VOV4.K’ho - Geh tus 98% khà kờp làng bol la cau kòn cau, mơya ntum Ea Tul, kơnhoàl Cư\ Mgar, càr Daklak neh lơh gơs ua\ ngan ala\ broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa. Dùl tàm ala\ broa\ lơh lài jơh bơh ntum dê dê la dong làng bol bơtàu tơngguh cồng nha lơh sa, lik klàs rbah kơljap, bơt bơtàu rài kis pa.
Anih ràng tac phan dềt, bal hia\, geh ta\c ala\ phan kờ` ngui pah ngai làng bol in tàm [òn, bơh phe, bung mi, boh, dà màn, phan ro, biap, bùm... bè hơ\ la gơ gơs anih ràng tac phan bơh lo\ H’Ye Ayun kis tàm [òn H’ra A, ntum Ea Tul, kơnhoàl Cư\ Mgar, càr Daklak. Geh pria\ rah rài, mơya gơ gơs la pria\ geh sùm ngan bơh hìu nha\ lo\ H’ Ye Ayun tàm bơta hìu nha\ geh êt ù lơh sa. Bơh tềng do, broa\ lơh lik klàs rbah bơh hìu nha\ lo\ geh gơ gơs loh làng ngan rlau:“Tu\ geh bau, ùr bơkau a` geh mè bèp phàt di 3 sào ù, den he kung lơh ngan lơh sa. Bol a` geh dà lơgar dong kờl 1 nơm kơnrồ ròng deh kòn, tus tu\ do gơ neh deh 3 nơm kòn. Hìu nha\ a` càn pria\ bơh anih pria\ jền dong kờl cau rbah 20 tơlak pria\, bơklau a` den sền gàr kơphe mờ lòt lơh mờng, a` den ơm tam hìu ka\ phan, tu\ do rài kis hìu nha\ neh ờ hoan kal ke tai”.
Lo\ H’Ye Ayun lik klàs rbah kơnờm mờ anih tac ràng phan dềt do.
Hìu nha\ lo\ H’Ye la dùl tàm 10 hìu pa lik klàs rbah bơh [òn H’ra A. Ồng Y Thao Ayun atbồ [òn H’ra A ai git, tàm ala\ nam do, dà lơgar neh mut lơh ua\ ngan broa\ lơh dong kờl rài kis làng bol nia, lik klàs rbah kơljap. Hơ\ la broa\ bơsong ù lơh sa, dong kờl lơh hìu ơm, ai càn pria\ pria\ cồng êt nàng bơcri sơng ka sền gàr chi tam, phan ròng, sùm geh lòt [ơsram nàng git bơta jak chài pa tàm broa\ lơh sa... Bal mờ hơ\ la bơcri lơh phan bơna tàm [òn lơgar, ngan la gùng lòt, bơtơt rbòng dà, ồs đèng, hìu bơsram... nàng bơtàu tơngguh rài kis làng bol in. Làng bol tàm [òn kung geh lơh ngan brồ guh, attê bal mờ dà lơgar bơt bơtàu rài kis pa. Ồng Y Thao ai git:“Srơh broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa den làng bol drờm geh lam sồr bal ta\ pơ gồp den tàng tu\ do gơ lơh bè tàm [òn geh gùng lòt mờ bêtông jơh. Broa\ tơmù rbah den làng bol rbah bơh ua\ bơta ngan, ua\ ngan la bơh kòp tê jê sa\ ờ geh cau lơh broa\, mờ hìu nha\ den ờ tơl ù lơh sa, tus tu\ oh kòn lik ơm is den ờ geh ù den tàng slơ kal ke rlau. Tu\ do, bol a` geh lam sồr làng bol lơh ngan lơh sa, hơ\ sồng dà lơgar geh dong kờl pria\ càn nàng bơtàu tơngguh lơh sa niam rài kis mờ oh kòn geh lòt bơsram sra\”.
Ntum Ea Tul geh tus 98% khà kờp làng bol kòn cau, ua\ ngan la cau Rơđê. Mờ bơta dùl nùs bal bơh jơh mpồl bơtìan, muh mat [òn lơgar tàm ntum Ea Tul neh geh ua\ ngan tam gơl. Tus tu\ do, ntum neh lơh gơs 17 broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa mờ tu\ do gam lơh ngan lơh gơs 2 broa\ lơh gam wơl, la: tơmù hìu ha\ rbah gam hờđơm 7% mờ tơngguh cồng nha pria\ jền geh tơl na\ cau tus rlau 27 tơlak pria\. Ồng Bùi Trọng Nghĩa kuang atbồ anih duh broa\ làng bol ntum Ea Tul ai git, jat bơta kờp bơh ua\ gah ngan den tu\ bồ nam do, gùt ntum neh geh 233 hìu nha\ rbah (khà la di 10%). Ntum gam sền wơl tơl hìu rbah nàng geh broa\ lơh nền nòn dong kờl làng bol brồ guh. Anih duh broa\ làng bol ntum mờ ala\ mpồl bơtìan pơnjat tai geh lơh bal nền nòn mờ anih pria\ jền dong kờl cau rbah dong bơta nàng ai làng bol càn pria\ mờ pria\ cồng êt kờ` bơtàu tơngguh lơh sa, lam sồr cau ru broa\ geh lòt lơh broa\ hờ lơgar cau...Tu\ do, kờp bal tơl hìu tàm Ea Tul geh 2 lồ kơphe. Broa\ lơh nàng gàr niam geh bơh hìu nha\ nàng dong làng bol tềng ala\ bơta gơbần niai ờ niam bơh trồ prang, broa\ kuơ màng ngan la dong làng bol sơng ka sền gàr, tam bal ala\ chi tam geh cồng nha tơnhàu ua\. Ồng Bùi Trọng nghĩa đơs:“Tu\ do, ờ ua\ ba\ ù tam kơphe tàm ntum neh kra den bol a` geh lơh ngan dong làng bol geh tam pa wơl kơphe. bal mờ hơ\ den geh pơlam làng bol tam bal mờ kơphe ờ ua\ chi tam ndai bè tiêu, chi sa plai, ngan la sầu riêng, tài ù tiah tàm do den gơ kờ` ngan mờ sầu riêng mờ pria\ tac gơ dê jơnhua mờ sùm niam. Den tu\ geh sơng ka sền gàr mờ tam bơrlu\ bal ala\ chi tam ndai den geh bơh làng bol la niam rlau mờ gơguh rlau”.
Mờ bơta bơcri tơl làm bơh dà lơgar , bơta lơh ngan bơh làng bol, ntum Ea Tul geh lơh ngan tus jơh nam do geh gơ gơs la ntum sơnrờp bơh tàm làng bol kòn cau bơh kơnhoàl Cư\ Mgar, càr Daklak mut lơh gơs ala\ broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa.
Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp
Viết bình luận