VOV4.K’ho - Tàm jơnau yal bol a` neh yal, tu\ do khà priă tăc kơphe mờ lơgar bơdìh lơgar Việt Nam dê gam tàm khà di pơgăp 3 tơmàn đôlar Mỹ tàm 1 nam, gah lơh kơphe geh ai khà tàm nam 2030, khà priă geh bơh broă tăc kơphe mờ lơgar bơdìh geh 6 tơmàn đôlar Mỹ.

Tàm bơta khà priă pal gơtìp mờ uă kal ke bè tu\ do, den gah lơh kơphe geh lơh gơs khà broă bè neh geh ai lah ờ?

Khà kơphe tăc mờ lơgar bơdìh geh uă ngan là 1 tơlăk 700 rơbô tấn, ơm dơ\ 2 tàm dunia mơya mìng geh khà priă di pơgăp 3 tơmàn đôlar Mỹ. 690 lồ ù tam kơphe mờ g^t nđờ tơlăk nă cau lơh broă tus bal tàm broă lơh, kă bro den loh làng khà priă tăc kơphe mờ lơgar bơdìh lơgar he dê ờ uă mờ kal ke, cau tam kơphe mìng g^t kơ\p kờ` lơh bè lơi tu\ p^c plai geh khà priă tăc uă mờ ờ geh bơta kơnờm lơi kơ\ kơl jăp kờ` iang nùs tàm broă lơh sa.

Gam anih lơh sa kă bro blơi, lơh mờ tăc kơphe mờ lơgar bơdìh den kơnờm uă ngan mờ ală anih blơi kơphe gam gơtìp ală anih lơh sa kă bro priă jền sền gròi mờ kơrian.

Ồng Đỗ Hà Nam, Chủ tịch Hội đồng quản trị, kuang atbồ Công ty Cổ phần Tập đoàn Intimex, Phó Chủ tịch mpồl tam klăc kơphe ca cao Việt Nam đơs, bơta tòm bơh bơta tung lơtang khà priă kơphe tu\ do geh tàm bơta tus 90% khà kơphe geh lơh lơgar he dê ndrờm gam bè ờs tu\ tăc mờ lơgar bơdìh.

Tàm tu\ hơ\, khà priă kơphe gar gam bè ờs den mìng kơnờm mờ anih kă bro kơphe jăt tơngai London mờ New York dê. Tàm hơ\ cau tam pà mờ ală anih lơh sa kă bro priă jền lơh gơbàn khà priă gơguh, gơmù ni sơna, ai anih lơh sa kă bro kung bè làng bol tam kơphe lơgar Việt Nam gơtìp tơn tàm bơta kal ke.

-Ală gah lơh kơphe dờng tàm dunia ndrờm ai kơphe bơh lơgar Việt Nam kờ` lơh kơphe, mơya he tăc mờ khà priă ờ kas ngan. Bơta do pà go\ broă bơ\t bơtàu khà măt kă bro he dê ờ hềt geh.

Dơ\ 2, broă bơ\t bơtàu bơta niam kơphe kờ` ai geh uă khà priă gam ờ uă. Do là bơta mờ he pal sền gròi tài do là rơnàng tơnơ\ do gah lơh broă do dê.

Bu\ lah là lơgar geh khà tăc kơphe mờ lơgar ndai dờng ơm dơ\ 2 tàm dunia, mơya geh tus 90% khà kơphe tăc mờ lơgar ndai là kơphe gam bè ờs. Rơlao mờ hơ\ tai, bơta niam kơphe gar Việt Nam gam ờ uă den tàng khà priă tăc ờ kas mờ gơtìp gơrềng bal uă ngan. Do là bơta tòm lơh gah lơh kơphe lơgar he dê sùm gơtìp ờ thàn mờ kal ke uă ngan tàm tơngai do.

Cau chài lơh sa suơn sre Hoàng Trọng Thuỷ đơs là, kờ` tơnguh uă bơta kuơ gah lơh kơphe lơgar Việt Nam dê pal bơ\t bơtàu khà măt kă bro mờ broă lơh sa kă bro kơphe kơl jăp.

Jăt mờ hơ\, broă tam wơl kơphe, ala ală bă ù tam kơphe neh kra, rơwah geh sơntìl niam, tam, sền gàr di mờ broă lơh, gàr niam geh ală broă kỹ thuật, lơh gar kơphe niam.

Mờ tàm hơ\ tai, bơ\t bơtàu gah lơh kơphe pal tam gơl rơhời tus mờ broă lơh gơs, tơmù broă tăc gar gam bè ờs, tơnguh broă tăc mờ lơgar bơdìh ală phan kơphe neh lơh gơs kờ` bơh tu\ hơ\ tơmù broă gơrềng tàm ală anih kă bro gam gơtìp anih lơh sa kă bro priă jền sền gròi mờ kơrian.

-Bơta niam bơh bơta do là ờ ndrờm bal mờ ờ ring niam, bơta dơ\ 2 là làng bol lơh broă sa ờ geh broă pơlam bè gah broă kă bro, den tàng, làng bol ờ lơh geh bơta lơi bơdìh mờ broă pờ ơnàng bă ù tam kơphe.

Bơh Tu\ hơ\, pơgồp bal tàm broă lơh bă ù tam kơphe gơtìp uă ir. Tàm jơnau do loh làng broă lơh sa suơn sre ờ hềt tề lam geh ală bơta kuơ kơl jăp.

Ring bal mờ jơnau đơs do, ồng Thái Như Hiệp, kuang atbồ Công ty TNHH kơphe Vĩnh Hiệp kung đơs là, neh rơlao mờ rài anih lơh sa kă bro bơcri priă hơ\ sồng nggui ơm sa gời, broă kơrian uă rơlao mờ broă bơcri priă, ờ pơgồp bal mờ làng bol.

Do là bơta tòm tu\ kờ` ală anih lơh sa kă bro geh nùs nhơm niam, geh bồ tơngoh kơlôi sơnơng mờ geh kơnòl mờ làng bol lơh broă sa. Kờ` gah lơh kơphe geh ală khà priă tăc mờ lơgar bơdìh 6 tơmàn đôlar Mỹ tàm nam 2030 là bơta gơtùi lơh geh di lah ală anih lơh sa kă bro lơh broă geh kơnòl, ai geh anih kơl dìng nàng làng bol tam kơphe iang nùs lơh geh ală gar kơphe geh bơta niam.

-Jăt gùng dà broă lơh bơh Chính phủ là nam 2030 he pal tơnguh tus 6 tơmàn đôlar Mỹ, bơta do ờ kal ke. Kờ` lơh geh bơta do den ală anih lơh sa kă bro tàm ală tiah kal geh bơta pràn, pal geh nùs nhơm gơboh, pal geh kơnòl mờ mpồl bơtiàn gah lơh kơphe, bơta kuơ màng he dê là lơh bè lơi kờ` ai geh làng bol lơh broă sa geh dùl bơta kơl dìng kơl jăp, lơh làng bol tam gơl broă lơh ờs mờng, tam gơl nàng làng bol tơnguh uă bơta niam phan geh lơh, kờ` làng bol bal mờ anih lơh sa kă bro, bal mờ broă tơrgùm bal lơh sa kờ` tơnguh bơtàu gah lơh kơphe dê.

Jăt Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn ồng Nguyễn Hoàng Hiệp đơs, kờ` geh khà 6 tơmàn đôlar Mỹ tàm nam 2030, Bộ Nông nghiệp mờ Phát triển Nông thôn neh ai geh ală broă lơh bơh sơntìl tus mờ broă sơnka sền gàr, p^c plai, lam sồr bơcri priă lơh gơs, ai rơndăp broă mờ pơgồp bal tiah tam, chồl pràn broă hòi jà kă bro, yal khà măt kă bro… kờ` brồ guh mờ tơnguh bơtàu gah lơh kơphe:

-Lài jơh pal sền wơl broă lơh kơphe, di pal mờ broă kờ` tàm drà kă bro. Ring nioam bă ù tam kơphe di pơgăp 600 rơbô lồ tàm nam 2025, tàm hơ\ tơnguh bơtàu ờ uă tiah tam kơphe geh bơta niam uă pơgồp bal mờ broă ai geh rơndăp broă lơh gơs mờ bơ\t bơtàu broă lơh.

Lam sồr ală công ty tăc kơphe mờ lơgar bơdìh bơcri priă blơi công nghệ lơh gar kơphe pa mờ chồl pràn broă hòi jà kă bro, yal khà măt kă bro mờ bơta niam chài rơgơi kơphe Việt Nam.

Tàm tơngai tung lơtang uă ngan bè tu\ do, gah lơh kơphe neh ai tơngo\ loh ală broă tu\ do kung bè jòi geh ală bơta niam, gùng dà broă lơh kờ` sơrlèt. Bơta kuơ bơh broă lơh kơphe lơgar Việt Nam pal geh bơ\t bơtàu kơl jăp mờ gơnoar tam pà niam bơh Dà lơgar, pơgồp bal mờ ai geh cơ chế kờ` cau lơh broă sa, cau jăk chài mờ anih lơh sa kă bro lơh niam bal gơnoar să tòm.

Tu\ hơ\, khà geh lơh ờ gam là bơta tòm kờ` sền tus mờ pal là bơta kuơ mùl màl mờ gah lơh kơphe cèng wơl.

Tu\ hơ\, rài kis bơh g^t nđờ tơlăk nă cau tam kơphe tàm lơgar Việt Nam, anih lơh sa kă bro lơh mờ tăc kơphe mờ lơgar bơdìh lơgar Việt Nam dê ờ gam gơrềng mờ kơnờm mờ ală anih lơh sa kă bro priă jền dunia dê tai.

     Cau mblàng Ndong Brawl

            Làng bol mờ gơ\p bơyô kờ` pờ sền jơnau cih dơ\ dùl dan pờ jăt gùng do: http://vov4.vov.vn/Kho/chuyen-muc/kophe-logar-viet-nam-ala-kal-ke-mo-bota-kop-gon-c164-296803.aspx