VOV4.K’ho- Bal mờ bơta gơtha tơngăc sơnam yau, wă rò sơnam pa tus, sa tềp bơhiàn dà lơgar dê là tŭ nàng cau Việt Nam tơngŏ nùs nhơm jơh nùs duh rơngòt gơwèt mờ ù tiah, trồ tiah, ală yàng mờ nùs nhơm gĭt jơnau dòn bơr gơlòng sồr gơwèt mờ mò pàng, ală cau neh chơ̆t. Sa tềp gam gơcèng tus bơta gơtha bơtòm tơrgùm măt bal cau tàm hìu bơnhă, là tŭ nàng lơh tam klăc rlau tai ală cau tàm hìu bơnhă, ală cau kòn lòt bơsram mờ lơh broă ơm ngài ƀòn rê hờ hìu, bơtòm tơrgùm tìp măt bal kềng sơlàu piang duh khuai tàm tŭ jiơ dờng màng tàm jàu sơnam, là jơnau nting bơr kơ̆p kờñ să jan sùm pràn kơldang, lơngăp lơngai bal ală kơldung priă siau măt kơ̆p kờñ bơtuah bơtuài, lơh broă lơh sa geh cồng nha. Bulah ngai do, uă hìu bơnhă neh lời tĕ bàr pe bơhiàn bơh yau, broă lơh duh khuai mơya ală bơta kwơ niam chài ờs mờng bơh yau tờm ngan kung gam geh prăp gàr sùm tàm tơl bơnhă ồs, là hwềng nùs niam bơnĕ ngan ờ gơtùi tàm ala.

Ngai do, tàm dơ̆ lơh yàng tơngăc ồng Táo rê hờ trồ (tàm ngai 23 nhai 12 nam lơgar he dê), ală hìu bơnhă pơs wàs hìu đam, dăp tăp sèng jơh ală phan bơna gơ in rơndăp tăp sèng ngan, hìu ƀềp gơ in sàng goh ngan mờ bơta kơ̆p kờñ ồng Táo geh yal ală bơta niam bơnĕ mờ bơtau Trồ mờ geh ờdo ờdă lơngăp lơngai tàm nam pa. Bơta do gam gơcèng bơta gơtha ờdo ờdă tàm broă rơcăng sơndră ồs sa, bơto kòn bơnus lơh uă broă niam, broă kwơ tàm sơnam pa. Bal mờ dơ̆ lơh yàng duh khuai ồng Kông, ồng Táo, bơhiàn lòt còp rwàng bơtô ƀồc hìu bơnhă dê, bơhiàn pơdơng sơlàu ơn pram bơta plai chi tềng jơnang duh khuai mò pàng, duh khuai ù tiah neh geh bơhiàn niam bơnĕ ờs mờng bơh yau tàm ngai sa tềp bơh cau Việt Nam dê đơs bal, lơh geh bơhiàn niam chài is hìu bơnhă tàm tơl hìu bơnhă dê đơs is. Sền gŏ ală bơhiàn, ală dơ̆ lơh yàng duh khuai bơh hìu bơnhă dê tàm dơ̆ sa tềp, bơyô Ngô Minh Kiên là cau bơsram dờng nam dơ̆ dùl Họk viện Ngoại giao, yal: Jăt bơhiàn ờs mờng bơh hìu bơnhă oh dê, den ồng deh mè oh dê là cau kơrhia ngan mờ nền nòn ngan bè broă lơh yàng duh khuai, chu ñàng bè lơi. Broă să tờm he đòm bơsram bơta gĭt wă do kung là dùl bơta mờ oh sền là kwơ ngan. Tàm rài kis pa tŭ do, geh ală cau geh jòi ală bơta kwơ yau, cau lòt jòi ală bơta kwơ pa rlau, bè oh do den kờñ jòi wơl ală bơta kwơ yau, do là dùl tŭ tơngai niam ngan kwơ ngan.

