VOV4.K’ho- Mờ bơta [ươn bè bơta geh is, xã Đăk Pxi, kơnhoàl Đăk Hà, càr Kon Tum jơh nùs dong kờl, hòi jà làng bol bơtàu tơnguh lơh sa bơh uă broă lơh jak, geh cồng nha. Tàm hơ\, broă ròng sur sơnràng (jơrke hìu) bulah pa geh ròng, mơya bơh sơnrờp ai go\ uă bơta gơn kơnờm, pờ tơlik gùng lòt pa tàm bơtàu tơnguh lơh sa tàm xã.

Nam 2019, bơh priă Kes priă bơtàu tơnguh broă lơh broă sa (geh tă lơh bơh bơnah priă tă tơm priă drơng broă sền gàr brê), Ủy ban Nhân dân xã Đăk Pxi, kơnhoàl Đăk Hà, càr Kon Tum ai làng bol in tus bal ătbồ sền gàr brê càn mờ ờ go\ sa priă cồng mờ dong kờl, bơto pơlam khi in tus bal lơh broă lơh ròng sur sơnràng. Tu\ do, geh 24 hìu bơnhă làng bol tus bal lơh broă do bal mờ kờp jơh priă dong kờl bơh sơnrờp là 250 tơlak đong.

Broă ròng sur sơnràng bơh bi Lưu Hồng Nam dê tàm thôn Đăk Rơ Wang là dùl jơnau ai lơh pơnyơu. Sơnđờm ròng bơh nhai 11 nam 2019, tus tu\ do, sur sơnràng bơh hìu bơnhă bi Lưu Hồng Nam dê rơ\ rài geh 3 nơm sur me mờ 20 nơm sur kòn.

Bi Nam pà gi\t, sur sơnràng do gơdờp ngan mờ ală wàng ròng lơh dờng rơđãih, càl hi, rềp mềl mờ brê bơnơm geh is. Den tàng bè hơ\, bơh bă ù 1 sàu bơh sơnrờp, bi neh rề ơnàng tus 4 sàu lời nàng lơh tai wàng ròng mờ lơh geh ù tiah nàng tơngklàs lềng sur in. Bi gam pơgồp bal tam tai kơphê mờ nhơ\t rwas tàm sươn nàng lơh geh ù tiah mờr gơlơh ndrờm bè brê bơnơm geh is ai sur in kis dờng niam. Bi Nam pà gi\t, mờ ù tiah dờng rơđãih den sur geh ntoăt khăt gơboh uă rlau, bơh hơ\ puăc sa bơkah mờ wìn rlau mờ sur ròng bè ờs.

Broă ròng sur sơnràng pơgồp bal đah ròng krơ\ tàm wàng mờ tơngklàs lềng tàm sươn bơh bi Nam dê pà go\ cồng nha, broă lơh do gơ dong kờl he in ờ huan roh uă tu\ tơngai sền gàr sur, mơkung lơh geh bơta puăc bơkah den tàng gơkờ` ngan mờ jơnau kờ` ngui sa bơh cau ngui sa dê tu\ do.

Sur me pah nam deh bơh 2 tus 3 dơ\, pah dơ\ deh bơh 6 tus 7 nơm. Sur kòn bơh 1 nhai nggùl tus 2 nhai neh gơtùi tơn jơh pô toh me, tam cah me mờ tăc sur kòn nàng ròng me. Gơ wèt mờ sur puăc den tu\ ròng bơh 5 tus 6 nhai, tơl nơm ròng kơn jơ\ pơgăp bơh 20 tus 30 ki\ là gơtùi tăc, bal mờ priă tăc geh 140 rbô tus 160 rbô đong dùl ki\. Bi Nam pà gi\t, tơngai tus bi tăc dơ\ sur kòn bơh sơnrờp nàng ròng me bal mờ priă tăc kờp bal là bơh 2 tơlak tus 2 tơlak 500 rbô đong dùl nơm sur kòn.

Sur sơnràng bơh hìu bơnhă bi Lưu Hồng Nam dê

Ai gơ wèt mờ bi Nguyễn Thị Loan ơm tàm thôn Đăk Rơ Wang, kơnhoàl Đăk Hà, càr Kon Tum bulah pa sơnđờm ròng sur sơnràng bơh nhai 5 nam 2020, mơya tus tu\ do, kung neh ai go\ cồng nha sơl. Sur puăc geh 12 nơm bơh hìu bơnhă bi Loan dê mhar ngan dờng, sur dờng ngan rlau jơh neh kơn jơ\ tus pơgăp 30 ki\ tơn. Bi Loan pà gi\t, geh gơnoar ătbồ xã dong kờl jơh lơm bè sur kòn mờ bơta chài ròng siam den tàng bi ờ go\ tìp bơta lơi kal ke. Phan tơn siam sur in mìng là biăp, bùm, plai chi lơm den tàng wàng ròng ờ huan ngan [ô hềt, ờ duh pal pơs wàs uă. Sur sơnràng geh ròng mờ phan sa geh tàm brê bơnơm lơm, den tàng tăc [ươn ngan, priă tăc yòm sùm tài bơh geh cau ngui sa pin dờn. Dơ\ sur do, hìu bơnhă bi Loan rơcăng gàr wơl dùl yô sur kòn nàng ròng me, sur gam wơl geh tăc jơh, priă cồng kờp du\ geh pơgăp 20 tơlak đong.

Mờ priă tăc yòm sùm bal mờ jơnau kờ` ngui sa uă bơh drà kă bro dê, bơtơl tàm hơ\ tai là ngui geh phan tơn siam sur in geh lài tơn, broă lơh ròng sur sơnràng tàm xã Đăk Pxi, kơnhoàl Đăk Hà gam pờ tơlik gùng lòt pa tàm bơtàu tơnguh ròng phan tàm xã. Ồng Nguyễn Phúc Đoan, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Đăk Pxi, kơnhoàl Đăk Hà, càr Kon Tum pà gi\t: Sur sơnràng geh bơta is rơmis là [ươn ròng, ờ huan gơlih phan sa den tàng ngui geh phan tơn siam neh geh lài tàm tiah do bè tờm nhơ\t, ală bơta biăp, bùm, kơnuh, plai đo; puăc sur sơnràng dê geh uă puăc bơrlang, sa bơkah ngan den tàng geh drà kă bro kờ` ngan. Do ngan là tu\ niam nàng broă lơh bơtàu tơnguh, pơgồp bơnah gơmù r[ah ai làng bol in.

Gơnoar ătbồ xã gam pơgồp bal mờ Anih tờm Bơto bơtê broă lơh- Bơto bơtê sùm kơnhoàl Đăk Hà pờ ơdu\ bơto pơlam bè bơta chài ròng sur sơnràng. Bơh hơ\, pơlam làng bol in gi\t loh bè ală bơta chài, ală broă lơh ròng siam sur jơi do nàng kờ` tơnguh uă cồng nha tàm ròng phan. Xã kung neh geh ală dơ\ lòt còp ai làng bol in nàng lùp bơsram broă lơh ròng sur sơnràng tàm càr do tơn, bè: Sa Thầy, Ngọc Hồi, Đăk Tô…Tu\ do, broă lơh ròng sur sơnràng gam hơ pơrgon uă bơta gơn kơnờm tàm bơtàu tơnguh ròng phan, pờ tơlik gùng lòt lik klàs r[ah ai làng bol tàm tiah do in.

Jăt Báo Kon Tum- Cau mblàng Lơ Mu K’Yến