geh tam lài dùl kàl biăp bắp sú dum phồng. Tu\ biăp bắp sú di pơgăp 2 nhai, bi pơn jat tai tam pà bơta ngài nàng tam tờm atiso. Biăp bắp sú dờng mờ tơnhàu jơh den bơkàu atiso kung sơnđờm geh bơkàu tơn.

Tàm tơngai ờ hềt tơnhàu biăp bắp sú, bi Tuấn ờ go\ ơn phơng atiso in tài bơh gơ kung neh gơ sa geh bơnah phơng tu\ ơn biăp bắp sú in. Ngan den tàng bè hơ\ mờ tơngai jơh tơnhàu biăp bắp sú den bi\ hơ\ sồng ơn phơng.

“Tàm tơngai ơm kơ\p bơkàu atiso dờng nàng tơnhàu den a` geh tai dùl bơta kuơ tai, hơ\ là klah nha tờm atiso nàng lơh cê. Ờs mờng den 2 poh a` klah nha dùl dơ\, geh phan bơna mờ dong tờm gơ in ha pah tai, ờ gơtìp bơsềt kòp. Tu\ klah ală nha atiso, a` geh rơpòc sơrbì jơh bơnha nha mờ mìng ai ngkòng gơ dê, cèng rê ơn tàm măy koh tơnơ\ hơ\ ìs nàng lơh cê”, bi Tuấn pà gi\t bè hơ\.

Kuơmàng, bal mờ bơta jòi sơnơng, lùp bơsram bơh he dê, Tuấn neh ngui bơta sơnơm sinh học nàng gơ sơ\t tu kòp tàm tờm atiso. Bơta sơnơm do geh bi lơh gơs bơh tòih, ca, mre\ mờ ơlak.

Tuấn pà gi\t: “Bơta sơnơm do kloh ngan mờ gơ ờ gơkờ` ngan mờ kòp bơsềt sùm geh tàm tờm atiso. Ờs mờng, den a` blơi pơgăp 300 rbô đong mre\, tòih, ca rê măy dềt mờ tram mờ ơlak. Tu\ kàl mìu tus, kung là tu\ kòp bơsềt gơbàn uă, a` geh [ồm jat ờs mờng pah dơ\, pah dơ\ yah bơh 5 tus 7 ngai. Bal mờ dùl ding [ồm sơnơm dờng 16 lit, a` geh klài bal mờ 75 cc bơrlu\ bal sơnơm sinh học a` lơh is. Tu\ rơcăng tơnhàu, den a` ơm ờ [ồm tai lài pơgăp 10 ngai nàng geh bơta kloh ờdo ờdă”.

Mờ rlau 4 sàu ù lơh sa sươn sre bơh hìu bơnhă dê, Tuấn tam tàm pơdar sùm atiso, pah nam lơh geh priă jền pơgăp 300 tơlak tơnơ\ tu\ neh kờp jơh ală priă tă lơh. Bơdìh hơ\ tai, bi gam klah tờm dềt bơh tờm me nàng tăc mờ ală cau lơh sươn ndai in mờ khà 8 rbô đong dùl tờm.

Cau mblàng Lơ Mu K’Yến