Gia Lai: Kờ` tơngguh jơnhua cồng nha bơh ala\ broa\ ai kơnrồ ròng deh kòn. (Dơ\ 7, ngai 31-10-2015)
Thứ bảy, 00:00, 31/10/2015

            VOV4.K’ho - Bơh nam 2011 tus tu\ do,  mờr 90 hìu  nha\ làng bol tàm kơnhoàl Đức Cơ, càr Gia Lai geh ai kơnrồ ròng deh kòn jat broa\ lơh geh kuơ mpồl bơtìan. Bulah bè hơ\,  tài bơh mờng ròng phan bơh ua\ ngan  làng bol ờ hềt di pal, tus tu\ do,  git nđờ rhiang nơm kơnrồ ai ròng gơbàn chơt hala roh, kơnrồ deh kòn ờ hềt ua\. Bơta do geh lơh ala\ broa\ lơh ai ròng kơnrồ deh kòn tàm  kơnhoàl ờ mùl màl chồl guh cồng nha niam.

            Di hìu rbah den tàng, tàm nhai 6 nam lài, hìu nha\ Kpuih H’Tiên kis tàm [òn Plei Mook Trang, ntum Ia Dom, kơnhoàl Đức Cơ, càr Gia Lai geh ai dùl nơm kơnrồ bơh broa\ lơh 135. Do la phan bơna geh kuơ ngan, dờng ngan mờ kung la bơta kơp kờ` ngan  kờ` hìu nha\ brồ guh lik klàs rbah, jơgloh.

            Bùi drim, lo\ ê kơnrồ hờ mìr nàng gơ sa nhơt. Bùi mho, H’Tiên rê krơ\ kơnrồ tàm wàng mờ ờ siam tai dùl phan siam lơi. Trồ tơngai kung bè mìu, kơnrồ geh krơ\ tàm wàng lơh ing mờ 4 nơm  gle tềng 4 gah, đang wàng geh glòm mờ dùl pang bàk lơho, gùt dar ờ geh phan kìng. Kơnrồ den tàng sùm ờ sa nhơt tàm ala\ ngai trồ tiah gơ tam gơl, kơnrồ rgai, ờ sô hơ\ sồng chơt. Broa\ kờ` lik klàs rbah bơh hìu nha\ H’Tiên ờ gơtùi lơh:“Geh ai kơnrồ di 2, 3 ngai den a` ai kơnrồ tus tàm mìr, tơnơ\ hơ\ go\ gơ bàn kòp, cèng rê hờ hìu. Gah lơh sơnơm phan ròng cit sơnơm, bời kòp, den a` cèng tai tàm mìr, gơya gơ bàn kòp wơl. Dùl tu\ tơngai den kơnrồ chơt. Kơnrồ ròng la he lòt ê sa nhơt is, rài kis kung kal ke  ờ geh bơta sền gàr niam rlau, kơnrồ slơ ngai slơ ờ sô, den tàng gơ chơt. Geh lơh wàng gơ ya wàng bal hia\ lơm, kìng mờ bàk nàng  kìng mìu lơm. Kung kờ` ngan  geh wàng ròng niam , gơya tài bơh kal ke ir, ờ gơtùi drơng geh”.

            Bơh nam 2011 tus tu\ do,  mờr 900 hìu nha\ rbah kơnhoàl Đức Cơ geh ai kơnrồ jat broa\ lơh 135 mờ  broa\ lơh kuơ mpồl bơtìan bơh Gah đơng lam Tây Nguyên. Lài mờ tu\ geh jàu tus [òn lơgar in,  kơnrồ do drờm geh 3 bơta: ờ hềt tus 1 nam, rlau 110 kg mờ geh cit sơnơm sơndra\ kòp. Jat mpồl ai kơnrồ, mờ broa\ lơh do,  dilah geh sền gar niam, den tơnơ\ 1 nam, kơnrồ gơtùi deh kòn. Bulah bè hơ\,  tơnơ\ 5 nam dờp kơnrồ ròng jat broa\ lơh 135, gùt kơnhoàl mìng geh 134 tàm 811 nơm kơnrồ geh deh kòn, git nđờ rhiang nơm kơnrồ ndai den gơbàn chơt hala roh.

            Jat ồng  Phan Đình Hải atbồ cơldu\ lơh broa\ sa mờ bơtàu tơngguh [òn lơgar kơnhoàl Đức Cơ, den geh 2 bơta gơlam tus kơnrồ geh ai jat broa\ lơh do gơbàn  rơgai. Lài jơh la, làng bol hìu rbah, ngan la hìu làng bol kòn cau ờ hềt git broa\ sền gàr kơnrồ. Bal mờ hơ\,  bơh mờng  pờ ê, ờ sền gròi ngan bơh kòn bơnus geh lơh kơnrồ bươn ngan gơbàn roh, hala pal sa phan siam krơi geh lơh aniai tus pràn bơh kơnrồ dê. Ồng Phan Đình Hải  đơs:“Làng bol  lời kơnrồ kềng gah croh, lài jơh la roh,  geh kơnrồ gơ bàn bu\ dà, kơnrồ gơbàn gơ dùh tàm bơtô, kơnrồ den sa kơldung, kơmhò bùm la kơnrồ lòt ê. Ua\ ngan la phan siam gơ lơh gơ prồ ndul lơh kơnrồ chơt. Bè ờs kơnrồ geh tơl khà la bơh 1 tạ 3 tus dùl tạ 4  den nam tơnơ\ gơ geh deh kòn. Bulah bè hơ\,  geh ờ ua\ kơnrồ tu\ geh ai den ờ drờm bal. Hìu kòn cau den ờ hềt sền gròi, kơnrồ  rơp ờ sa nhơt, mơya yal mờ gah lơh sơnơm phan ròng ờ mhar mo, gơlam tus kơnrồ ờ sô, rgai, jo\ ngai hơ\ sồng geh yal wơl”.

            Ai kơnrồ ròng hìu nha\ rbah in la broa\ lơh geh pơrya kuơ màng ngan. Tài kơnrồ la phan ròng cèng geh pria\ jền niam, mờ buơn sền gàr, di pal mờ bơhìan ròng  phan bơh  làng bol, ngan la làng bol kòn cau. Bulah bè hơ\, nàng broa\ lơh do mùl màl geh bơtàu tơngguh geh cồng nha, dong geh kuơ tus broa\ lơh sang sơbì  jơgloh  tơmù rbah, den lài jơh, broa\ lơh mblàng pơlam nàng tam gơl git wa\, sơnơng, broa\  lơh bơh làng bol tàm ròng phan pal geh sền kuơ. Ồng Kpa\ Đô atbồ gah kòn cau càr Gia Lai, đơs:

            Anih atbồ bơh dà lơgar geh bal mờ cau  lơh sơnơm gah phan ròng geh lơh bal nền nòn mờ gah broa\ cau chài hờ kơnhoàl bal mờ gah bơto pơlam lơh broa\ sa, chi brê,  phan tàm dà geh mblàng tus làng bol in bè bơta git wa\, broa\ lơh ròng phan nàng lơh bè lơi geh cồng nha, kờ` sang sơbì jơgloh tơmù rbah làng bol in”.

                                      Cau cih mờ yal tơnggit jơnau K’ Brọp

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC