VOV4.K’ho -  Pram nam  do,  kờp bal pah nam  càr Kontum geh di 150 tơmàn pria\ bơh  pria\ jàu pria\ jền gàr brê, ua\ ngan bơh ala\ hìu ma\y pờ tơlik ồs đèng tàm càr. Bơh ala\ kes pria\ sền gàr mờ bơtàu tơngguh   brê càr dê, sồ pria\ do neh  geh ai càn ai tus 20 cau tờm brê bơh ala\  mpồl lơh broa\, gah atbồ brê bồ tô,  brê sền gàr, 75 anih duh broa\ làng bol ntum, [òn drà mờ ala\  gah jàu broa\ lơh bơh ala\ Gah sền gàr brê jàu pria\ tus rlau 3.600 hìu nha\ mờ 22 mpồl làng bol  tus atbồ sền gàr brê. Gơ dờp niam, loh  làng ngan bơh broa\ lơh jàu pria\ bơh sền gàr brê neh lơh geh bơta nàng lơh sa kơljap, làng bol, mpồl bơtìan, mpồl dà lơgar geh pria\ bơh hơ\, den iang nùs rlau sền gàr brê mờ bơtàu tơngguh brê.

            Neh la  tiah ờ suk ngan bơh broa\ lơh tơnàu chi brê tìs,  tơnơ\ tu\ 3.200 lồ brê geh is tàm ntum Đak Tơ Kan, kơnhoàl Tu Mrong, càr Kontum geh jàu tus 5 [òn làng bol kòn cau Sêdăng atbồ sền gàr,  dơ\ gơbàn tìs kơl mus  chi brê tìs neh gơmù ua\ ngan. Tàm [òn Đak Prong, kờ` sền gàr 700 lồ brê geh jàu, 110 hìu  làng bol neh crơng gơs 5 mpồl atbồ sền gàr brê, sùm geh lòt  còp, lòt sền bơyai lơh mpồl kơryan sùm tàm gùng tờm mut tàm brê. Bi A Tuấn  dùl na\ làng bol ai git:“Tơl hìu dùl sùm  geh lòt sền ba\ brê he atbồ. Ntum den geh mut lơh bal mờ cau sền gàr brê geh lòt trờk kue\t ala\ tiah geh atbồ. Sa\ tờm  a` den kung egh lòt sền nền nòn ờ kơl bu ba chi brê. Sền bal tàm ba\ brê  jàu geh sền gàr niam”.

            Broa\ mut lơh broa\ lơh jàu pria\ sền gàr  brê kung geh dong càr Kotum lơh mhar broa\ lơh jàu ù, jàu brê. Tus tu\ do,  rlau 600 rbô lồ brê neh bal mờ ba\ ù chi brê càr dê neh geh cau atb sền gàr nền nòn. Mìng is ba\ brê ai sền gàr geh tus  rlau 360 rbô lồ,  tus di 60% ba\ brê gùt càr. Kờp tus jơh nam 2015, ba\ brê geh jàu tus rlau 3.600 hìu nha\ làng bol mờ 22 mpồl  atbồ, sền gàr  rlau 45.200 lồ brê. Mờ cau dùl na\ sa\ geh bơh pria\  sền gàr brê kung geh kờp bal rlau 4 tơlak pria\  tàm dùl nam. Mờ mpồl  bal den pria\ geh kờp bal di 18 tơlak pria\. Kơnờm  geh bơtàu tơngguh rài kis bơh brê, làng bol đềt mềr rlau mờ brê mờ nhap nhar tus bal atbồ sền gàr brê. Ồng A Cường kis tàm [òn Đak Vớt, ntum Hơ Moong, kơnhoàl Sa Thầy ai git:“Làng bol neh ring bal crơng gơs mpồl sền gàr mờ geh tai ờ ua\ hìu nha\ làng bol tai tus bal sền gàr. Kờ` sền gàr brê làng bol tu\ do geh dùl  kơrnuat  pơrgon  nàng lơh  glài bơsong ala\ bơta tìs bè kơl mus brê bồ tô bơh  [òn atbồ”.

            Pria\ geh bơh sền gàr brê gam geh dong ala\ cau tờm brê tàm Kontum, ngan la ala\ mpồl lơh sa atbồ brê dà lơgar bơsong geh kal ke pria\ nàng atbồ, sền gàr mờ bơtàu tơngguh brê. Jat ala\ mpồl atbồ brê tàm [òn lơgar,  den ờ hềt geh broa\ lơh jàu pro sền gàr brê,  anih pria\ jền pah nam kung mìng ai mpồl  sền gàr atbồ brê drơng broa\ lơh atbồ, sền gàr brê mìng 15 rbô tàm dùl lồ. Tu\ do,  pria\ do neh la  rlau 200 rbô, geh tiah geh tus rlau 300 rbô.  Geh dong kờl bal bơh khà pria\ rlau 3 tơmàn pria\ pah nam bơh pria\ jàu ơpah sền gàr brê, ồng Đào Xuân Thuỷ kuang jat jơng atbồ Brê dà lơgar Cư\ Mang Mrai ai git:“Mpồl bol a` 100% pria\ la pria\ ai bơh dà  lơgar pah nam den tàng ờ geh ngan pria\ nàng ngui tàm broa\ lơh atbồ sền gàr brê.  Broa\ lơh jàu pria\ sền gàr brê geh lơh mpồl bol a` lơh broa\ geh lơh lài tàm broa\ lơh atbồ sền gàr  brê ngan la tàm broa\  lơh jàu pria\  lòt sền rơ wàng brê. Gơ kờ` niam  mờ bol a`  đơs go\ ngan bơh broa\ lơh jàu pria\  sền gàr brê la bol a` geh jàu khoàn mpồl [òn in geh tus bal sền gàr brê. Do la dùl khà pria\ geh   go\ ngan tus mờ ala\ hìu nha\ tàm [òn lơgar mờ gam rbah kal ke ngan”.

            Broa\ làng bol, mpồl bơtìan, ala\ mpồl lơh broa\ Dà lơgar tàm càr Kontum geh dờp bơta kuơ bơh broa\ lơh jàu pria\ sền gàr brê neh gơ dờp niam tus bơta sơnơng git wa\, kơnòl tàm broa\ lơh sền gàr mờ bơtàu tơngguh brê. Nền nòn tàm nam 2011 gùt càr neh gơlik geh 528 dơ\ kơl mus brê tìs den tus nam 2015 neh gơmù gam 33 dơ\. Ba\ brê gơbàn kơl mus bơh rlau 84 lồ gơmù tàm  ờ hềt tus 9 lồ. Khà kơl chi brê tìs bơh 153 dơ\ gơmù gam 46 dơ\. Ba\ btê gơbàn ồs sa tàm nhai prang gơmù bơh  rlau 300 lồ gam 34 lồ. Do la dùl  broa\ lơh niam,  la bơrnàng kơljap ngan nàng càr Kontum  lơh geh  cồng nha tàm broa\ geh  lơh niam wơl mờ bơtàu tơngguh brê kơljap.

                   Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp