VOV4.K’ho - Tàm 9 xã tơl khà [òn lơgar pa bơh càr Kontum, xã Tân Cảnh, kơnhoàl Đak Tô geh ua\ cồng nha pơnrơ ngan bè lơh gơs broa\ bơt bơtàu [òn lơgar pa gờ` rlau 5 nam pơndrờm mờ broa\ jàu, trơ gùm geh tàm ua\ ngan phan bơna geh, làng bol geh  tam gơl mhar tàm sơnơng lơh broa\ lơh sa... Brồ guh bơh ù tiah gơbàn tơrlah tơrling bơh bồm phàu gar nat, gơsơt chơt jơh bơh sơnam khih hoá học, làng bol xã Tân Cảnh khin pơnỳơ sa\ ngan mờ ala\ broa\ neh lơh geh rlau 6 nam attê bal bơt bơtàu [òn lơgar pa.

            Tu\ tơngai  nam 2011, tu\ gơnoar atbồ xã mut lơh broa\ lơh  dà lơgar bơt bơtàu [òn lơgar pa geh ai tềl go\ pràn ngan bơh làng bol Tân Cảnh, ngan la mờ làng bol kòn cau Sêdang kis tàm 3 [òn đah bơti\ ne đah jum dà dờng Pô Kô. Geh ai git làng bol la cau tờm nàng bơsong geh jai tàm broa\ mut lơh ala\ broa\ lơh, dùl dơ\ lam sồr geh wèt tus tam gơlsơnơng, git wa\ geh bơyai lơh. Pơnỳơ sa\ ngan geh yal bè Hìu  chài rgơi [òn kơljap dờng lùp bơh [òn dê, ồng A Sênh chờ hờp ngan đơs, tu\ sơnrờp geh geh ua\ ngan sơnơng, tu\ do den neh ring bal jơh bloh, làng bol tàm Đak Ri Peng 1 nam do ờ  gam gơ mut ngan tai tàm “ sa nam,  `ô nhai” ờ ai bơta bơyai lơh `ô sa dờng, jun bau, ies cau chơt lời mang ngai `ô sa bơ`ul lơm bè sùm. Kung kơnờm git drơng gàr bơt bơtàu [òn lơgar lơm jơh:“Làng bol tàm Đak Ri Peng 1 neh git brồ guh lik klàs rbah jơgloh. Ua\ cau neh bơsram geh broa\ lơh sa nàng kơphe, cao su drờm  gơs dờng. Ròng phan den geh wàng ròng, ờ gam pờ lềng làng rpu kơnrồ bè  lài tai. Cau lơi kung kờ` geh brồ guh lơh pas di pal”.

            Nàng lơh geh broa\ lơh gơs jơh [òn lơgar pa gờ` rlau 5 nam pơndrờm mờ broa\ jàu bơh sơnrờp, mpồl đơng lam bơt bơtàu [òn lơgar pa xã Tân Cảnh neh lơh ngan ai trơ gùm geh  jơh bơh ala\ geh. Cồng nha la,  tus lồi nam 2015, tu\ Tân Cảnh geh lơh gơs 19 broa\ jàu [è [òn lơgar pa, xã neh trơ gùm geh rlau 110 tơmàn pria\ nàng bơcri bơt bơtàu  phan bơna mờ ala\ broa\ lơh geh kuơ kờ` ngan. Mìng is tàm tơngai lơh ngan nàng lơh gơs broa\ bơh bồ nam 2014 tus nhai 5 nam 2015, làng bol tàm xã neh ta\ is ù, phan tam, ta\ pơ gồp git nđờ rbô ngai lơh broa\ mờ mờr 1 tơmàn pria\ bal mờ gơnoar atbồ lơh rlau 5 kơi sồ gùng bê tông, lơh pa, lơh niam wơl 4 nơm hìu chài rgưi [òn mờ hìu bơyai  tơr`a [òn, 8 blàng tàp pràn sa\ ja`...Ồng A Ri Ben kis tàm [òn Đak Ri Peng 2 pơnỳơ sa\ ngan ai  git:“Lài do gal ngan hìu làng bol tàm [òn la hìu ja, pơ nìr, hìu nha\ ờ tơl sa êt rlau mờ hìu jơgloh. Tu\ do,  den ua\ ngan hìu lơi kung neh tam kơphe, cao su, tam bùm blàng, kòi sre ờ hềt pas lơm. Gùng lòt lài do den bơ\ mbè nhai mìu, thul kơmbuh nhai prang. Tu\ do gùng mờ bê tông geh lơh bơh  [òn do tus bòn đơm. Oh kòn lòt bơsram, tus hìu bơsram bươn boài. Làng bol cau lơi kung kờ` bơt bơtàu [òn lơgar pa”.

            Mờ bơta lơh ngan, at tê bal, dùl nùs bal bơh làng bol xã Tân Cảnh neh lơh geh dùl bơta niam pa tàm [òn lơgar tờm Đak Tô khin cha jak chài. Bơh xã mìng geh lơh  broa\ lơh sồ 8 la bè bưu điện la tơl khà [òn lơgar pa, tơnơ\ 5 nam Tân Cảnh neh lơh geh tơl 18 broa\ lơh gam wơl. Bơta niam ngan la rlau 50 kơi sồ gùng lòt tàm xã,  dơlam [òn mờ lòt tus ba\ lơh sa kung neh geh lơh kơljap, tàm xã ờ gam ala\ hìu ơm ing, hìu nhhat dà mìu, cau tàm mpồl kuang bàng  xã 100% tơl khà, geh kờp bal tơl cau geh rlau 26 tơlak pria\: khà hìu nha\ rbah mìng gam di 6,3% . Chờ hờp rlau la bơta git wa\ bơh tơl na\ cau mờ broa\ lơh nền nòn.  Kơnòl tus mờ bơta bơtàu tơngguh xã dê sùm geh tàm tơl na\ kòn bơnus  mờ broa\ lơh nền nòn. Tàm nùs nhơm bơh ala\ ngai bồ sơnam pa, bi A Rưng kis tàm [òn Đak Ri Peng 2 đơs bè do:“Kờ` kơnờm ngan bơh [òn a` kung bè làng bol la geh gơnoar atbồ,  gah lơh broa\ sa suơn sre kơnhoàl Đak Tô bơyai lơh pờ ơdu\ bơta pơlam bè bơta chài rgơi tàm broa\ tam chi, ròng phan. Kơp kờ` sur,  kơnrồ mhar dờng,  chi tam geh cồng nha  tơnhàu ua\ pal git bơta chài rgơi.  Den hơ\ sồng tơngguh geh cồng nha geh, rài kis hơ\ sồng hờp ram kơljap”.

            Geh ờ suk ngan mờ broa\ pơnjat tai geh bơt bơtàu,  geh lơh niam ala\ broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa hơ\ sồng kơljap rlau, di pal rlau mờ cồng nha lơh gơs broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa lài 5 nam pơndrờm mờ broa\ jàu, ồng A Chiến, chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã Tân Cảnh ai git:“Pơnjat tai mblàng pơlam lam sồr làng bol mut lơh niam ala\ geh cih bơh Đảng, Dà lơgar kung bè [òn lơgar neh tơlik lơh. Pal sùm lơh  geh ai ala\ oh jơh bơsram kấp 2 guh kấp 3 mờ lòt bơsram broa\ lơh. Gàr niam bè ngap lơngai ờ do ờ da\ mpồl bơtìan. Mìng is mờ ala\ [òn làng bol kòn cau bơta mờ bol a` sền gròi ngan la bơta bơtàu tơngguh lơh sa. Tu\ do,  làng bol lơh sa ua\ ngan gam la tam mìng dùl bơta chi tam. Bol a` kờ` lơh geh broa\ lơh làng bol lơh sa pal ua\ bơta chi tam. Bal mờ hơ\ pơnjat tai geh bơcri nàng gơ kơljap bè phan bơna”.

            Tus Đak Tô-Tân Cảnh tàm ala\ ngai bồ sơnam pa do, gam ơs rơndeh sơtang 377 ơm pràn kềng gah rùp khin cha tam lơh jai pha-dùl pang rài dà lơgar pơnrơ dờng ngan bè dùl kàl nhai duh tam lơh ồs sa nam 1972, gam geh go\ dùl Tân Cảnh 45 nam tơnơ\ geh tơng klàs mờ 28 nam tơnơ\ ngai crơng gơs xã kơljap tàm cơnđoà jơng bơt bơtàu [òn lơgar pa. Rlau 5 rbô na\ làng bol bơh 12 jơi bơtìan kòn cau oh mi kis bal tàm do gam lơh ngan chồl guh jơnhua ngan nùs nhơm tam klac, at tê bal, dùl nùs lơh geh bơta pràn pa mờ cèng geh ala\ kàl nhai prang hờm ram tus ù tiah rài kah yau dà lơgar do.

                                                          Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp.