VOV4.K’ho- A Gut, kòn cau Sơdàng ơm tàm ƀòn Hring, xã Ea Hđing, kơnhoàl Cư Mgar, càr Dăk Lăk là dùl nă cau kơnòm să mơya kờñ ngan ală phan nhơl gùng đơs crih bơh yau kòn cau he dê. Kơnờm geh bơta chài mờ geh bèp jơh nùs bơto wơl den tàng bi ờ mìng git nhơl ală phan teh gùng đơs crih kòn cau dê mờ gam git đơs uă jơnau pơnđik kòn cau Sơdàng dê tai.

Kơnđu đờng T’rưng tềng tê tus cơldŭ kup sap đơs croh bơh Anih jơnau đơs Việt Nam tàm tiah Tây Nguyên dê nàng teh ai ală nghệ ñân in đơs pơnđik, bi A Gut yal: Tài kờñ gùng đơs crih bơh tŭ gam dềt den tàng bi geh bèp bơto bơta chài bè gùng đơs crih kuơmàng mờ bơto teh đờng Ghi-ta. Tơnơ̆ tŭ neh git bơta chài bè gùng đơs crih mờ git teh đờng bi tam gơl bơsram dròng cing, jañ mồng, nhơl đờng ting ning, t’rưng...

Bèp ồng dê là nghệ ñân ưu tú A Blôih, là cau jơh nùs ngan tàm broă prap gàr mờ ngui niam ală bơta kuơ niam chài bơh yau kòn cau Sơdàng dê. Neh bơh jŏ, hìu bơnhă ồng là anih tơrgùm ală nghệ ñân nàng tàp dròng cing, jañ mồng, nhơl đờng t’rưng, ting ning. Bè hơ̆ den tàng, bơh tŭ gam dềt, A Gut neh geh kis tàm rài kis bơh gùng đơs crih bơh yau kòn cau dê. Bơh bơta hơ̆ den ròng siam tàm huềng bi, tề lam bi tus mờ ală bơta gùng đơs crih bơh yau kòn cau he dê bal mờ uă bơta phan nhơl gùng đơs crih: “Bơsram bơta chài ngui ală phan nhơl gùng đơs crih bơh yau kòn cau dê kal ke ngan, mơya he pal pơn đơl nàng git. Ngan là bơsram đờng ting ning là kal ke ngan rlau jơh, tàm ƀòn mìng geh 1, 2 nă cau git nhơl đờng do, đờng t’rưng kung ờ huan geh cau git nhơl sơl, añ den kung git nhơl đờng ting ning sơl”.

Bơta chài gùng đơs crih geh bơta gơ tàm pơdờn. Nghệ ñân ưu tú A Blôih neh sền gŏ bơta hơ̆ tàm A Gut, den tàng neh lơh ngan bơto pơlam, mblàng wơl bơta kờñ gơboh mờ bơto bơta chài nhơl ală phan teh gùng đơs crih kòn cau dê. Nghệ ñân A Blôih yal: “Lài do añ bơto khai nhơl đờng ghi-ta gời, đờng t’rưng den khai bơsram is. Khai klo he teh phan nhơl gùng đơs crih den khai đòm. Añ bơto cau ndai in khai gŏ den khai bơsram is, tài bơh khai neh geh bơta chài is tàm să bloh”.

Nghệ ñân A Gut

Pơgap mờ do 20 nam, tŭ hơ̆, klau pơnu A Gut pa tòm 20 sơnam, neh geh tơmut tàm mpồl cing mồng- đơs pơnđik bơh ƀòn H’Ring dê. Bi sùm tus bal drơng ală dơ̆ lơh chờ, lơh yàng ƀòn dê, bè lơh yàng ñô lir bong, lơh yàng dà mbòr bơh cau Sơdàng dê. Nam 2004, bi bal mờ mpồl cing mồng- đơs pơnđik tus bal bơyai lơh tàm dơ̆ tơngkah kir sơnrai 100 nam ngai crơng gơs mờ bơtàu tơnguh ƀòn dờng Buôn Ma Thuột, Festival kơphe Buôn Ma Thuột bơh càr Dăk Lăk bơyai lơh mờ lòt lơh nàng drơng tàm uă tiah ndai. Jat A Gut yal, ală dơ̆ lòt lơh bè hơ̆ neh lời wơl uă jơnau kah kir, sơlơ kờñ gơboh mờ pơn iờ să bè gùng đơs pơnđik bơh yau kòn cau he dê: “Lài do lòt lơh tàm Pleiku, hơ̆ sồng tơngkah kir sơnrai 100 nam ngai crơng gơs mờ bơtàu tơnguh Buôn Ma Thuột, tàm Buôn Đôn kung lòt lơh sơl. Tàm kơnhoàl, tàm xã, tŭ geh ngai chờ lơi den hòi añ tus bơto ală kơnòm bơsram in dròng cing, teh đờng t’rưng”.

Là cau kis rềp hìu, sùm klo ală jơnau bơh A Gut bal mờ mpồl cing mồng ƀòn H’Ring dê bơyai lơh, H’Bu, ơm tàm xã Ea H’Đing, kơnhoàl Cư Mgar, càr Dăk Lăk đơs: “Jat tồr klo, mat sền gŏ den A Gut là dùl nă cau chài ngan ngui phan nhơl gùng đơs kòn cau, khai gam pơlam ală kơnòm bơsram in dròng cing, jañ mồng. Là dùl nă cau git nhơl đờng t’rưng, git dròng cing jañ mồng. Bi A Gut bơto kơnòm bơsram kâp 2 in dròng cing nàng lòt pơrlòng tàm kơnhoàl, tàm càr tai”.

Ồng A Mang, Phó kwang atbồ Cơldŭ Niam chài- yal tơnggit jơnau kơnhoàl Cư Mgar pà git, pah tŭ kơnhoàl geh broă kuơmàng lơi ndrờm jà mpồl cing mồng- đơs pơnđik ƀòn H’Ring dê tus bal, tàm hơ̆, ờ gơtùi ờ geh A Gut: “A Gut bơh tŭ gam dềt neh kờñ bơsram phan nhơl đơs crih kòn cau, jat bèp bơsram dròng cing mồng, nhơl đờng t’rưng, ting ning. Bèp đơs pơnđik cau Sơdàng khai kung đòm jat sơl. Tŭ do, A Gut kung neh git uă. A Gut là dùl nă cau kờñ đơs pơnđik mờ phan nhơl gùng đơs crih kòn cai, khai gam bơto ală kơnòm bơsram in dròng cing, jañ mồng tai. Khai kung jak bè bèp khai sơl, là dùl nă cau jơh nùs kờñ gơboh, lơh ngan bơsram, đòm jat tàm ală cau dờng sơnam. Pah tŭ geh pơrlòng cing mồng tàm kơnhoàl, tàm càr khai ndrờm tus bal lơm”.

Nghệ ñân A Gut đơs pơnđik kòn cau Sơdàng tàm cơldŭ kup sap đơs crih bơh VOV Tây Nguyên dê

Gơtùi đơs, A Gut là kòn cau chài tàm gah niam chài bơh yau kòn cau tàm kơnhoàl Cư Mgar, càr Dăk Lăk dê. Mờ bơta chài gùng đơs crih mùl geh he dê, bal mờ hơ̆ geh bèp là Nghệ ñân ưu tú ồng A Blôih sùm gròi sền, bơto bơtê den tàng A Gut sơlơ geh tŭ niam nàng tơnguh bơta chài ờs mờng he dê. Bơta kuơmàng rlau là bơh tŭ gam dềt, A Gut neh geh kis tàm rài kis gùng đơs crih bơh yau kòn cau bơh hìu bơnhă mờ ƀòn lơgar dê; neh ròng huềng, nùs nhơm bi dê dờng rơhời, pơn iờ să mờ rềp mềr mờ gùng đơs crih bơh yau kòn cau he dê

Cau mblàng K’Duẩn