VOV4.K’ho- Geh lam lơh bơh nam 2016 tus tŭ do, Rơndăp broă lơh tam gơl lơh broă sa sươn sre kơ̆ kơl jăp jŏ jòng (hòi lơyah là VNSAT) gơwèt mờ bơnah lơh gơs kơphê, neh dong cau lơh broă sa càr Gia Lai dê gĭt wă tai bè ală bơta pa ngan bè chi tam neh mờng kwèng ngan. Tam kơphê, gơwèt mờ uă cau lơh broă sa càr Gia Lai tŭ do ờ gam là pŏ ù, jì nhơ̆t, tờ ƀồng, tuh dà bòl glar kal ke tai, là ìs tơngai ìs mìu hoàc hươr uă.

“Bơta chài” tàm broă sơngka sền gàr, “Măy mok” tàm broă lơh gơlik bơh sơnrờp neh gơ gơs là bơta sền gròi khà dùl, dong làng bol tơnguh uă cồng nha lơh geh bơta cồng nha lơh sa. Nam pa 2022 neh tus mờ ală thôn, ƀòn càr Gia Lai dê bal mờ jơnau yal chờ hờp bè dùl kàl lơh kơphê lơh geh uă mờ tăc geh giă tai, làng bol sơlơ sền gròi rlau tus ngui bơta chài, măy mok nàng kơphê sơlơ niam, cèng wơl priă jền sùm ai hìu bơnhă in.

Ală ngai do, trồ tiah sơlơ ro kơnrañ ngan, kơphê tàm sươn hìu bi Siu Bốp dê ơm tàm ƀòn Mnông Yố 2, xã Ia Ka, kơnhoàl Chư Păh neh ñòp ƀa nha jơh, yal tềl tờm chi kờñ dà. Siu Bốp pờ khuă dà lòt tus hờ sươn, khuă gùng ding jun dà tus sơntèk dà hìu bơnhă dê, mìng tàm dùl êt tŭ jiơ lơm, dà mrềt niam sàng goh neh gơ ƀồm ring bal jơh tàm tơl tờm kơphê. Siu Bốp pà gĭt, ală nam bi pal roh 10 ngai sùm, lơh bơh àng drim gờñ tus mho mang jơngo ngan nàng tuh sir dà dơ̆ dùl ai sươn kơphê geh rlau 2 rbô tờm in. Ai tŭ do, den mìng kờñ bàr pe dơ̆ khuă ding mờ pờ ding dà, ală ding dà tuh mờ măy mok tềm pa geh ala jơh bơta pràn kòn bơnus dê. Siu Bốp pà gĭt, bal mờ hìu bơnhă, ală hìu bơnhă ndai kung là cau bơh Hợp tak xã Lơh gơlik- Kă bro mờ Drơng broă lơh sa sươn sre Ia Mơ Nông, kung neh ngui broă tuh dà pa sơl.

Dùl sươn kơphê geh tam jăt jơnau sồr 4C tàm Gia Lai

Bi Siu Bốp yal: Lài do, tŭ Hợp tak xã ờ hềt ai bol añ in tuh dà mờ bec lơh is, bol añ pal tuh dà mờ tê, bol añ tuh dùl lồ jơh bơh 4 tus 5 ngai. Bơh tŭ bol añ crăp măy tuh dà is den bơh 3 tus 4 ngai là tuh sir, ờ roh uă tŭ tơngai mờ cau tuh dà, kung ờ jơh uă ir đèng sơl, ờ huan hoàc ir dà. Tus kàl mìu den he pờ măy tuh dà tơnơ̆ hơ̆ he ơn phơng gơ ƀươn rlau, ờ gŏ kal ke bè lài tai.

Bal mờ bơcri priă blơi ală măy mok tuh dà ƀồm tềng tờm tềm pềr, kơnờm priă bơcri bơh Rơndăp broă lơh VnSAT dê, Hợp tak xã Lơh gơlik, Kă bro mờ Drơng broă lơh broă sa sươn sre Ia Mơ Nông, kơnhoàl Chư Păh gam bơcri priă blơi dùl nơm măy sac, sơrbì plai lir, ală rơngda ìs nàng lơh gơlik kơphê niam ngan; bơcri priă lơh hìu prăp phan ƀlàng mờ 2 kơi sồ gùng lòt tàm dơlam sươn sre. Rlau 300 nă cau bơh Hợp tak xã dê geh bơto pơlam bè tam kơphê jăt jơnau sồr 4C.

Bi Rơ Châm Seng ơm tàm ƀòn Mnông Yố 2, xã Ia Ka, là cau bơh hợp tak xã dê pà gĭt: Lơh kơphê den ờ gŏ di ơn uă phơng NPK tài bơh geh uă sơnơm hoá họk, ơn uă den aniai tờm, aniai ù ngan, bol he pal ơn phơng vi siñ. Phơng vi siñ niam ngan ai rơyas in, ai tờm in mờ dong tờm kơphê dờng mờ geh uă plai. Tŭ he ngui phơng hoá họk, sơnơm tu gơ sơ̆t nhơ̆t den geh aniai tus pràn kơldang să jan bơh cau tam kơphê dê tai.

Ală măy mok lơh gơlik is kơphê geh Rơndăp broă lơh VnSAT Gia Lai dong kờl

Jăt ồng Lê Quốc Tuấn, Phó Kwang ătbồ Mpồl ătbồ Rơndăp broă lơh VnSAT càr Gia Lai dê yal, rơndăp broă lơh tam gơl lơh broă sa kơ̆ kơl jăp jŏ jòng (VnSAT) geh lơh tàm càr Gia Lai bơh nam 2015 tus tŭ do tàm 6 kơnhoàl: Chư Prông, Đăk Đoa, Ia Grai, Chư Păh, Đức Cơ, Mang Yang. Jăt mờ hơ̆, rơndăp broă lơh neh dong kờl gĭt nđờ jơ̆t broă lơh, măy mok ai 20 mpồl cau lơh broă sa sươn sre mờ hợp tak xã in; bơto pơlam bè lơh gơlik kơphê kơ̆ kơl jăp jŏ jòng mờ tam pa wơl kơphê ai rlau 15 rbô hìu bơnhă cau lơh broă sa in. Kung bơh ndo, neh geh 432 hìu bơnhă tam kơphê geh càn priă kờp jơh priă càn là 185 tơmàn đong nàng tam pa wơl rlau 1 rbô 470 lồ kơphê. Ồng Tuấn pà gĭt, tơngai bơh nam 2021- 2022, Rơndăp broă lơh VnSAT geh pơn jăt tai lơh ală rơndăp broă lơh dềt nàng dong kờl lòt bal mờ ală mpồl cau, hợp tak xã mờ cau lơh broă sa tàm broă lơh gơlik kơphê kơ̆ kơl jăp jŏ jòng.

Ồng Lê Quốc Tuấn đơs: Bè lơh gơlik kơphê kơ̆ kơl jăp jŏ jòng, gah phan kơphê bơh Rơndăp broă lơh VnSAT dê neh lơh geh ală broă jàu. Mơya, tàm tơngai tus, dà lơgar kung kờñ pal dong kờl gah lơh bal ală anih lơh broă gơwèt mờ mpồl lơh sa kă bro tăc blơi, lơh gơlik, dong kờl tai phan bơna nàng làng bol lơh broă sa sươn sre gĭt geh mờ bơta jak chài mờ bơta chài măy mok nàng làng bol in lơh gơlik kơphê ngai sơlơ geh cồng nha rlau tai.

Kơnờm ală bơta dong kờl bơh Rơndăp broă lơh VnSAT dê, bàr pe hợp tak xã tàm Gia Lai neh lơh gơlik geh phan bơna kơphê niam ngan

Dờp tam gơl pa lơh sa nàng dipal mờ gùng dà bơh drà kă bro dê, cau lơh broă sa càr Gia Lai neh gơlik tai bơta pràn tàm pơrlòng bơh phan bơna kơphê tiah he dê. Bơta niam uă neh dong gar kơphê bơh Gia Lai dê tus geh tai mờ ală drà pa, cèng wơl priă jền sùm, kơ̆ kơl jăp jŏ jòng ai làng bol ală ƀòn lơgar in.

Cau cih Nguyễn Thảo- Cau mblàng Lơ Mu K’Yến