VOV4.K’ho- Bơh jŏ ngan bloh, làng bol thôn Kròt Dờng đơs is mờ xã Bảo Thuận, kơnhòal Di Linh, càr Lâm Đồng đơs bal neh sền ồng K’Brel là jơtài kuơmàng ngan bơh ƀòn lơgar dê. Tài bơh ồng sùm geh dùl bơta kờñ gơboh mờ bơta jơh nùs dờng ngan gơ wèt tus mờ niam chài cing mồng bơh cau K’ho Sre dê. Nam 2021, Bộ Văn hóa, Thể thao mờ Zu lịc dờp ồng là Nghệ ñân ưu tú tàm gah phan lời wơl niam chài ờ di phan bơna.

Ồng K’Brel yal là, ồng git dròng cing jañ mồng bơh tŭ gam là oh dềt 13, 14 sơnam. Tus tŭ do, tàm ồng kung gam sùm bè ờs jơnau kah kir bè ală ngai sa rơpu bơh hìu do tus hìu ndai, bơh ngai do tus ngai ndai, geh tŭ jŏ jòng tus gùt nhai tơn bal mờ wil tơl ală bơhìan ờs mờng cau K’ho dê. Tàm hơ̆, klau pơnu den dròng cing, jañ mồng, ùr ơruh den dong broă hìu bơnhă tờm lơh yàng sa rơpu in. Hơ̆ là ală ngai ờ sap ntas cing mpồng mpong duh hồl mờ sap hơ̆ sùm mpong ntas tàm bồ ồng dê, ờ mìng king crŭ mờ gam mờng quèng tai, bè gơ chul gơ chồl ồng rê wơl mờ niam chài brê bơnơm bơh jŏ jơi bơtìan kòn cau he dê.

Nghệ nhân ưu tú ồng K’ Brel

Hìu bơnhă ồng K’Brel geh 3 nă oh mi klau, den jơh 3 nă ndrờm geh bèp bơto wơl dròng cing, jañ mồng dùl bă chài ngan. Tus tŭ do, bal mờ ồng K’Brel, klau oh put là ồng K’Brèl  (deh nam 1970) kung gam sùm tus bal tàm ală dơ̆ dròng cing jañ mồng mờ thôn, ƀòn bal mờ gơnoar atbồ tàm do bơyai lơh tìp mat lơh quèng niam chài cing mồng tàm ngai chờ tam klac dờng jơi bơtìan.

Bơdìh mờ broă bơto wơl dròng cing, jañ mồng bơh Anih tờm niam chài- Yal tơnggit jơnau mờ tàp pràn să jan kơnhòal bơyai lơh, ồng gam bơto dròng cing jañ mồng tàm hìu yàng gơ wèt ƀòn jat yàng Bàp Kala in tai. Ờ mìng kờñ gơboh, ồng K’Brel gam jơh nùs ngan tàm broă bơto wơl dròng cing jañ mông ai cau kơ nòm să in, ngan là kơ nòm bơsram jơi bơtìan kòn cau dùl êt nă cau tàm thôn.

Ồng K’Brel kờñ ngan rlau jơh ală jơnau cing bè cing 6 nhơl jơnau cing lơh yàng ñô lir bong mờ jơnau gơtha kòn ñìm mè pơnđiang, gờm chờ jơh ală broă lơh yàng, lơh chờ dờng bơh cau K’ho dê. Cing 5 mờ jơnau gờm chờ lơh yàng hòi dan biăp dan gòl, hòi dan kàl lơh sa gơs tơlir tàm kàl lơh sa, trồ tiah mìu niam nhàc niam, lơh sa bơtàu tơngh. Đơs tai bè ală jơnau cing, ồng K’Brel đơs: “Jơnau cing 3 là cing gờm chờ, cing 5, cing 6 là cing wă nac, lơh yàng, lơh chờ, hòi mìu, hòi dan kàl lơh sa; kuơmàng là cing yô, là cing geh ngui nàng lơh yàng. Do là jơnau cing kuơmàng ngan geh ngui nàng lơh yàng, là rbàng tơrbŏ đah yàng mờ kòn bơnus tàm broă pơ dơng phan lơh yàng bơh cau K’ho dê. Bơdìh hơ̆ tai, cing yô gam geh jơnau cing jờng rơ ală cau jak chài, cau niam tàm ƀòn git lơh broă, bơtàu tơnguh lơh sa. Jơnau cing gờm chờ wă rò oh mi jơi nòi rềp mềr bơ tòm tơrgùm mat, hòi dan geh pràn kơldang să jan. Do là bơta krơi is bơh ală jơnau cing bơh cau K’ho Sre dê pơndrờm mờ ală jơi bơtìan kòn cau ndai”.

Ồng K’ Brel mờ sră cơng tàng dờp nghệ ñân cing mồng

Tàm thôn Kròt Dờng tŭ do kung gam uă cau kra ring rài mờ ồng K’Brel git dròng cing jañ mồng. Mơya ờ di cau lơi kung geh bơta kờñ gơboh bè ồng, tài pal kờñ, pal git mờ jơh bal 6 nă cau tàm mpồl pal tàm pơgồp ring niam bal mờ gơp, hơ̆ sồng gơtùi dròng sap cing mpong ntas cèng jơh huềng jơi bơtìan tàm ală cing. Să tờm ồng kung neh quèng mờ ală dơ̆ lòt dròng cing jañ mồng, tìp mat lơh quèng, tàm pơrlòng dờng dềt tàm càr mờ bơdìh càr. Geh tìp mat, lơh quèng, bơsram bơh ală jơi bơtìan kòn cau ndai bè ală bơta niam bơh niam chài bơh jŏ dê, ồng sơlơ lơh ngan rlau tai tàm broă sền gàr mờ ngui sùm niam chài cing mồng bơh cau K’ho Sre dê: “Cing mồng là niam chài bơh jŏ jơi bơtìan kòn cau dê, añ kơp kờñ sền gàr mờ ờ kờñ lơh roh niam chài bơh jŏ cing mồng do. Añ kờñ bơto wơl ai rơnàng kơnòm să in nàng khi in git ki ngàm, prap gàr niam chài cing mồng bơh mò pàng dê lời wơl. Añ kơp kờñ ngan rlau jơh là gơnoar atbồ sền gròi, dong kờl lơh dùl nơm hìu rơng bơh jŏ cau K’ho dê nàng prap gàr wơl niam chài cau K’ho dê ngui bè hìu niam chài, tàm do geh bơto wơl cing mồng ai rơnàng kòn sau K’ho in, prap gàr wơl niam chài bơh jŏ rơnàng tơ nơ̆ do in, nàng niam chài cing mồng cau K’ho Sre dê gam sùm bal mờ bơta bơtàu tơnguh bal bơh cau K’ho dê”.

Mờ ală tă pơgồp he dê, nam 2021, ồng K’Brel geh Sở Văn hóa Thể thao mờ Zu lịc càr Lâm Đồng dờp là nghệ ñân cing mồng. Cih dờp mờ ală broă lơh jơh nùs, tă pơgồp dờng màng bơh ồng K’ Brel dê tàm tơngai lài gơ wèt tus mờ broă sền gàr, ngui sùm niam chài cing mồng cau K’ho Sre dê, nam 2021, Ƀộ Văn hoá- Thể thao mờ Zu lịc dờp là Nghệ ñân ưu tú tàm gah phan lời wơl niam chài ờ di phan bơna. Ồng K’Hữu, kwang bàng lơh broă niam chài xã Bảo Thuận, kơnhòal Di Linh, càr Lâm Đồng pà git, ồng K’ Brel là bơta pơn iờ să bơh làng bol thôn Kròt Dờng dê đơs is, bơh xã Bảo Thuận dê đơs bal: “Ồng K’Brel là cau jơh nùs ngan mờ jơh ală niam chài bơh jŏ mờ mò pàng lời wơl, ồng sùm prap gàr bè phan kuơmàng, tàm hơ̆ geh niam chài cing mồng. Tŭ kòn sau kờñ jòi git, ồng sùm yal jơh nùs ngan, mblàng lơh loh tơl bơta bè niam chài cing mồng, uh kơmbuat nàng kòn cau in git bè niam chài kòn cau. Cau lơi kờñ git, ồng jơh nùs ngan bơto wơl, mờ jơh nùs nhơm kờñ gơboh gơ wèt mờ cing mồng nàng kòn cau tơ nơ̆ do in kờñ gơboh niam chài bơh jŏ kòn cau he dê, tus nàng bơsram. Bè rơnàng tàm pơn jat sền gàr niam chài bơh jŏ, tŭ do, tơl thôn tàm xã neh crơng gơs dùl mpồl cing mồng, ală sau neh bơsram chài ngan mờ neh git dròng cing jañ mồng. Tàm hơ̆, dà kơl hề bơh ồng dê là dờng ngan tàm broă sền gàr, ngui sùm niam chài cing mồng tàm ƀòn lơgar”.

Mờ ală broă mờ ồng K’ Brel neh mờ gam lơh mờ niam chài ờ di phan bơna cing mồng bơh cau K’ho Sre dê, kơp kờñ sap ntas cing mồng bal mờ niam chài ờ di phan bơna, cing mồng geh sùm mpong ntas bal mờ rơnàng tàm pơn jat tai bơh kòn sau K’ho dê tàm ù tiah kơh bơnơm Di Linh.

Cau mblàng K’Duẩn