Tàm ală ngai sa tềp, ală cau tàm hìu bơnhă bulah lòt tiah lơi, lơh broă lơi kung ndrơm wơl rê wơl bơtòm tơrgùm măt bal mờ hìu bơnhă, sa bal dơ̆ sa piang tìp măt bal, lùp còp bal cau pròc mhàm, cau jơi nòi mpồl bal, siau mat ồng mò, mè bèp in, lòt pơrjum bồ sơnam dan bơta bơtuah bơtuài, nting bơr gờm chờ bal mờ gơp in ală bơta niam bơnĕ ngan rlau jơh tàm nam pa...Bơyô Lê Giang là cau bơsram dờng Hìu bơsram Đại họk Lơh pơgru Hà Nội yal, bơta bơtòm tơrgùm tìp măt bal mờ hìu bơnhă, tìp măt bal mờ ồng mò, mè bèp mờ oh mi sùm là ai lài khà dùl tàm dơ̆ sa tềp bơhiàn dà lơgar dê. Bơyô Lê Giang, đơs: Jăt oh kơlôi, ală bơta lơi gơwèt mờ bơta kwơ tờm ngan den gơ geh kung gam sùm là ală bơta kwơ pal geh mờ pal prăp gàr. Digơlan là he geh ờ 100% geh lơh wil tơl bè hơ̆. Mơya, ală bơta lơi gơwèt mờ broă duh khuai mò pàng, bè broă mang ngai 30, drim ngai dùl, ngai bàr, ngai pe den oh kơlôi ală broă lơi gơtùi lơh lài den pal lơh lài. Sa tềp là tŭ nàng hìu bơnhă ơm lềr wềl bal mờ gơ̆p gùt dar sơlàu piang mờ mò pàng, ai ngai puan, ngai pram geh tŭ den bol he gơtùi lòt nhơl kung di sơl.              

Bơdìh hơ̆ tai, cau Việt Nam gam geh bơhiàn mờng kwèng klơm mbar kơnâm jòng, piang lă, kơnâm mbar klơm lơm pòng, ơn bơkàu tàm gri, pik lơngòt chi, pŏ ù tàm ngai sa tềp, gơ jăt bal mờ bơta kơ̆p kờñ bè dùl nam pa lơngăp lơngai chờ hờp. Bulah ơm tàm ƀòn tờm mò pàng dê, halà ơm kis ngài mờ ƀòn tờm, dà lơgar tờm, cau Việt Nam kung gam prăp gàr sơl ală bơhiàn niam bơnĕ ngan do bơh uă rài do. Jăt Phó Giáo sư- Tiến sĩ ồng Nguyễn Văn Huy, lài do là Kwang ătbồ Bảo tàng Zân tộk họk Việt Nam đơs, bulah ngai do ală bơhiàn mờng kwèng bơh yau tàm dơ̆ sa tềp geh uă tam gơl mơya sa tềp bơhiàn kung gam gàr wơl hwềng nùs is, kung gam sơl là ngai chờ dờng màng ngan rlau jơh, ram mhŭ ngan rlau jơh bơh jơh gùt jơi bơtiàn dê: Jăt añ den sơrlèt gan tŭ tơngai, sơrlèt gan bơta tam gơl bè broă lơh sa- mpồl bơtiàn, sa tềp bol he dê tam gơl uă mơya bơta kwơmàng ngan rlau jơh là ală bơta kwơ bơh sa tềp dê kung gam prăp gàr wơl bè ờs sơl, pơnyơu bè pah tŭ tus ngai 23 nhai 12 nam he den bol he pal chu ñàng ngai ồng kông ồng táo guh hờ trồ nàng yal mờ bơtau trồ, là mang tàm jàu sơnam, jơh tơl nă cau ơm lềr wềl bal mờ gơ̆p, hơ̆ sồng sùm sùm kah tus ồng pàng he dê bơh rài yau, ală cau neh pơndeh pơn jềng mờ ròng dờng he.        

Tàm ală bơta ờ ru tŭ ngan bơh rài lơh sa mờ măy mok dê, bơh rài kis pa tiah drà dê, bàr pe bơhiàn mờng kwèng bơh yau, bơhiàn ờs mờng bơh yau kung geh bơta tam gơl dùl êt halà uă sơl nàng gơ in dipal mờ rài kis pa mơya sa tềp bơhiàn yau kung gam sơl sùm là bơta pơnrơ niam ngan rlau jơh tàm rài kis niam chài bơh cau Việt Nam dê, kung gam kis sùm jăt tŭ tơngai sơl.

Cau cih- VOV1- Cau mblàng Lơ Mu K’Yến