VOV4.K’ho - Pơgap mờ do di 70 nam, nam 1947,  tàm tu\ gùt lơgar  geh mut tàm dơ\ tam lơh mờ bol sò tơm Tây sơ gràm phà, mờ sơnđan Tân Sinh, Chủ tịch Hồ Chí Minh neh lơh loh tơnggu me,  broa\ pơrya kuơ bơh broa\ bơt bơtàu rài kis pa tàm [òn lơgar. Bulah neh rlau 70 nam, mơya jơnau cih do gam bè ờs bơta kuơ tus mờ srơh bơt  bơtàu [òn lơgar pa mờ tiah drà gơguh jak tu\ do.

Geh cih gơs pơgap mờ do di 70 nam, mơya ‘’Rài kis pa’’ gam la jơnau cih geh ai go\ gam sùm duh hồl, kuơ màng, gam bè ờs bơta kuơ lý luận mờ mùl màl tàm rài kis pa. Jat Chủ tịch Hồ Chí Minh,  tơnggu me bơh rài kis pa la: ‘’Lơh geh rài kis bơh làng bol he, phan bơna geh tơl rlau,  nùs nhơm  he chờ pràn rlau’’, kờ` ‘’rài kis gùt làng bol di gơlan tơl ngui, li la’’ mờ ‘’lơh geh dùl dà lơgar Việt Nam pas, pràn’’, gam pơlam gùng tus jơi bơtìan Việt Nam tàm broa\ lơh bơt bơtàu dùl dà lơgar Việt Nam xã hội chủ nghĩa pas pràn,  mut ngui rài kis pa, ngan la ala\  pơlam bơh Ồng dê tàm jơnau cih ‘’Rài kis pa’’ geh sền la bơrnàng broa\ lơh tơr`a tàm bơt bơtàu mờ  bơyai lơh mut lơh ala\ gùng dà broa\ lơh tàm mùl màl bơh broa\ lơh Dà lơgar bơt bơtàu  [òn lơgar pa tàm tơngai tu\ do. Phó giáo sư, Tiến sĩ Bùi Đình Phong, Học viện Chính trị dà lơgar Hồ Chí Minh ai git:

Tàm  jơnau cih ‘’Rài kis pa’’ geh pơrya ngan tàm jơnau tam gơl pa mờ bơt bơtàu dùl dà lơgar  làng bol pas, dà lơgar pràn, lơh tờm, drờm bal, gơguh jak. Bơta do tàm pang sra\ geh cih do, Bác Hồ neh đơs loh: bơh [òn lơgar pa, rài kis pa, bơh dùl [òn,  dùl xã,  dùl hìu bơsram, hìu lơh broa\ dà lơgar... den lồi dut bol he geh dùl dà lơgar pas, pràn, dùl  lơgar Việt Nam pa gơguh jak,  pas, pràn. Ngai do,  bol he geh  tơr`a bè jơnau cih geh pơrya tàm bơt bơtàu [òn lơgar pa den kờ` ngan, di ngan mơya pal  đơs tus bơta sền bơh Bác Hồ dê mo tơn tàm jơnau cih ‘’Rài kis pa’’ mờ kờp bal lài hơ\.

Mut lơh jat  jơnau sơnơng  bơh  bồ tơngoh Hồ Chí Minh bè rài kis pa mờ bơt bơtàu rài kis pa,  geh bơta sền gròi bơh kấp ủy Đảng, gơnoar atbồ, tus tu\ do, srơh broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa, gơguh jak tiah drà neh lơh geh ala\ cồng nha kuơ màng. Kờp tus jơh 3 nhai  bồ nam do,  gùt lơgar  geh rlau 2 rbô 600 xã (geh tus di 30%) geh dờp la tơl khà [òn lơgar pa, gơlin 263 xã pơndrờm mờ nam 2016, geh 33 mpồl khà kơnhòal  geh dờp la tơl khà [òn lơgar pa, gơlin 3 kơnhòal pơndrờm mờ nam 2016 mờ 18 kơnhòal pơndrờm mờ lồi nam 2015. Srơh broa\ lơh bơt bơtàu tiah drà gơguh jak kung bơtàu tơngguh pràn, geh lơh ngan tàm broa\ lơh bơt bơtàu rài kis gơguh jak tiah drà, ờ do ờ da\ mpồl bơtìan,  niam  bơh ù tiah kis tiah drà mờ ua\ ngan broa\ ndai...

Ồng Nguyễn Hữu Quất, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bắc Ninh đơs tờm: tàm rlau 6 nam mut lơh broa\ lơh dà lơgar bè bơt bơtàu [òn lơgar pa,  rơndap lơh sa suơn sre geh gơ tam gơl jat gùng lơh sa ka\ bro phan bơna mờ broa\ lơh dờng. Ngan la bơh ala\ lơh ngan bơh ala\ kơna\,  ala\  gah broa\ lơh mờ làng bol tàm càr  tàm broa\ bơt bơtàu [òn lơgar pa neh lơh geh cồng nha kuơ màng ngan ngồn:

Gơtùi đơs bơt bơtàu [òn lơgar pa la dùl broa\ lơh di pal ngan di làng bol kờ`, geh gơ dờp niam go\ loh ngan tus tiah lơh sa suơn sre, cau lơh broa\ sa mờ [òn lơgar. Tàm broa\ lơh mut lơh  broa\ do tàm càr Bắc Ninh neh chồl guh cồng nha bơnga\ atbồ bơh kấp ủy Đảng, bơnga\  lam lài, lơh lài bơh  cau kuang, cau geh Đảng, sền broa\  cri bơyai mờ làng bol nàng geh git  jơnau gơbàn, bơsong ala\ kal ke,  bơta ờ suk  bơh làng bol, ngan la tàm broa\ ai wơl ù bơh làng bol  kờ` mut lơh  ala\ broa\  lơh chính trị, di bè jơnau bơh Chủ tịch Hồ Chí Minh neh đơs tàm jơnau cih ‘’Rài kis pa’’ cau kuang pal la cau lam lài.

Nàng  bơt bơtàu [òn lơgar pa mờ gơguh jak tiah drà geh cồng nha niam, Giáo sư, Tiến sĩ Mạch Quang Thắng, Học viện Chính trị dà lơgar Hồ Chí Minh đơs: bơta sơnrờp la ‘’Ờ go\ di lơh blac’’, dơ\ 2 la  ba` trơ gùm ua\ ir  pràn tàm làng bol. Mùl màl tàm broa\ mut lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa  tàm lơgar he tàm tơngai do, ồng Mạch Quang Thắng đơs la,  ua\ càr, kơnhòal, xã tài bơh gơ jal ir, lơh jat ua\ ir den tàng geh  lơh làng bol gơ lơh ‘’bòl’’, bal mờ hơ\ tai,  dùl bơta kuơ màng ngan pơ gồp bal lơh geh cồng nha rài kis pa hơ\ ngan la cau kuang pal mùl màl pơndềt sa\,  sàng goh, tài làng bol, geh bè hơ\,  jơh cau kuang, làng bol geh dùl nùs bal, geh lơh ngan mut lơh ala\ broa\ lơh bơh Đảng, Dà lơgar. Giáo sư, Tiến sĩ Mạch Quang Thắng đơs tờm:

Chủ tịch Hồ Chí Minh tơng kah broa\ geh broa\ lơh di pal tus mờ [òn lơgar he. Jat a`,  ua\ tơnggu me nền nòn tàm Broa\ pal lơh bè  bơt bơtàu [òn lơgar pa tu\ do gơ lơh gơ geh đơs pràn bè bơta khà. Bơh jơnau cih, a` go\ la, ‘’Ba` lơh blac’’ la 3 akhar  geh đơs bơta kơp kờ` bơh Chủ tịch Hồ Chí Minh tàm jơnau cih ‘’Rài kis pa’’. Lơh jat ntoat  cồng nha geh lơh gơ dan bic cau kuang mờ geh lơh aniai ngan tus bơta gơguh jak bơh [òn lơgar mờ tiah drà tu\ do.

Jơnau cih ‘’Rài kis pa’’ la bơta geh bơtờp bal mờ geh ai go\ ring bal bơh nùs nhơm, bồ tơngoh sơnơng bơh Hồ Chí Minh bè ơnà sa\ mờ ơnà adat kac màng, bè rài kis pa  mờ  bơt bơtàu rài kis pa. Den tàng ngan,  broa\ lơh cồng nha bơt bơtàu [òn lơgar pa,  tiah drà gơguh jak tu\ do la gơ trơ wơl wơl ala\ pơlam bơh Hồ Chí Minh bè rài kis  pa  mờ mut lơh  rài kis pa, sền hơ\ la broa\ lơh  tơr`a tờm ngan tàm broa\ bơt bơtàu mờ  bơyai lơh mut lơh ala\ gùng dà broa\ lơh mùl màl.

                                  Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp