VOV4.K’ho - Kơnờm  bơta chài tàm broa\ atbồ, lam sồr bơh gơnoar atbồ, bơta ring bal, bơta kờ` bal bơh làng bol, nhai 7 nam lài,  ntum Hoà Đông,  kơnhoàl Krông Pach, càr Daklak neh dờp geh la ntum lơh gơs 19 broa\ lơh dà lơgar bơt bơtàu [òn lơgar pa. Jơnau cih bè bơta tam gơl pa tàm ntum Hoà Đông geh sơnđan “ Cồng nha bơh  bơta ring bal dùl nùs”.

            Nam 2011, ntum Hoà Đông geh rwah la dùl ntum geh lơh lài broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa tàm kơnhoàl Krông Pach, càr Daklak. Tu\ hơ\,  gùt ntum   rơp lơh geh 7 broa\ lơh. Bulah rài kis bơh làng bol gam ua\ ngan kal ke, mơya kơnờm geh mut lơh niam broa\ mblàng pơlam, lam sồr  den tàng làng bol geh lơh is ta\ pơ gồp pràn sa\,  pria\ jền bơt bơtàu ơhan bơna lơh gùng lòt tàm [òn lơgar. Ồng  Phạm Đức Hùng atbồ [òn Hoà Thành,  ntum Hoà Đông đơs:“Tàm broa\ lơh  bơt bơtàu [òn lơgar pa đơs nàng làng bol iat den lài jơh he pal la cau lam lơh lơh geh bal mờ hìu nha\ lơh jat bal tơl ala\ broa\ lơh bơh Đảng mờ adat bog lam dà lơgar. Tơnơ\ hơ\,  tàm broa\ lơh bol a` dê ua\ ngan geh sơnđìng tàm làng bol, mut lơh broa\ lơh tờm song dơpa\ bal: làng bol git,  làng bol bơyai,  làng bol lơh mờ làng bol sền bè pria\ jền den geh lơh song  dơpa\. Tàm broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa den nàng cau geh go\ bơta kuơ den khi geh lơh”.

            Mờ bơta  tus bal broa\ mut lơh bơh gơnoar atbồ lơgar mờ làng bol,  gùt ntum neh trơ gùm geh làng bol  ta\ pơ gồp geh mờr 3 sào ù, git nđờ jơt rbô ngai lơh broa\, lơh gơs rlau 49 kơi sồ gùng lòt tàm [òn. Broa\ lơh bơh dà lơgar  mờ làng bol geh lơh bal neh geh  bơta kờ` bal  jơh nùs ngan bơh làng bol. Bi Nguyễn Đìng Tăng kis tàm [òn Nam Trắng, ntum Hoà Đông đơs:“Bơh broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa, bol a` geh chờ hờp ngan tu\ geh Đảng, Dà lơgar sền gròi lơh gùng. Bơh jơnau drơng lòt rê bơh làng bol tàm [òn la tờm ngan mờ tàm ntum den bol a` go\ lơh sa geh bơtàu tơngguh ua\ ngan,  slơ ngai slơ geh bơtàu tơngguh rlau”.

            Tơnơ\ rlau 5 nam mut lơh broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa, tus tu\ do,  jơh ala\ [òn bơh ntum Hòa Đông drờm geh lơh gùt mờ bê tông, hìu bơsram ala\ kai bơsram geh lơh niam,  khà hìu nha\ rbah gơmù gam 3%, pria\ geh kờp bal tơl na\ cau geh tus 40 tơlak pria\ tàm dùl nam, gơguh rlau 3  dơ\ pơndrờm mờ nam 2010. Rài kis nùs nhơm bơh làng bol geh bơtàu tơngguh ua\ ngan. Chờ hờp bè bơta tam gơl pa do,  bi Nguyễn Văn Thành kis tàm [òn Hoà Thành, ntum Hoà Đông ai git:“Bơt bơtàu [òn lơgar pa den jơh ala\ bơta bè bơt bơtàu chài rgơi, ala\ sau geh lòt bơsram tus gùng tus dà. Lài do, ua\ sau ờ bài lòt bơsram, tu\ do jat broa\ lơh bal ntum dê, [òn dê, mè bèp lam sồr ala\ sau geh lòt bơsram. Tu\ do, jơh ala\ bơta den làng bol  geh gơguh jak rlau mờ lài ua\ ngan, rài kis lơh sa phan bơna niam,  ờ gam geh hìu rbah, tơl broa\ drờm geh tus bal niam ngan”.

            Bơh bơta mùl màl tàm ntum Hoà Đông, kơnhoàl Krông Pach, càr Daklak ai go\,  nàng lơh geh ala\ broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa, bal mờ bơta atbồ đơng lam mờng chài, nền nòn, đềt mềr ngan bơh gơnoar atbồ lơgar,  bơta kuơ màng ngan la bơta ring bal,  kờ` bal bơh làng bol. Do la bơta  geh ai go\ kuơ màng ngan dong broa\ lơh geh mut lơh niam mờ geh cng nha rlau.

             Bè cồng nha mờ jơnau bơsram mờng ngan tàm srơh broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa,  ồng Nguyễn Đình Vượng kuang atbồ đơng lam Đảng càr mờ la kuang atbồ  anih duh broa\ làng bol ntum Hoà Đông, kơnhoàl Krông Pach, càr Daklak geh jơnau yal wơl  nền nòn bơh dơ\ lùp mờ ho jơnau lùp bơh cau ai tơngit jơnau đơs Việt Nam tàm Tây Nguyên.

            -Ơ ồng,  mùl màl gơbàn geh tàm ntum Hoà Đông lài mờ tơnơ\ mut lơh broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa la mbè lơi?

            Ồng Nguyễn Đình Vượng: Hoà Đông la dùl ntum geh ù tiah ơnàng,  geh crơng gơs  tàm nam 1995.  Lơh sa bơtàu tơngguh lơỳai. Lài nam 2020, la ntum ờ suk ngan  càr dê bè bơta sền gàr ngap lơngai. Bè phan bơna gùng lòt ờ hềt geh bơcri lơh. Ntum  geh 19 [òn,  tàm hơ\ geh 3 [òn làng bol kòn cau Rơđê  gam ua\ ngan kal ke. Tu\ hơ\, [òn lơgar pa tàm ntum  mìng lơh geh 5 broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar, tus nhai 8 nam 2011 bol a` neh sền wơl mờ  geh  go\ lơh tai 2 broa\ lơh kờp jơh la  kờp jơh tus 7. Tềng bơta  bơh broa\ lơh bơh mpồl đơng  lam Đảng, gơnoar atbồ [òn lơgar neh tơlik ngui kơrnuat sồ 32 geh gùng geh lơh ngan tus nam 2020 tơl khà [òn lơgar pa.

            -Ơ ồng,  bơdĩh mờ  bơta lơh ngan bơh Đảng, gơnoar atbồ [òn lơgar mờ làng bol Hoà Đông den ồng gơtùi tam pà ờ ua\ bơta mờng nàng lơh geh  gơs cồng nha do?

            Ồng Nguyễn Đình Vượng: Bol a` go\ bè do,  lài jơh la nàng lơh geh ala\ broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa, Đảng, gơnoar atbồ [òn lơgar pal mùl màl geh sền    kuơ làng bol. Jơh ala\ broa\ lơh geh mut lơh bơh  sơnơng tus broa\ lơh  drờm  geh cri bơyai mờ làng bol mờ tu\ geh cri bơyai ring bal  khi lơh geh nhap nhar ngan. Dơ\ 2 tai, la cau kuang pal mùl màl la  cau lam lài,   pal lơh lài. Cau kuang la pal tus lơh mờ làng bol,  lam sồr làng bol mờ pal la cau lơh broa\ lam  lài. Dơ\ 3, la jơh ala\ broa\ lơh bơcri bơt bơtàu  phan bơna  pal geh lơh song dơpa\,  loh làng,  gàr niam khà niam,  pal git wa\  jơnau đơs bơh làng bol, pal geh bơta sền gròi jơnhua ngan  bơh làng bol.  Broa\ tai la,  broa\  bơtàu tơngguh lơh sa la kuơ màng ngan. Kờ` trơ gùm  làng bol den pal lơh tus làng bol pas,  den bol a` geh lơh tàm  lài lam sồr tam gơl chi tam phan ròng. Bè nùs nhơm den he pal lơh mbè lơi nàng geh lơh niam bơhìan chài rgơi bơh tơl tiah. Mờ gơnoar atbồ ntum neh pal lơh ngan lơh bal  hia\ sra\ nggal. Lơh bal hia\ sra\ nggal geh  lơh geh bơta pin dờ` làng bol,  geh bơnga\ bơh Đảng, gơnoar atbồ  geh bơtàu tơngguh den he đơs broa\ lơh  làng bol hơ\ sồng iat. Broa\ tai kung kuơ màng ngan la bơta  ring bal tàm Đảng, ala\ kơna\  gơnoar atbồ lơgar mù tus tàm làng bol lơh geh dùl bơta tam klac dờng ngan,  ring bal  sơnơng mờ broa\ lơh, ala\ anih lơh broa\ tàm mpồl bơtìan, ala\ gah atbồ Đảng,   gah atbồ is mờ jơh bal  mờ gùng dra\ bal geh lam sồr làng bol  mut lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa.

            -Ơ ồng,  bulah neh geh dờp la ntum tơl khà [òn lơgar pa mờ ua\ ngan broa\ lơh neh geh khà jơnhua, nàng gàr  kơljap mờ chồl guh rlau tai, gơnoar atbồ mờ làng bol ntum Hoà Đông neh tơlik ala\ broa\ lơh lơi tàm ala\ nam pơnjat tai?

            Ồng Nguyễn Đình Vượng: Bol a` sùm geh sơnơng,  geh 2 broa\ lơh di lah ờ gàr geh la geh roh khà ntum  [òn lơgar pa. Lài jơh la khà broa\ lơh sền gàr ngap lơngai [òn lơgar, sùm pah poh pal geh jơnau lam sồr mờ mpồl la cau lơh tờm ngan la kuang àng,  ling klàng mờ ala\ gah mpồl bơtìan  ndai nàng [òn geh lơh ngan sền gàr ngap lơngai. Dơ\ 2 la khà broa\ lơh bè ròt gùng dra\ bal, broa\ lơh cau kuang bàng. Lài do,  ờ ua\ mpồl kuang bàng ntum gah broa\ lơh gam ờ hềt tơl khà,  tàm ala\ nam do,  bol a` geh lam sồr ai lòt bơsram mơya gam ờ  ring bal. Bol a` geh  lơh ngan bơt bơtàu  Hoà Đông  geh dờp la  ntum [òn lơgar pa tàm nam 2020 tơngai  lơh broa\ dơ\ 2.

            -Ưn ngài ồng ua\ ngan !

                   Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp