VOV4.K’ho - Di tàm lồi nhai 3, bồ nhai 4, kòn cau Rơđê kis tàm càr Dăk Lăk tam jà bal lòt jòi tu muồng. Do là phan sa bơnah bơh suơn mìr dê. Do là phan sa cèng geh uă ngan bơta bơkah, cau lơi neh geh tŭ sa tơrlòng dùl dơ̆ ndrờm kah sùm. Uă cau sơnđan phan sa do bè “ka ti Tây Nguyên”, tài bơh bơta bơkah tu do dê.

Tàm bơta duh ngan bơh kàl prang tàm tiah Tây Nguyên dê, ală mpồl kong kìm par mờ rơ̆p tàm ală tờm muồng geh tam tàm suơn nàng lơh ñjrong tiêu, kơl dìng càl mờ tìm tơngai tờm kơphe in. Mpồl kong kìm deh tăp tềng nha muồng mờ mìng ờ uă ngai tơnơ̆ mờ hơ̆, tăp geh diah gơs ală kòn tu ơm tơn tềng ală nha muồng gam tơlir niam.

                                                                           Tu muồng

Tus mờ ƀòn làng bol kòn cau Rơđê tàm ală ngai do, làng bol geh sa tu muồng mờ kòn tu muồng geh lơh gơs ală phan sa bơkah ngan. Tu muồng geh să rơmit, bàr gah geh gùng gơcoài jù. Tu muồng mìng sa nha chi den tàng kloh mờ niam ngan.

Lŏ H’ Hen Ayun, kis tàm ƀòn Trăp, xã Ea Tam, kơnhoàl Krông Năng, càr Dăk Lăk yal, uă phan sa geh lơh bơh tu muồng mờ kòn tu muồng do. Tu muồng tŭ neh kŭp cèng rê, lời tàm 3 jơ nàng tơlik jơh phơng, cèng rào kloh, lời rañ dà, hơ̆ sồng chàng mờ mrĕ ha là coh sin. Gam tu kòn gơtùi chàng mờ phan sa ndai ha là gơm hơ̆ sồng tă bŏ mờ cồng tờm lộc vừng. “Pah nam, tu muồng tus. Làng bol kis tàm ƀòn añ ndrờm tam jà bal lòt kŭp tu muồng gal mờ chờ ngan. Làng bol kis tàm ƀòn añ mờng chàng, tĕ uă ngan mrĕ. Hìu nhă añ mờng sa phan do”.

                                                                      Kòn tu

                                                                               Kòn tu

Gam lŏ H’ Đuin Hwing, kis tàm ƀòn Knia, xã Ea Tul, kơnhoàl Cư̆ Mgar pà git, kòn cau Rơđê tàm ƀòn mờng lòt kŭp tu tàm tŭ trồ ngai. Do là tŭ ƀuơn ngan nàng kŭp rơlao tài tŭ do tu ntrờn bơh ntê ñhoa tus tàm nha tiêu, kơphe, prìt den tàng ƀuơn ngan gŏ mờ ƀuơn ngan kŭp rơlao. Lŏ H’ Đuin yal bè broă trŭ gơm kòn tu bơkah ngan là trŭ duh dà tơngi, tĕ han, tỏi lài nàng thồm, hơ̆ sồng tĕ kòn tu nàng chàng, tĕ tai ờ uă mrĕ, ală bơta phan tĕ ndai bal mờ ờ uă nha cañ, bơkah ngan. “Tu muồng mờng geh tàm lồi nhai 3, bồ nhai 4. Geh uă ngan cau tàm ƀòn lòt jòi tu. Tu muồng sa bơkah. Tơnơ̆ mờ tŭ neh kŭp geh, he gơtùi trŭ mờ dà ha là chàng, tơnơ̆ mờ hơ̆, hơ̆ sồng bŏ mờ gar djam kam, mrĕ, phan tĕ ndai tai. Do là phan sa bơkah ngan bơh kòn cau Rơđê dê. Gơlơ bè ờ gơtùi ờ geh tàm ală dơ̆ sào sa pah ngai tàm nhai do”.

                                                                 Tu kòn neh chàng

Tơnơ̆ mờ tŭ neh coh sim ha là chàng tu kòn geh dà rơmit, ƀô bơkah, komhò bơdìh sa rơbă, đềt mờ ƀĕo. Geh uă cau sơnđan phan sa do là “kati brê bơnơm Tây Nguyên dê” tài tu kòn do sa bơkah ngan. Phan sa do gơtùi sa mờ piang duh, ha là lơh gơs dùl phan sa ñô bal mờ ơlăk bơkah ngan. Bi Y- Sa Ciên Kbuôr, kis tàm ƀòn Dhŭng, xã Cư̆ Mgar, kơnhoàl Cư̆ Mgar, càr Dăk Lăk yal bè phan sa bơh tu muồng là dùl tàm ală phan sa bơkah ngan kòn cau kis tàm Tây Nguyên dê: “Tàm ală phan sa kòn cau kis tàm Tây Nguyên, geh uă ngan phan sa bơkah bơh tàm brê bơnơm dê. Mơya añ gơboh ngan mờ phan sa geh lơh bơh tu muồng dê. Geh uă broă nàng trŭ, gơm tu muồng do. Kòn tu muồng sa lơbơn, ƀĕo. Pah dơ̆ sa là kah tus kàl tơwès kòi. Dùl phan sa bơkah ngan. Añ kơlôi là ală bơyô pal tơrlòng sa dùl dơ̆, di gơlan là ờ tŭ lơi huĭ bơta bơkah bơh gơdê”.

Pa do, uă cau bơh ngài jòi tu muồng mờ kòn tu muồng nàng trŭ gơs ală phan sa mờ khà 200 rơbô đong tàm 1 kĭ. Ală cau do kờñ gơboh ngan mờ phan sa do, tài ờ mìng lơh krơi is tàm bơr mờ gam kloh, bơkah tai.

Lồi nhai 4, tŭ ală dơ̆ mìu rah bồ kàl tus, kòn tu muồng gơs ală kong kìm mờ nđar rơmĭt niam bơnĕ ngan par gùt ù tiah kơh bơnơm. Mơya bơta bơkah mờ krơi is bơh phan sa geh lơh bơh tu muồng do dê di lah cau lơi neh sa den kah sùm.

Cau cih H’ Zawut- Cau mblàng Ndong Brawl