VOV4.K’ho- Nhai 06 nam 1957, Wa Hồ rê còp càr Quảng Bình. Cau Vân Kiều- Pa Cô tàm ală càr Quảng Trị, Quảng Bình neh rwah ală cau geh bơngă pin dờn lòt gùng brê bơnơm ngài ngan nàng tìp Wa Hồ, dan ai cau Vân Kiều, cau Pa Cô in jăt jơi Hồ bơh Wa Hồ dê. Neh 65 nam lòt gan, cau Vân Kiều, cau Pa Cô pơñiờ să geh lơh oh kòn, kòn sau Wa Hồ dê, sùm lơh ngan brồ guh.

Lài do, cau Vân Kiều, cau Pa Cô ơm kis tam cah is tàm tiah brê bơnà dà bơnài, adat bơhiàn, rài kis gam bơngơl gơla ngan. Iăt jăt jơnau hòi jà bơh Đảng mờ Wa Hồ dê, làng bol neh lơh ƀòn, rơhời kis gơrờm bal mờ mpồl bơtiàn. Ồng Hồ Thạch, 62 sơnam, ơm tàm ƀòn Cẩm Ly, xã tiah kơh bơnơm Ngân Thủy, kơnhoàl Lệ Thủy, càr Quảng Bình geh làng bol tàm ƀòn sền là krơh lam lài bè sơrlèt gan kal ke, lơh pas. Deh mờ dờng tàm hìu bơnhă kal ke ngan, jơnau kơlôi sơnơng bơh ồng Hồ Thạch dê là cau Vân Kiều jăt jơi Hồ bơh Wa Hồ dê ờ gŏ kờñ bài kong jơgloh rƀah, ờ gŏ kờñ kơldìng wơl tàm bơta dong kờl bơh Dà lơgar dê. Ồng Thạch dăp phan bơna lòt tus hờ tiah ring nàng lùp bơsram broă lơh sa. Bơh 2 mpàng tê soh, tŭ do ồng Hồ Thạch neh geh 20 lồ brê nho, tơnhàu jăt bè jơh bă do tơnhàu tai bă ndai mờ gơ ai priă jền tus 200 tơlak đong pah nam, dùl broă lơh ròng sur uă tàm hìu bơnhă, ròng ada pơgồp bal mờ tơnau ròng ka lơh geh priă jền pah ngai sùm. Ồng Hồ Thạch đơs: Kung lòt lùp bơsram bơta mờng chài bơh ală oh mi tàm tiah ring dê sơl, cau kung bơto he in sơl, hơ̆ sồng gŏ cau lơh sa geh cồng nha den he đòm jăt mờ lơh. He là dùl nă cau kòn cau Vân Kiều geh chờ hờp jăt jơi Hồ bơh Wa Hồ dê. Nàng dipal mờ bơta hơ̆ den pal dòn jăt Đảng, Dà lơgar, pal kong bòl glar kal ke nàng lơh sa nàng lơh geh cồng nha lơh sa ai hìu bơnhă, ai làng bol in, mờ nàng dipal mờ bơta jăt jơi Hồ bơh Wa Hồ dê.

Mò Hồ Thị Thoi, ơm tàm xã Trọng Hoá, kơnhoàl Minh Hoá, càr Quảng Bình kung là krơh pơnrơ bơh cau ùr Vân Kiều dê. Mò là cau ùr Vân Kiều bơh sơnrờp tàm càr Quảng Bình ăt gơnoar broă Ƀí thư Đảng ủy xã Trọng Hóa, geh Thủ tướng Cíñ phủ pà Sră jờng rơ tài bơh geh cồng nha jak ngan tàm broă bơ̆t bơtàu, lơh kơ̆ kơl jăp mờ lơh jăt niam mpồl tam klăc dờng ală jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau tàm nam 2019. Deh mờ dờng tàm ƀòn La Trọng, xã tiah nhàr lơgar Trọng Hóa rƀah lơ ời ngan, sơnam kơnòm să bòl glar kal ke ngan neh tàp cau ùr Vân Kiều do in sơlơ geh tai bơta khin cha. Tus bal lơh broă tàm mpồl cau lơh sơnơm ƀòn, mò Thoi neh neh lòt jơh 18 ƀòn tàm xã, tus tơn tàm ală hìu tàm tiah kal ke ngan rlau jơh nàng hòi jà, bơto pơlam làng bol broă chài sền gàr pràn kơldang să jan, rơcăng sơndră kòp bơtờp. Mò Hồ Thị Thoi kung là cau lam lài dờp ù tam brê pơgồp bal mờ ròng rơpu kơnrồ, mơya rlau mờ bơta lơi jơh, lơh ndang mò hòi jà ală hìu bơnhă lơh jăt he bal. Mò đơs: Geh jăt jơi Hồ là chờ hờp ngan, đơs tus jơi Hồ là kah tus Củ tịc Hồ Chí Minh, bơh hơ̆ să tờm kung bè làng bol tàm ƀòn lơgar sùm lơh ngan pơđơl pràn bơsram sră, bơsram tàp. Uă làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau geh bơto bơtê, bơsram sră wil tơl. Să tờm añ geh làng bol sùm dùl nùs bal, pin dờn nàng lơh ngan tàm broă sồr lơh, đơng lam lơh bè lơi hơ̆ nàng ai rài kis làng bol ƀòn lơgar in rơhời sơlơ bơtàu tơnguh.

Mò Hồ Thị Thoi là cau ùr Vân Kiều bơh sơnrờp tàm càr Quảng Bình ăt gơnoar broă Ƀí thư Đảng ủy xã tiah nhàr lơgar Trọng Hoá

Nhai 06 nam do là tòm 65 nam cau Vân Kiều geh jăt jơi Hồ bơh Wa Hồ dê. Làng bol Vân Kiều ngai do ờ gam ơm kis gơlềng gơlàng ntrờn làm bă tiah, chu brê ai ù lơh mìr tai. Ồng Lê Vĩnh Thế, Ƀí thư Huyện ủy Lệ Thủy, càr Quảng Bình pà gĭt, sơrlèt gan 65 nam làng bol Vân Kiều geh jăt jơi Hồ bơh Wa Hồ dê, làng bol tiah do sùm tam klăc bal dùl nùs, bơ̆t bơtàu ƀòn lơgar tờm ngai sơlơ pas sơm niam bơnĕ. Ồng Lê Vĩnh Thế, đơs: Đảng ƀộ kơnhoàl sồr Cơldŭ lơh broă Niam chài, yal tơngĭt jơnau, Ƀan Tuyên giáo Huyện ủy bơyai lơh ală dơ̆ mblàng yal nàng làng bol kòn cau in gĭt là he chờ hờp ngan geh jăt jơi Hồ, bơh hơ̆ tơnguh uă bơta chờ hờp mờ lơh ngan sơlơ bơtàu tơnguh lơh sa, tơn jơh jơgloh tơrmù rƀah, lơh tam gơl muh măt ƀòn lơgar he dê, kwơmàng tàm làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau.

Càr Quảng Bình geh rlau 27 rbô nă cau là làng bol kòn cau dùl êt nă cau, tàm hơ̆ rlau 2/3 là làng bol Vân Kiều. Đảng ƀộ càr Quảng Bình gam lơh Kơrnoăt bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtiàn, sền gàr rài kis niam chài is, lơngăp lơngăp rơndăp tăp sèng ală xã tiah nhàr lơgar, tiah làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau mờ tiah kơh bơnơm bơh càr dê tơngai bơh nam 2022- 2025, gùng dà tus nam 2030. Càr geh gùng dà jàu ù, jàu brê ai làng bol in lơh sa, tơnguh uă bơta kwơ lơh sa tam brê dơm chi dờng, tam ală tờm chi lơh sơnơm tềng hơđơm mƀur chi brê. Càr Quảng Bình kung lơh geh ală gùng dà broă lơh dong kờl hòi jà bơtàu tơnguh nhơl chờ ƀòn brê bơnơm, niam chài, jơnau kah yau pơgồp bal mờ bơta pràn bơh tơl ƀòn lơgar tiah kơh bơnơm dê, lơh geh broă lơh ai làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau in.

Làng bol Vân Kiều gĭt lơh sa, brồ guh lơh pas nàng di pal jăt jơi Hồ bơh Wa Hồ dê

Ồng Vũ Đại Thắng, Ƀí thư Tỉñ ủy Quảng Bình pà gĭt, càr lơh ngan tus nam 2025 tơrmù khà hìu rƀah tàm tiah làng bol jơi bơtiàn kòn cau pah nam bơh 3 tus 4%.           

Ồng Vũ Đại Thắng đơs: Broă kòn cau mờ broă dong kờl kòn cau geh gơnoar broă kwơmàng ngan tàm broă lơh bơh Đảng mờ Dà lơgar he dê, kwơmàng, Củ tịc Hồ Chí Minh sùm lời nùs nhơm mờ bơta sền gròi uă ngan gơwèt mờ làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau. Gơwèt mờ càr Quảng Bình, geh lơh Kơrnoăt nàng kờñ gơchồl bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtiàn tiah làng bol jơi bơtiàn kòn cau dùl êt nă cau, bơtàu tơnguh rài kis làng bol mờ priă lơh geh bơh làng bol dê, tơrmù bơta ờ ring bal mờ bơtàu tơnguh đah ală tiah tàm càr mờ đah ală jơi bơtiàn.

            Cau cih VOV Tiah tàm gùl lơgar- Cau mblàng Lơ Mu K’Yến